OnA tili abituriyentlar uchun eng qulay qo’llanma. [qilichev jahongir] fonetika

4)  –cha,  -dek,  -day  ravish  yasovchi  qo‟shimchalar.  Masalan,  yangicha,  eskicha;  –cha 

kichraytish qo‘shimchasi bo‘lsa urg‘u oladi. Qizcha yig‘ladi.  

5)  –ta, -tacha, -larcha son shakllari urg‟u olmaydi.  O‘nta, yuztacha, minglarcha 

6)  Bilan,  uchun,  sari,  sayin,  qadar,  uzra,  kabi,  singari,  tufayli,  haqida,  birga,  holda… 

kabi  sof  ko‟makchilar  urg‟u  olmaydi.  Bunda    urg‟u  ko‟makchidan  oldinggi  so‟zning 

oxirgi  bo‟g‟iniga tushadi.  M:  osmon uzra  birligida osmon so‘zining  oxirgi bo‘g‘iniga 

tushadi. 

7)  Fe’llardagi  –la+  -r  (-la  fe’l  yasovchi,  -r  sifatdosh)  holatida  urg‘u  olmaydi.  Agar  –lar 

bitta ko‘plik qo‘shimchasi bo‘lsa urg‘u oladi.  

Bog‟lar (fe‟l) – bog‟lar (ot);          qo‟llar (fe‟l) – qo‟llar (ot) 

Ko‟zlar (fe‟l) – ko‟zlar (ot)           so‟zlar (fe‟l – so‟zlar (ot)