Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги тошкент архитектура қурилиш институти мухандислик қурилиш инфраструктураси факультети
Download 0.91 Mb. Pdf ko'rish
|
aralash usul bilan portlandtsement ishlab chiqarish
|
QURUQ USUL Eng tejamkor usul xom – ashyoviy unni separatorlar bilan birgalikda yopiq siklda ishlab, bir vaqtda tuyib ham qurituvchi tegirmonlarda tayyrlashdir. Bunday tegirmonlarda agar xom – ashyoning namligi 8-10% dan oshmasa foydalaniladi. Bu usulda xom – ashyoviy moddalar (ohaktash, gil va boshqalar) maydalashdan Gil
Ko‘mir
Gips Suv
Aktiv mineral
qo‘shimcha Ikki yoki uch bosqichda maydalash Maydalash Maydalash Maydalash Maydalash Quritish Suvli aralashma (Shlam) Quritish va o‘ta maydalash O’lchash Tegirmonda birga maydalash (sharli tegirmon) Shlamni sozlash va hovuzlarda saqlash Shlamni aylanma pechda kuydirish (klinker) hosil qilguncha
Kilinkerni sovitish va omborda saqlash Birgalikda trubali tegirmonda tuyish Tayyor mahsulot ombori O’lchash Qoplarda sementni joylashtirish Maxsus vagon avtomashinalarda sementni jonatish Ohaktosh Klinker
35
keyin qurgitiladi va sharli tegirmonda №008 – elakda 6-10 qoldiq qolguncha birgalikda tuyuladi. Xom-ashyoviy unni quyidagilarda kuydirishadi: 1.
Oldindan xom-ashyoviy unnga issiqlik ishlovi beriladi va kalta aylanma pechlarda kuyiriladi a) Siklonli issiq almashtirgichlardan chiqqan gazlar bilan modda 800-850 o C ga cha issitiladi va qisman karbonsizlanadi (30-40%); b) konveyerli kalisinatorlarda (CaO ga to‗yintiruvchi moslamalar) pechlardan chiqadigan issiqlik xisobiga moddalar kuydiriladi. 2.
Xom-ashyoviy un granula (dumaloq) shaklida avtomatik shaxta pechlarda kuydirish mumkin. Quruq usulda ishlab chiqarishda sementni konveerli kalsinatorlar bilan birgalikda ishlovchi aylanuvchi (―lepol‖ pechlari), shuningdek shaxta pechlarida kuydiriщ mumkin. Bu va boshqa hollarda uni kuydirishdan avval ashyoviy un shakklanadi va o‗lchamlari 5—10 mmdan 20 — 30 mm gacha bo‗lgan dumaloq
zarrachalar granulalar olinadi. Buning
uchun likobchasimon granulyatorlardan foydalaniladi. Shaxta pechlarida xom —ashyoviy dumaloq zarrachalar (granullalar) avval tarqayotgan tugun gazlar bilan quritiladi. So‗ngra ular pastga, balandroq haroratli zonaga ko‗cha borib, 400 — 500 o C gacha qizigach, ulardagi mineralli gillar suvsizlanadi. Karbonsizlanish, ya‘ni CO 2 ning ajralishi va uning uglerod bilan ta‘sirlashib CO hosil qilishi bilan birgalikda keladi. Bu esa Fe 2 O
yoki FeO tiklanuvchi reaksiya uchun qulay bo‗lgan muxitni yaratadiki, u klinkerning sifatini yomonlashtiradi. Bugungi kunda qaynayotgan qatlamda kuydirish texnologiyasi ishlab chiqarilmoqdaki, bu usulda shakllangan yoki mayda shakldagi xom —ashyoviy aralashmani qatlami orasidan pastga va tepaga tezligi 1,5 — 3 m/s bo‗lgan issiq gazlar surib o‗tiladi. Bunda granulalar doimiy harakatda bo‗ladigan va intensiv ravishda gaz (1350 —1450 o C haroratda) va moddalar orasida issiqlik almashish ro‗y beradiyu bu sharoitda o‗lchami 2 — 5 mm bo‗lgan granullarni ( shakllangan zarrachalar) kuydirish jarayoni 30 — 40 min tugatiladi, hamda baland sifatli sementlar olinadi.
|
