Nazariy qism Tarqalgan tizimlar arxitekturasi

Tarqalgan ilovalar arxitekturasi

Murakkab va xilma-xil funktsiyalarni bajarishga imkon beruvchi taqsimlangan dasturning arxitekturasini ko'rib chiqing. Turli manbalar tarqatilgan ilovalarni yaratish uchun turli xil variantlarni taqdim etadi. Va ularning barchasi mavjud bo'lish huquqiga ega, chunki bunday ilovalar ko'plab mavzular bo'yicha eng keng ko'lamli muammolarni hal qiladi va ishlab chiqish vositalari va texnologiyalarining to'xtovsiz rivojlanishi doimiy takomillashtirishga undaydi.
Shunga qaramay, taqsimlangan dasturning eng umumiy arxitekturasi mavjud bo'lib, unga ko'ra u bir nechta mantiqiy qatlamlarga, ma'lumotlarni qayta ishlash darajalariga bo'linadi. Ma'lumki, ilovalar ma'lumotlarni qayta ishlash uchun mo'ljallangan va bu erda biz ularning uchta asosiy funktsiyasini ajratib ko'rsatishimiz mumkin:
ma'lumotlarni taqdim etish (foydalanuvchi darajasi). Bu yerda dastur foydalanuvchilari kerakli maʼlumotlarni koʻrishlari, bajarish uchun soʻrov yuborishlari, tizimga yangi maʼlumotlarni kiritishlari yoki ularni tahrirlashlari mumkin;
Ma'lumotlarni qayta ishlash (o'rta daraja, o'rta dastur). Bu darajada ilovaning biznes mantig'i jamlangan, ma'lumotlar oqimi boshqariladi va ilova qismlarining o'zaro ta'siri tashkil etiladi. Bu tarqatilgan ilovalarning asosiy afzalligi hisoblangan barcha ma'lumotlarni qayta ishlash va boshqarish funktsiyalarining bir darajada kontsentratsiyasi;
ma'lumotlarni saqlash (ma'lumotlar qatlami). Bu ma'lumotlar bazasi serverlarining darajasi. Bu erda serverlarning o'zlari, ma'lumotlar bazalari, ma'lumotlarga kirish vositalari va turli xil yordamchi vositalar joylashgan.
Ko'pincha bunday arxitektura uch bosqichli yoki uch bosqichli arxitektura deb ataladi. Va juda tez-tez ushbu "uch kit" asosida ishlab chiqilgan dastur tuzilishi yaratiladi. Har bir darajani yana bir nechta kichik darajalarga bo'lish mumkinligi doimo ta'kidlanadi. Masalan, foydalanuvchi darajasi haqiqiy foydalanuvchi interfeysi va kiritilgan ma'lumotlarni tekshirish va qayta ishlash qoidalariga bo'linishi mumkin.
Albatta, agar biz quyi darajalarga bo'linish imkoniyatini hisobga olsak, u holda har qanday taqsimlangan dastur uch darajali arxitekturaga kiritilishi mumkin. Ammo bu erda taqsimlangan ilovalarga xos bo'lgan yana bir xususiyatni hisobga olmaslik mumkin emas - bu ma'lumotlarni boshqarish. Ushbu xususiyatning ahamiyati aniq, chunki uning so'rovlari va javoblarini boshqarmaydigan haqiqiy ishlaydigan taqsimlangan dasturni (barcha mijoz stantsiyalari, o'rta dastur, ma'lumotlar bazasi serverlari va boshqalar bilan) yaratish juda qiyin. Shuning uchun taqsimlangan ilova yana bitta mantiqiy qatlamga ega bo'lishi kerak - ma'lumotlarni boshqarish qatlami.

