National University of Uzbekistan Volume 3

National University of Uzbekistan 
Volume 3 | NUU Conference 2 | 2022
Google Scholar indexed 
Current Issues of Social Sciences and Humanities
 
DOI: 10.24412/2181-1385-2022-2-479-486 
Ijtimoiy-gumanitar fanlarning dolzarb masalalari 
 
 
 
 
 
 
485
 
April, 2022 
https://nuu.uz/ International Scientific Conference 
"To'g'ri klinik amaliyot uchun ko'rsatmalar" xalqaro uyg'unlashtirish konferentsiyasi 
tomonidan tayyorlangan (ICH GCP, 1996); "Inson huquqlari va inson huquqlari 
umumjahon deklaratsiyasi" (YuNESKO, 1997); 
"Evropa Kengashi tomonidan qabul qilingan Evropa Kengashi tomonidan 
qabul qilingan" Biologiya va tibbiyot yutuqlari "yutuqlarini qo'llash bo'yicha inson 
birlashmalarining huquq va qadr-qimmatini himoya qilish to'g'risidagi konventsiya, 
keyingi" qo'shimcha protokollar "; "Bioetika va inson huquqlari bo'yicha 
umumbashariy deklaratsiya" (YuNESKO, 2005) va boshqa bir qator hujjatlar. 
Biotibinik tadqiqotlar bo'yicha biotibiyatlar va inson huquqlari to'g'risidagi 
konventsiyasiga (2005 yil) Evropa Kengashiga qo'shimcha protokol (2005); [ 4,5] 
 
XULOSA 
Xulosa o‘rnida shuni aytish lozimki, bioetika ilmiy texnik taraqqiyot keltirib 
chiqarayotgan muammolar bilangina emas, balki bugungi kunda insoniyatni 
tashvishga solayotgan global siyosiy, ekologik muammolarni hal etishga ham 
qaratilgandir. . Turli xil ma‘naviy-tibbiy va axloqiy dunyoqarashlaming 
mavjudligini e‘tirof etgan holda, Butun jahon sog‗liqni saqlash tashkiloti va Butun 
jahon tibbiy assotsiatsiyasi xalqaro tibbiy-etika kodekslari va kelishuvlari 
yordamida ushbu hamkorlikda yashash munosabatlarini boshqarib turadi. Covid -19
pandimiyasi davrida insoniyat uchun ijtimoiy va tibbiy axloq salomatlik uchun, 
yashash uchun zarury omillardan biriga aylanganligini aniq ko‘rsatib berdi[9].
Izlanishlarning kengayishi va kuchayishi insoniyat uchun, avvalambor olimlar 
uchun inson tabiatining o'zi ustidan hukmronlik qilish va manipulyatsiya qilish 
uchun ulkan imkoniyatlarni ochib beradi. Shu bilan birga, insonning o'ziga va 
umuman insoniyatga zarar etkazish ehtimoli xavfi kuchaymoqda. Eng insonparvar 
maqsadlar ba'zan asl g'oyani buzadigan juda kutilmagan oqibatlarga olib keladi. 
Ruxsat berish, ichki cheklovlarning yo'qligi, «o'z majburiyatlarining oqibatlari» ni 
oldindan bilishni istamaslik xafa natijaga olib kelishi mumkin. Har bir olim-
eksperimentator agar uning izlanishlari natijasida atrofdagi olamda insonning o'rni 
va imkoniyatlari qayta ko'rib chiqilishi mumkin bo'lsa, aql-idrokni va eng muhimi, 
o'z xatti-harakatlari uchun javobgarlikni ko'rsatishi kerak. Inson haqida «yangi so'z» 
aytmoqchi bo'lgan har qanday tadqiqotchi bu so'z odamga zarar etkazmasligiga 
amin bo'lishi kerak.