3 -Ta’rif. O`zgaruvchi o`rniga qo`yilganda predikatni rost mulohazaga aylantiruvchi qiymatlar predikatningrostlik to`plami deyiladi va TA ko`rinishda belgilanadi (rasm).
Ta’rifga ko`ra istalgan tenglama yoki tengsizlik predikat bo`ladi.
Masalan, 1) shahar – O`zbekiston Respublikasining poytaxti”. Bunda bo`lib, bo`ladi.
2) bo`lib, bo`ladi.
3) sonning bo`luvchisi” bo`lsa, bo’lib, bo`ladi.
Predikatlar ustida amallar.
Biz asosan bir o`rinli prеdikаtlаr bilаn to`liqrоq tаnishib chiqаmiz. Prеdikаtlаrustidа hаm mulоhаzаlаr ustidа bаjаrilgаn аmаllаri kiritilgan.
Predikat inkori. Aytaylik, to`plamda predikat berilgan bo`lsin.
4-Tarif. rost bo`lganda yolg`on, yolg`on bo`lganda rost bo`ladigan predikat ning inkori deyiladi.
ning rostlik to`plami bo`lsa,
ning rostlik to`plami bo`ladi (rasm).
Masalan, 1) to`plamda -tub son” predikati berilgan bo`lsa, bo`ladi. tub son emas” da esa bo`ladi.
2) X-hafta kunlari to`plamda -haftaning juft kuni” predikati berilgan bo`lsa, seshanba, payshanba, shanba}, yakshanba, dushanba, chorshanba, juma} bo`ladi.
Predikatlar kon’yunksiyasi.
Aytaylik, to`plamda predikatlar berilgan bo`lsin.
5-Tarif. predikatlarning har ikkalasi rost bo`lganda rost, qolgan hollarda yolg`on bo`ladigan predikatga ularning kon’yunksiyasi deyiladi.
Predikatlar kon’unksiyasi yoki ko`rinishda belgilanib, deb o`qiladi.Agar predikatning rostlik to`plamini predikatning rostlik to`plamini ning rostlik to`plamini T desak u holda bo`ladi. Buni Eyler-Venn diagrammalarida tasvirlasak, undagi shtrixlangan sohadan iborat bo`ladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |