Oliy va 0 ‘rta maxsus ta’lim vazirligi abduhamid nurmonov struktur tilshunoslik: ildizlari va yo‘nalishlari


Download 4.72 Mb.
Pdf ko'rish
bet30/90
Sana06.09.2023
Hajmi4.72 Mb.
#1673631
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   90
Bog'liq
abduhamid nurmonov.struktur tilshunoslik ildizlari va yo\'nalishlari

N a zo ra t savollari
1. F.de Sossyur tilshunoslik tarixiga qanday baho beradi?
2. Nima uchun F.de Sossyur tilni belgilar sistemasi deb hisoblaydi?
3. Lingvistik belgining o'ziga xos xususiyatlari sifatida nimalarni ajratadi?
4. F.de Sossyur nutqiy faoliyat, til va nutq haqida qanday ftkrlar bildiradi?
5. Belgining o ‘zgarmaslik va o ‘zgaruvchanlik xususiyati deganda nimalarni 
e 'tiborga oladi?
6. Tilning sinxron va diaxron holati deganda nimani nazarda tutadi?
7. Sossyur munosabatlarning qanday turlarini ajratadi?
8. Sossyurning tilshunoslikka qo'shgan xizmatlari nimalardan iborat?
www.ziyouz.com kutubxonasi


PRAGA STRUKTURALIZMI
Struktur tilshunoslikning shakllanishi va rivojlanishida Praga 
lingvistika maktabi alohida o ‘rin egallaydi. Bu maktab negizida 
1926- yilda m ashhur chex tilshunosi V. Matezius (1882—1945) 
tashabbusi bilan tashkil etilgan Praga lingvistik to ‘garagi a'zolarining 
qarashlari yotadi. Praga lingvistik to ‘garagining nazariy qarashlari 
1929- yilda Pragada bo ‘lib o'tgan slavyanshunoslarning 1 xalqaro 
syezdida tavsiya etilgan «Praga lingvistik to'garagi tezislari»da bayon 
qilingan.
Praga lingvistik maktabining o'ziga xos xususiyati strukturlik 
va funksionallik&ddir. Bu maktab vakillari tilning strukturligiga
tayanish bilan birga, til va uning birliklarining vazifasiga jiddiy 
e ’tibor beradilar.
Praga lingvistik maktabining funksionalligi 1958- yilda bo‘lib 
o ‘tgan slavyanshunoslarning xalqaro IV syezdida B.Gavranek, 
K.Goralek, V.Skalichka va P.Trostlar tom onidan tavsiya etilgan 
tezislarda aniq o ‘z ifodasini topdi.
Unda ta'kidlanishicha, Praga maktabi lingvistik konsepsiyasining 
ikki muhim jihati mavjud. Ularning har ikkisi Praga maktabining 
lingvistikaga olib kirgan yangilik uchun bir xil qimmatga ega. Bu 
muhirn ikki jihatning birinchisi strukturallikdir. Praga lingvistlari 
lingvistik niuam m olar qatoriga staiktura muammosini, ya’ni tilning 
s tru k tu r xarak tcri va u n in g q ism lari o ‘rtasidagi m u n o sab at 
muammosini olib kiradi.

Download 4.72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   ...   90




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling