Natural sonlar deyiladi. En kichik natral son – Eng soda geometrik shakl – nuqta
Download 16.78 Kb.
|
5 mat qoidalar
+ va –
2-bosqich amallari - * va : Natural sonning birinchi darajasi o`ziga teng a2 = a*a sonning kvadrati a3 = a*a*a sonning kubi ab – bunda a – asos, b – daraja ko`rsatkichi Masalani yechish bosqichlari – 4ta : Uqish, reja, yechish, tekshirish P = 2*(a+b) - To`g`ri to`rtburchak perimetri S = a*b - To`g`ri to`rtburchak yuzi P = 4*a - kvadrat perimetri S = a2 - kvadrat yuzi P = a+b+c - uchburchak perimetri S = v*t – bosib o`tilgan yo`l formulasi v = S:t – tezlik formulasi t = S:v – vaqt formulasi C = p*n – jami to`plangan pulni topish formulasi p = C:n – Tovar narxini topish formulasi n = C:p – Tovar miqdorini topish formulasi A = n*t – bajarilgan ish yo`l formulasi n = A:t – mehnat unumdorligini topish formulasi t = A:n – ishga ketgan vaqtni topish formulasi Burchak deb bir nuqtadan chiquvchi2 ta nurga aytiladi Burchak turlari: to`g`ri, o`tkir, o`tmas, yoyiq To`g`ri burchak - 90 gradus, o`tkir - 90 gradusdan kichik, o`tkmas – 90 gradusdan katta yuqori, yoyiq - 180 gradusga teng burchak Burchaklarni o`lchovchi asbob – transporter Burchak bissektrisasi – burchakni teng ikkiga bo`luvchi nurdir Kesishmaydigan to`g`ri chiziqlar parallel to`g`ri chiziqlar deyiladi Vertikal burchaklar o`zaro teng To`g`ri burchak ostida kesishuvchi to`g`ri chiziqlar perpendikulyar to`g`ri chiziqlardir. Siniq chiziq uzunligi uning tomonlari uzunliklari yig`indisiga teng. Berilgan nuqtadan barobar uzunlikda joylashgan nuqtalarni tutashtirishdan hozil bo`lgan shakl aylana deyiladi. Aylana diametri 2 ta radiusga teng. Qismga ko`ra sonni o`zini toppish uchun son maxrajga ko`paytirilibsuratga bo`linadi Butunning teng bo`laklariulushlar deyiladi a/b ko`rinishidagi sonlar oddiy kasrlardir, b – maxraj, a – surat Oddiy kasrlar 2 xil: to`g`ri va noto`g`ri kasrlar Surati maxrajidan kichik kasrlar to`g`ri kasrlar deyiladi Surati maxrajidan katta kasrlar noto`g`ri kasrlar deyiladi Bir xil maxrajli kasrlarni qo`shish uchun maxraji o`zi yoziladi, suratlari qo`shilib suratga yoziladi. Bir xil maxrajli kasrlarni ayirish uchun maxraji o`zi yoziladi, suratlari ayirilib suratga yoziladi. Butun va kasr qism yig`indisi aralash son deyiladi Aralash sonni noto`g`ri kasrga aylantirish uchun butun qism maxrajga ko`paytirilib, suratga qo`shiladi. Natija suratga yoziladi. Maxraj o`zi yoziladi. Aralash sonlarni qo`shishda ularning butun va kasr qismlari alohida alohida qo`shiladi. Aralash sonlarni ayishishda ularning butun va kasr qismlari alohida alohida ayiriiladi. Geometrik shakllar 2 xil: yassi va fazoviy Fazoviy shakllar 3 o`lchamli, yassi shakllar 2 o`lchamli Fazoviy shakllar fazoda, yassi shakllar tekislida o`rganiladi. V = a*b*c – To`g`ri burchakli parallapiped hajmi S = 2* (a*b + b*c + a*c) - To`g`ri burchakli parallapiped yuzi L = 4* (a + b + c) - To`g`ri burchakli parallapiped qirralari uzunliklari V= S*H – To`g`ri burchakli parallapiped hajmi V = a3 – kub hajmi S = 6a2 kub yuzasi L = 12*a kub qirralari uzunliklari yig`indisi Download 16.78 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling