Navoiy viloyati Qiziltepa tumani xtb qarashli 27–umumiy o`rta ta`lim maktabi jismoniy tarbiya fani o`qituvchisi shodmonova iroda otaqulovnaning

YENGIL ATLETIKADA SAKRASH IKKI TURGA BO’LINADI.

1 . Imkon boricha balandrok sakrash maqsadida vertikal to ‘siqlardan o ‘tish-balandlikga sakrash va langarcho‘p bilan sakrash.

2 . Imkon boricha uzoqqa sakrash maqsadidagorizontal to ‘siqlardan
o'tish-uzunlikga sakrash va uch hatlab sakrash.
Sakrash turlari turli joydan va yugurib kelib ijro etiladi.
Uloqtirish: maxsus saryadlarning uzoqlikka irg‘itish va uloqtirish
mashqlaridir. Bularning natijalari metr va santimetr bilan aniqlanadi.
Uloqtirish asab muskul kuchlanishi qisqa vaqt maksimal boMishi bilan harakterlidir. Yengil atletikada uloqtirishlar ijro usuliga qarab uch
turga bo'linadi:
1. Bosh ortidan boshlab uloqtirish (nayza va granata).
2. Aylanib uloqtirish (disk bosqon)








ITQITISH (YADRO)
Uloqtirish usullarining farqi snaryadlarnig shakli va og‘irligiga
bog'likdir. Yengil ushlash qulay boMgan snaryadlarni tug‘ridan
yugurib kelib bosh ortidan boshlab uzoqa uloqtirish mumkin. O g‘irroq snaryadlarni aylanib uloqtirish qulayroq. Maxsus tutqich bo'lm agan og‘ir snaryad yadroni esa itkitish qulayroq.
K o‘pkurash: yugurish, sakrash va uloqtirishning har xil turlarini
uz ichiga oladi. Ko'pkurash tarkibidagi turlar miqdoriga qarab nom- lanadi. Uchkurash, to ‘rtkurash, beshkurash. oltikurash, sakkizkurash, o ‘nkurash. Ko'pkurashning asosiy turlari: erkaklar uchun - o ‘nku- rash va ayollar uchun ettikurash va o ‘spirinlar uchun oltikurash va sakkizkurash. M usobaqaesaikki k u n d ao ‘tkaziladi. Yengil atletikabesh boMimdan (yurish, yugurish, sakrash, uloqtirish va ko'pkurashdan) iborat bo‘ lib, ularning har qaysisi ham xilma xil turlarga bo‘linadi.



YURISH
Insonning joyd an -jo y g a k o ‘chishi oddiy usul bo‘lib, turli yoshdagi kishilar uchun ajoyib jismoniy mashq hisoblanadi.
Uzoq va bir tekis yurganda tananing qariyb barcha mushaklari ishlaydi, organizdagi yurak-qon tomir, nafas olish va boshqa tizimlari faoliyati kuchayadi. Natijada, modda almashinuvi ortadi. Jismoniy mashq sifatida oddiy yurish aw alo , sog1 lomlashtirish ahamiyatiga ega.
Oddiy yurishdan tashqari boshqa xillari ham mavjud: sayohatda yurish, safda yurish va sportcha yurish. Musobaqalarda yurishning texnika jihatdan eng- qiyin, lekin eng foydali xili - sportcha yurish q o‘llani!adi. Uning tezlijgi oddiy yurishga nisbatan ikki marta ortiq.
Ammo, bunday yuqdriv'tezlikka erishish uchun sportcha yurish texnikasi asoslarini o'rganib olishning o ‘zigina kifoya qilib qolmay, balki oddiy yurishga qaraganda anchagina jadal ish bajarish talab qilinadi, ya’ni energiya sarflash ortadi. Shu sababdan sportcha yurish sportchi organizmiga ijobiy tasir ko'rsatadi.
Yurish musobaqasida qatnashchilar qoidada belgilangan yurish texnikasi xususiyatlariga rioya qilishlari kerak. Eng asosiysi bir lahza bo'Isa ham ikkala oyoqning bir vaqtda yerdan uzilib qolishiga yo‘l qo‘ymaslik lozim. Oyoqlardan birortasi erga tegmay turgan fursat sodir bo‘lgudek bo‘lsa, sportchi yurishda yugurishga o ‘tgan bo'ladi. Bu qoidani buzgan sportchi hakamlar tomonidan musobaqadan chetlatiladi.