Онҳо чӣ гуна омехтаҳо буданд ва бо кадом усул ҷудо карда шуданд?
Download 470.39 Kb.
|
7 нав қуланма химия
Саҳифаи 23 1. Агар шӯрбо шӯр бошад, 20-30 грамм биринҷро ба халтаи хурди торӣ андохта, дар шӯрбо 10-15 дақиқа тар кунед.агар тар карда шавад, намакаш кам мешавад. Асоси ин ҳаракати «асроромез» чист? Роҳи дигари ҳалли мушкилот шумо метавонед усулеро пешниҳод кунед? ҶАВОБ: Гурунҷ намакро ба худ мекашад. Шумо инчунин метавонед шӯрборо обдор (суюқ) кунед 2. Пеш аз тайёр кардани хамир ордро аз ғалбер гузаронед. Ин раванд яке аз роҳҳои ҷудо кардани моддаҳо буда метавонадми? Агар ҳа бошад, ин усул ба чӣ асос ёфтааст? ҶАВОБ: Онро метавон бо раванди филтр муқоиса кард. Зарраҳои хурд аз филтр мегузаранд 3. Дар афсонаҳои маъмул модарандар ё дигар бадхоҳон қаҳрамони мусбатро муаррифӣ мекунанд ба кисмхои алохида чудо кардани омехтахоро мачбур кард. Оё ту чунин афсонаҳоро дар ёд дорӣ, Онҳо чӣ гуна омехтаҳо буданд ва бо кадом усул ҷудо карда шуданд? ҶАВОБ: Вобаста ба он, ки филтр дар об ғарқ аст ё не Саҳифаи 27 1. Ҳолати агрегатии об ба гардиши он чӣ гуна алоқаманд аст? ҶАВОБ: Вақте ки он аз ҳолати моеъ бухор мешавад, ба ҳолати газ табдил меёбад ва ҳамчун борон меборад 2. Дар сохти газҳо ва моеъҳо чӣ маъмул аст? ҶАВОБ: Он аз молекулаҳо иборат аст ва ба таври тасодуфӣ ҷойгир шудааст 3. Об ҷӯшида, ба буғ табдил ёфт. Оё молекулаҳои об тағйир ёфтанд? ҶАВОБ: Не Саҳифаи 30 1. Об + қум – 2. Об + лой- 3. Об + қаҳва - 4. Об + орд 5. Об + содаи нонпазӣ+ 6. Об + хок- 7. Об + шакар+ 8. Об + вуҷуҳи ҶАВОБ: Дар ин лаҳза, қаҳва ва бор метавонанд омехта шаванд, аммо ба ионҳо тақсим намешаванд + ҳал мешавад - ҳал намешавад 1. Як варақи коғазро ба 4-5 пора мебурем, ин чӣ ҳодиса аст? ҶАВОБ: физикӣ 2. Мо бурро дар косачаи кимиёвӣ орд кардем, таркиби он тағйир ёфт? ҶАВОБ: не 3. Вақте ки ба чой як буридаи лимӯ илова карда мешавад, чӣ мешавад? ҶАВОБ: Маҳлули лимон 4. Шакар дар оби гарм бехтар хал мешавад ё дар оби хунук? ҶАВОБ: Дар оби гарм 1. Ба моддаҳое, ки дар ҳаёти ҳаррӯза истифода мешаванд, ки дар натиҷаи озмоишҳои кимиёвӣ ҳосил мешаванд.камаш 5 мисол нависед. ҶАВОБ: Шакар ,намак ,лимӯ,равған, сода 2. Дар бораи ифлосшавии ҳаво чӣ медонед? ҶАВОБ: Дудҳои саноатӣ асосан заҳрноканд 3. Химия чӣ кӯмак карда метавонад, ки ба мардуми минтақаи шумо оби тоза оварда шавад? ҶАВОБ: Назорати таркиби намак, назорати микробиологи бо рохи хлоронидан Саҳифаи 33 Ҳодисаҳои кимиёвиро дар боғ мушоҳида кунед, маълумот ҷамъ кунед ва ғайра ба синф пешниҳод мекунанд. ҶАВОБ: Бордоршавӣ, фотосинтез, афзоиши растанӣ равандҳои маъмули химиявӣ мебошанд. Саҳифаи 34 2. Фарқи дақиқи байни моддаҳои зеринро шарҳ диҳед: а) об ва гази карбон; ҶАВОБ: моеъ ва газ б) сирко ва бензин; ҶАВОБ: фаҳмонед, ки сиркоро хӯрда мешавад, бензинро не б) намаки ош ва шакар; ҶАВОБ: ширини шӯр в) мис ва алюминий. ҶАВОБ: Ранги зард ва сафед 3. Бо кадом нишонаҳо намаки ош ва ќандро омехта кардан мумкин аст? Онҳоро ба осонӣ ҷудо кунед, ду рамзи имконпазирро номбар кунед. ҶАВОБ: Ҳарду сафед ва хока мебошанд, дар об ҳал мешаванд. Шумо метавонед аз таъм бифаҳмед 4. Муайян кунед, ки кадоме аз падидаҳои зерин физикӣ ва кадоме химиявӣ мебошанд. 