ni (1) ge qoyıp alamız

(3)
(3) ni (1) ge qoyıp alamız:
(4)
bul jerde : vodorod molyar massası, -Avogadro sanı. (4) ańlatpadaǵı konsentraciya di másele shártinde berilgen erkin juwırıw jolınıń ortasha uzınlıǵı arqalı ańlatamız:

Bunnan
(5)
(5) ni (4) ge qoyamız:
(6)
bul jerde vodorod molekulasınıń effektiv diamteri. (6) nıń durıslıǵın ólshem birlikler járdeminde tekserip kóremiz:

hám durıslıǵına isenim payda etkennen soń, ólshem birliklerdiń san mánisin oǵan aparıp qoyamız:

Juwabı: .
5-mısal. Eger hawadanıń tıǵızlıǵı bolsa, temperaturada kólemdegi hawa molekulalarınıń , dawamındaǵı óz ara toqnasıwlarınıń ortasha sanı anıqlansın.
Berilgeni:

; ; ; .

Sheshiliwi: kólemdegi molekulalardıń waqıt dawamındaǵı toqnasıwlarınıń ortasha sanı tómendegishe anıqlanadı: . (1)

Bul jerde: waqıt birlinde gazdıń bir molekulasına urılıwlarınıń ortasha sanı bolıp,
(2)
teńlik járdeminde anıqlanadı. molekulanıń ortasha arifmetikalıq tezligi
. (3)
Bul teńlikti payda etiwde qatnasınan paydalandıq:
hawanıń tıǵızlıǵı, bir mol gazdıń kólemi,
gazdaǵı moller sanı ; Boltsman turaqlısı,
erkin juırıw jolınıń ortasha uzınlıǵı.Onıń dinamikalıq birigiw ańlatpasın

dan anıqlaymız. Hawa ushın .
. (4)
(4) hám (3) ni (2) ge qoyıp tómendegige iye bolamız:
. (5)
Molekulalardıń konsentraciyasın bolsa tómendegi teńlik járdeminde anıqlaymız:
, (6)
bul jerde: ekenliginen paydalandıq, -Avogadro sanı.
(5) hám (6) lardı (1) ge qoyıp ushın tómendegi ańlatpanı payda etemiz:
. (7)
Tabılǵan ańlatpa járdeminde tiń ólshem birliginiń payda bolıwın tekserip kóremiz:

Juwabı: márte.
6-mısal. Azot diffuziyası : 1) normal shárayatta; 2) basım hám temperaturada esaplansın.

Berilgeni: 1) ; ; 2) ; .

Sheshiliwi: Diffuziya (diffuziya koefficienti) tómendegi formula menen anıqlanadı: (1) bunda: ortasha arifmetikalıq tezlik

(2)
hám erkin juwırıw jolınıń ortasha uzınlıǵı
(3)
(2) hám (3) ni (1) ge qoyıp , tómendegige iye bolamız:
. (4)
Bul jerde : Boltsman turaqlısı, azot molekulasınıń massası, azot molekulasınıń effektiv diametri, molekulalar konsentraciyası bolıp, aldınǵı máselede kórsetilgenindey etip anıqlanadı
. (5)
(5) ni (4) ge aparıp qoyıp, tómendegige iye bolamız:
. (6)
bul jerde: -Avogadro sanı, .