Nonning sifatini organoleptik baholash

ГОСТ 27842-88 da ko‘rsatilgan organnoleptik ko‘rsatgichlari (https://docs.cntd.ru/)

Ko‘rsatgich nomi	Xarakteristika
Tashqi korinishi Shakli	Qandolat uchun pishirilgan non shakliga mos keladi, ustki qobig‘i biroz qavariq, yon tomonlari yo‘q. Saratov oq nonida-dumaloq, birovragad poliyanikada-dumaloq, yuqori po‘stlog‘ida aylananing 2/3 qismiga chizilgan, balandligi 5 sm dan oshmasligi kerak. Non shaklidagi ramashka-dumaloq ramashka shaklida, massaga qarab 3,5,9 va 10 ta uchburchak bo‘laklar bilan o‘ralgan bo‘ladi.
O‘choqdagi non(tandir)	Dumaloq, oval yoki cho'zinchoq-oval, noaniq emas. Kiev arnaut, Kishinev noni uchun birdan uchtagacha yopishqoqlik ruxsat beriladi. Mexaniklashtirilgan transplantatsiya bilan tunnel pechlarida eng yuqori, birinchi va ikkinchi navli bug'doy unidan tayyorlangan non uchun, 1-2 ta kichik yopishqoqlikka ruxsat beriladi. Ukraina palyanitsasida - aylananing 3/4 qismida ko'tarilgan visor bilan lateral kesma bilan yumaloqlangan. Ural kalachida - yumaloq, halqa shaklida, to'plamning ulanishining ko'rinadigan izlariga ruxsat beriladi
Sirti	Texnologik ko'rsatmalarga muvofiq katta yoriqlar va buzilishlarsiz, pinlar yoki tirqishlarsiz yoki ularsiz. Boʻylama relyefli va aylana relyefli — cheti boʻylab romli — matnakashda; oluklar bilan ajratilgan bir nechta sektorlar shaklida. Nonning sirtida quloqlar, gullar, barglar yoki boshqa o'zboshimchalik naqshlari ko'rinishidagi naqsh bilan bezatilgan yaltiroq romashka laga yo‘l qo‘yilmaydi. Poydevori turniket bilan o'ralgan - suvenir noni uchun silliq yoki qo'pol bo‘lishi mumkin. Boshqa turdagi nonlarda, Ruxsat etilgan: o'choq(tandir) noni va Kirovograd palyanitsa uchun unlilik, pan noni uchun ajratuvchi-stakerdan tikuv mavjudligi, matnakash uchun kichik pufakchalar, Saratov kalachi uchun pishirilgan yog’ bo’laklarining mavjudligi, mayda yoriqlar panjarasining mavjudligi. non, paketdagi yo'l noni uchun engil ajinga ruxsat etiladi.
Rangi	Och sariqdan to'q jigarranggacha. Ruxsat berilgan: kepakli undan bug'doy noni uchun oqlik; matnakash uchun yanada qizg'in rangdagi kichik dog'lar; rus va yodgorlik nonlari uchun bog'lamlarni chizish va o'zaro bog'lash joylarida va kuydiruvchi qutilar uchun kesish va kesish joylarida yengilroq
Buzilish holati
Pishirish	Pishgan, teginish uchun nam emas. Elastik, barmoqlaringiz bilan engil bosimdan so'ng, maydalagich asl shaklini olishi kerak
Parozlik	Xabar bo'lmagan parchalar va izlarsiz. porozlik Ishlab chiqilgan, bo'shliqlar va muhrlarsiz. Matnakash, Saratov kalach va Kirovohrad palyanikada katta teshiklar mavjudligi bilan; mayiz bilan elakdan nonga mayiz qo'shilishi bilan. Kirovohrad palyanitsa qatlamli.
Ta’mi	Ushbu turdagi mahsulotga xos, begona ta'msiz. Uy qurilishi, shahar, xantal, mayizli elak non va yodgorlik nonida shirin. Shirin bug'doy nonida shirin.
Hidi	Ushbu turdagi mahsulotlarga xos, begona hidsiz

Hozirda ishlab chiqarilayotgan qolipli(buxanka) noni ГОСТ 27842-88 standart talablariga ko‘ra orgonoleptik ko’rsatkichlari baxolandi. Qolipli non standart qolib asosida tayyorlanadi. Uning o’lchami 250x120x150 mm bo’lganda standart talabiga javob beradi. Rangi ham ustki qismi jigarnga yaqin past qismi esa och sariq rangda bo’lishi kerak. Standart bo‘yicha qolipli non g‘ovakligi 65 dan kam bo‘lmasligi kerak, tekshirgan non g’ovakliyligi 72 chiqdi, demak g‘ovakligi ham talabga javob beradi. Qolibli nonning ta’mi va hidi ham talab darajasida begona ta’mlarsiz va begona hidlarsiz, o’ziga hos.
1-navli undan tayyorlangan qolipli nonning orgonoleptik ko’rsatkiclari standart talabiga to’la mos keldi lekin bu mahsulot to‘liq iste’molga yaroqli degani emas. Xulosa qilip shuni aytishim mumkunki, nonlarning faqatgina organoleptik ko‘rsatgichlarini tekshirib, uning sifat ko’rsatkichini to’liq baholab bo’lmaydi. Notting sifat ko’rsatkichini to’liq baxolash uchun orgonoleptik usuldan so’ng instrumental (fizik, kimyoviy, fizik-kimyoviy) usullardan foydalanish kerak.