Guruch. 3. Biznes mantiqini taqsimlangan dastur darajalari bo'yicha taqsimlash
Shuning uchun o'rta darajani ikkita mustaqil darajaga bo'lish tavsiya etiladi:
ma'lumotlarni qayta ishlash darajasi (chunki u beradigan muhim afzallik - ma'lumotlarni qayta ishlash biznes qoidalarining kontsentratsiyasini hisobga olish kerak) va ma'lumotlarni boshqarish darajasi. Ikkinchisi so'rovlarning bajarilishi ustidan nazoratni ta'minlaydi, ma'lumotlar oqimlari bilan ishlashni ta'minlaydi va tizim qismlarining o'zaro ta'sirini tashkil qiladi.
Shunday qilib, taqsimlangan arxitekturaning to'rtta asosiy darajasini ajratish mumkin (2-rasmga qarang):
Ma'lumotlar taqdimoti (foydalanuvchi darajasi); biznes mantiqiy qoidalari (ma'lumotlarni qayta ishlash qatlami); ma'lumotlarni boshqarish (ma'lumotlarni boshqarish darajasi); ma'lumotlarni saqlash (ma'lumotlarni saqlash qatlami).
To'rt darajadan uchtasi, birinchisidan tashqari, ma'lumotlarni qayta ishlashda bevosita ishtirok etadi va ma'lumotlarni taqdim etish darajasi ularni vizualizatsiya qilish va tahrirlash imkonini beradi. Ushbu qatlam yordamida foydalanuvchilar ma'lumotlarni qayta ishlash qatlamidan ma'lumotlarni oladilar, bu esa o'z navbatida do'konlardan ma'lumotlarni oladi va kerakli ma'lumotlarni o'zgartirishni amalga oshiradi. Kirgandan keyin yangi ma’lumotlaryoki mavjud ma'lumotlar oqimini tahrirlash orqaga yo'naltiriladi: foydalanuvchi interfeysidan biznes qoidalari qatlami orqali do'konga.
Boshqa qatlam - ma'lumotlarni boshqarish - asosiy ma'lumotlar oqimidan tashqarida turadi, lekin u so'rovlar va javoblarni boshqarish va dastur qismlarining o'zaro ta'siri orqali butun tizimning uzluksiz ishlashini ta'minlaydi.
Alohida-alohida, ma'lumotlarni faqat o'qish rejimida ko'rish variantini ko'rib chiqish kerak. Bunday holda, ma'lumotlarni qayta ishlash qatlami umumiy ma'lumotlarni uzatish sxemasida ishlatilmaydi, chunki hech qanday o'zgartirish kiritish shart emas. Va axborot oqimining o'zi bir yo'nalishli - saqlashdan ma'lumotlarni taqdim etish darajasigacha topish mumkin.
Xulosa
Taqsimlangan tizim – bu umumiy maqsadga erishish uchun tarqatish orqali dasturlari orqali ulangan
mustaqil kompyuterlar tarmog’idir. Tarqalgan tizim turli resurslarni almashish imkoniyatini beradi va
yagona izchil tarmoq taassurotini beradi. Taqsimlangan tizim xuxusiyatlari:
• Taqsimlangan tizim resurslari va dasturiy ta’minotini bir vaqtning o‘zida almashish imkonini
beradi. Bundan tashqari, tarmoqdagi komponentlar izchilligini ham.
• Tarmoqqa bir nechta mustaqil komponentlar ulanishi mumkin.
• Taqsimlangan tizim shaharlardan mamlakatlarga katta hududlarga tarqalishi mumkin. Bundan
tashqari, global soatga ehtiyoj yo‘q.
• Taqsimlangan tizimlar boshqa tarmoqlarga qaraganda xatolarga tolerantlikni ta’minlaydi.
• Ishlash ham boshqa tarmoqlarga qaraganda yaxshiroq.

Foydalanilgan adabiyotlar.

1. L. Yu. Turayeva, O. B. Soqiyeva. Matematik programmalash masalalarini yechish bo’yicha uslubiy qo’llanma. Termiz, TDU, 2010., 77 bet.
2. M. Raisov, R. X. Mukumova «Matematik programmalash». Uslubiy qo’llanma. Samarqand, SamISI, 2008., 188 bet.
3. Е. В. Башкинова, Г.Ф. Егорова, А. А. Заусаев. Численные методы и их реализация в MS Excel. Часть 2. Самара; Самар. гос. техн. ун-т, 2009. 44 с
Internet resurslar
4. http://www.orbita.uz.
5. http://library.ziyonet.uz.
6. https://fayllar.org