О л и й ЎҚув юрт л а р и н и н г

Анварга — ажратилган тўлдирувчи, атоқли от билаи 
ифодаланган, жўналиш келишигида, қарши — от кўмак- 
чн, тўлдирувчи билан ҳам, ажратилган тўлдирувчи би- 
лан ҳам сиптактик мупосабатга 
киришган; сўроғи — 
к и м г а?, ҳаракат қаратилган шахсии билдиради, сод- 
да, уюшмаган, 
тўғри тартиб — тўлдирувчидан 
кейин 
келган.
Бу ернинг бирдан-бир хўжайини — туркманча қилиб 
иягининг тагидан сокол қўйган кекса қорақалпоқ 
Аж- 
ниёз оға бизга чой қайнатиб берди. (А. Мухтор.)
хўжайини — аниқловчи, от бнлан ифодаланган, III 
шахс, бирликда, сўроғи — қ а й с и? (аелида хўжайини 
бўлмиш тарзида бирикма бўлгаи, бўлмиш сўзи гапда 
қўлланмаган, қ а й с и Ажниёз оға? дегап сўроқ берила- 
ди), сифатловчи аниқловчи, аниқланмишни бошқалар- 
дан ажратиб кўрсатган, эгага боғланган, содда, уюшма- 
ган, ажратилмаган, тўгри тартиб — аниқланмишдан ол- 
дин келган, аниқловчн ва аииқланмиш 
(Ажниёз оға) 
ўртасида изоҳловчи келган;
туркманча қилиб иягининг тагидан соқол қўйган кек- 
са қорақалпоқ — ажратилган . аинқловчи, бир неча би- 
рикма билан ифодаланган, сўроги— қ а й с и?, ажратил- 
ган 
сифатловчи аниқловчи, 
аниқланмишнинг турли 
белгилари (ташқи кўриниши, ёши, миллати)ии конкрет- 
лаштирган, тўғри тартиб — аниқловчидан кейин, аниқ- 
ланмишдан олдин келган.
Бўлмаса тиззадан сув кечиб, изғиринда нафйсимиз 
бўғилиб, шунча узоқ жойга — тепаликка ҳар куни қат- 
наб тинка-мадоримизни қуритишга бизни ким мажбур 
қиларди, дейсиз. (Ч. Айтматов.)
узоқ жойга — ҳол, сифат + отли 
бирикма 
билан 
ифодаланган, жўналиш келишигида, сўроғи— қ а е р г а?, 
ўрин ҳоли, иш-ҳаракатнинг бажарилиш ўрнини билди- 
ради, мураккаб, кесимга богланган, уюшмаган, ажра- 
тилмагаи, тўғрн тартиб — кесимдан олдин келган, аж- 
ратилган ҳолдан тире билан ажратцлган;