Nókis filialí Kompyuter injiniringi fakulteti Dástúriy injiniringi baǵdarı

2.4 Ótkinshi processler sapası
Sistema bir rejimnen basqa rejimge ótiwde payda bolatuǵın processlerdiń sapası tómendegi k o 'rsatkichlar menen bahalanishi múmkin:
1) process ótiwiniń waqıt dawam etiw waqti ;
2) process xarakteri (aperiodik, tettfanma);
3) ko'rilayotgan process sistema jáne onıń nimsistemalaridagi rejimlerge tásir etiwi múmkinligi (sistemaǵa kiretuǵın basqa mashinalami shayqalıwına (tebranisbiga), kernew tómenlewine) hámqarıydardıń noturg'unligi;
4) sistema qurılmaları ushın ótkinshi processni qáwipliligi (tarmaq sımları hám elektr mashinalammg chulg'amlari oǵada qızıwı );
5) ótkinshi process dawamında quwat (hám energiya ) ni ısırap bolıwı ;
6 ) bul ótkinshi processni jaqsılaw ushın qosımsha ilajtadbirlaming bahası.
Ótkinshi processtiń ótiw waqtı hám xarakteri boyınsha bahalaw eń awalo, onıń parametri X (t) ózgeriwi boyınsha alıp barıladı.
Ótkinshi process jańa turaqlı rejim menen tez tawısıwı múmkin, yamasa uzaq waqıtqa sozılıwı múmkin.
6.4,a-suwretden kórinip turubdiki ótkinshi process ózgeriwi aperiodik (1), terbelmeli (2), monoton (3) (bir tegis) yamasa terbelmeli hám monoton shegarasında [X{-X2 belgisi ózgermegende (4') yamasa tek bir ret belgisi ózgergende (4) ] bolıwı múmkin. Terbelmeli process úlken shetke shıǵıwǵa (2') yamasa kishi ózgeriwge (2) iye; terbelmeli processda terbelisler sanı kóp yamasa salıstırǵanda kem boladı. Tez sóniw, aperiodiklik, hesh bo'lrnasa monotonlik jaqsı sapa kórsetkishilari bolıp tabıladı. Bularǵa eriwisfr ushın avtomatikalıq retlew qollanıladı.
Biraq elektr sistemalarda sapanı anıqlaw ushın bul kórsetkishler jetkilikli emes. Elektr sistemalar ushın o'matilgan birden-bir usıl ámeldegi emes, sol sebepli basqa tarawlardan mısallar keltiriw múmkin. Mısalı, avtomatikalıq basqarıw teoriyasında : aperiodik hám terbelmeli ótkinshi processnining sapasın bahobsh 6. 1, b-suwretdegi ABC dıń maydanın anıqlaw menen atqarıladı, yaǵniy:

Qansha bul bahalar kishi bolsa, sonsha ótkinshi process jaqsı ótedi.

6. 4-g asm. Ótkinshi processler
ózgeriwi: aperiodik (1), terbelmeli (2), monoton (3), terbelmeli hám monoton shegarasında [Xx-Xg belgisi ózgermegende (4') yamasa tek bir ret belgisi ózgergende (4) ].

Ótkinshi process sapasın bir kriterya boyınsha xarakterlew emes, bálki kriteryalar kompleksi menen bahalaw kerek eken. Olar tásir etiwshi faktorlar toparın sáwlelendiredi. Bul faktorlar tekǵana o'tkinchi processga bálki, o'tkinchi processdan keyingi bolǵan rejimlerge tásir etiwi kórsetiliwi kerek. Ulıwma kóriniste kompleks kriterya:

Juwmaqlaw

Juwmaqlap aytqanda, elektr shınjırınıń jaqsılanģan usılları elektronikanıń eń nátiyjeli hám qolay usıl bolıp esaplanadı. Referattı jazıwda joqarıdaǵı bólimlerdi tiykarǵı bólegi retinde alıp, hár bir bólimdi tolıq maǵlıwmatlardı, elektr shınjırınıń ótkinshi processleri haqqında tolıq hám túsinikli maǵlıwmatlar berdik dep oylaymiz

Paydalanılǵan ádebiyatlar
1.https://poe.com
2. Ótkinchi jarayonlar. Nazirova Z.G 156-160