Oliy va o’rta maxsus ta‟lim vazirligi qarshi muhandislik

1.4-Rasm. Ishqoriy oqova suvlarni tutun gazlari bilan neytrallash

qurilmasi.
Yuqorida keltirilgan qurilmada neytralizatsiya jarayoni aralashtirgichli reaktorda amalga oshiriladi. Bunda tutun gazlari ventilyator yordamida aralashtirgichning halqali bo„shlig„iga beriladi va aralashtirgich yordamida oqova suvda pufakcha va oqim ko„rinishida taqsimlanadi. Suv va gaz o„rtasidagi to„qnashish yuzasining yuqoriligi [11].
Neytrallangan suv Ishlatilgan gazlar Tutun gazlari
Oqava suv sababli tezda neytralizatsiya jarayoni sodir bo„ladi. Gaz tarkibida SO₂ gazini bo„lishi ishqoriy suvlarni neytralizatsiya qilinishiga yordam beradi.

Tabiiy sharoitlar biologik tozalash usuli.

Oqova suvni biokimyoviy tozalashda aerob jarayonlari tabiiy sharoitlarda va sun‟iy inshoatlarda borishi mumkin. Tabiiy sharoitlarda oqova suvlar sug„orish dalalarida, filtratsiya dalarida va biologik xovuzlarda biokimyoviy oksidlanish jarayoni asosida zararsizlantirilishi mumkin. Bunda oqova suvlar maxsus dalalarda yerdagi mikroorganizmlar, havo, quyosh nuri ta‟sirida biokimyoviy tozalanadilar. Biologik tozalashdan keyin bu yerlarga donli ekinlar ekilishi mumkin. Bunday
tozalagichlar hovuzchalar ko„rinishida ham bo„lishi mumkin (bioprud). Bunda 3-5 ta hovuzlar qator qilib joylashtiriladi. Oqova suv bu xovuzlarga biridan keyingisiga oqib o„tadi. Ularning chuqurligi 0,5-1 m atrofida bo„ladi va quyosh ta‟sirida yaxshi qizdiriladi. Natijada suv o„tlari yaxshi rivojlanib o„sadi va suvga biokimyoviy oksidlanish uchun kislorod yetkazib beradi.
Biokimyoviy oksidlanish jarayoni natijasida ajralgan СО₂, fosfor va ammoniyli azot moddalari suv o„tlari tomonidan o„zlashtiriladi.
Xovuzchalarni normal ishlashi uchun suv harorati 6 ⁰С dan past bo„lmasligi lozim. Shuning uchun qish paytida hovuzchalar ishlamaydi.
Oqova suvlarni bir necha tozalash usullari bilan birga sug„orish dalalariga oqizib to„liq zararsizlantirish mumkin.