1) физикавӣ- обшавии ях 2) химиявӣ- турб шудани оби оҳак аз гази карбон; 3) химиявӣ-занг задани сатили оҳанин; 4). Химиявӣ- пӯсидаи барг; 5) физикӣ-ҷӯшидани об; 6) химиявӣ-шамъ сӯзондан; 7) химиявӣ сиёҳ шудани қошуқи нуқра; 8) физикӣ- дар об ҳал кардани шакар. Саҳифаи 35 3. Чаро дар вақти реаксия гузаронида мешавад ва гарм кардани зарфҳо хам шуда нигоҳ кардан мумкин нест? ҶАВОБ: Гази захрнок, зарф оташ гирифта ва пошиданаш мумкин 6. Кадом аз қисми оташ ҳарорати баланд дорад? ҶАВОБ: Қисми болоии оташ гарм аст. 7. Кадом дастгоҳ дар таҷрибаҳои физикӣ ва ҳам химиявӣ ҳамчун дастгирӣ ҳангоми интиқол амал мекунад? ҶАВОБ: Лампаи спиртӣ. штатив. Пробирка ва колба 8.Яке аз шароити ба амал омадани реаксияхои химияви ин яке гарм кардан аст. Воситаҳо барои ин кадомҳоянд? Аз чӣ истифода бурдан мумкин аст .Онҳо чӣ гуна сохторбандӣ шудаанд? ҶАВОБ: Лампаи спиртӣ ва сӯзишвории газ. Гармкунакхои электрики 1. Кадом моддаи пок аст: оби баҳр, нитроген, оксиген,хаво, гранит, шир, канд, мураббо, охан? Лутфан шарҳ диҳед. ҶАВОБ: Он моддаҳое,ки аз як атом иборат аст 3. Оё қум, ғалбер ва чанд қабат газвор ҳамчун филтр амал карда метавонад? ҶАВОБ: бале 4. Шумо ба сайру гашт рафтед. тасодуфан намаки ошро аз дастатон партофтед, дар натиҷа намак нам шуда, бо хок омехта шуд. Дигар намак нест. Чӣ тавр шумо мушкилотро ҳал мекунед? ҶАВОБ: Он хокро гирифта дар об ҳал мекунанд ва ҳангоми филтр ва бухор кардан намак мемонад Саҳифаи 37 1. Кадоме аз маҳсулоти дар расм овардашударо бо чашми муқаррарӣ зарраҳои хурди онро дидан мумкин? ҶАВОБ: гандум 2. Ба фикри шумо кадоме аз онҳо ҷамъи зарраҳои хурд иборат нест? ҶАВОБ: об 3. Донаҳои гандум аз масофаи тақрибан 3 метр чӣ гуна ба назар мерасад .Оё он лӯнда ё донадор ба назар мерасад? аз 10 метр чӣ? ҶАВОБ: лӯнда ба назар мерасад 4. Ҳангоми оҳиста ба замин рехтани об чӣ гуна мешавад ҶАВОБ: Бе ранг Саҳифаи 40 2. Барои ҳар як атоми оксиген барои ташаккули об чанд атоми гидроген лозим аст? 2Н2+O2-----2Н2O ҶАВОБ: 2та Саҳифаи 42 Мӯй ё абрешимро бо нӯги қалам молед.Қаламро ба пораҳои коғаз наздик кунед. 1. Шумо чиро мушоҳида кардед? ҶАВОБ: Мӯй ба қалам кашида мешавад 2. Чаро онҳо ба ҳамдигар ҷалб мешаванд? ҶАВОБ: Заряди электрикӣ ба вуҷуд меояд 3. Кадом навъҳои зарядҳо якдигарро ҷалб мекунанд? ҶАВОБ: + ва - Саҳифаи 43 1. Протонҳо ва электронҳо чӣ гунаанд? ҶАВОБ: бо масса 2. Монандиҳо ва фарқиятҳои байни протонҳо ва нейтронҳо? ҶАВОБ: 1.Ҳарду дар ядро мебошанд. 2.Тафовут дар заряд ва масса Саҳифаи 46 1. Фарқи байни истилоҳҳои «атом» ва «элементҳои кимиёвӣ» чист? Атом заррачаи электронейтрал мебошад, ки аз ядрои заряди мусбат ва электронҳои манфии заряднок иборат аст. Элементи химиявӣ навъи атомҳо 3. Аломатҳои элементҳо мувофиқи рақамҳои пайдарпай дар Ҷадвали даврии элементҳои химиявӣ навишта мешаванд. пирамида созед. 1 4 6 8 11 13 15 17 20 24 26 30 34 ҶАВОБ: Шумо метавонед формулаи атомҳои системаи давриро бо ин рақамҳо нависед Масалан, 1 дорои гидроген аст 4. Тақсимоти элементҳои химиявӣ дар қишри замин аз паҳншавии онҳо дар фазо хеле фарқ мекунад. Ба фикри шумо сабаб дар чист? ҶАВОБ: Гравитация ва фишори атмосфера Саҳифаи 48 1. Массаҳои мутлаки атомҳо дода шудаанд (ma): 9,296∙ 10-26 кг; 3,337 ∙ 10-22 г; 3,818 ∙ 10-23 г. массаҳои нисбии атомиро ёфта, элементҳои химиявиро муайян кунед. 9,296:1,66=56 оҳан; 3,337:1,66=201 симоб; 3,818:1,66=23 натрий Ба дараҷаҳо диққат диҳед 2. Атоми оксиген аз атоми сулфур, атоми карбон аз як атоми нуқра чӣ қадар сабуктар аст? 3. Истифодаи ҷадвали даврии элементҳои химиявӣ рамзҳои элементҳои номбаршуда массаҳои атомии нисбӣ Бо тартиби афзоиш ҷойгир кунед: Si, Na, O, N, Zn, Ba, P, Cl, Ca, K, Al, Fe, S, H, Mg. 4. Аз ҷадвали даврии элементҳои химиявӣ дар дафтаратон бо истифода аз доираҳои массаи нисбии атомии 1 то 40 рамзҳои элементҳои химиявӣ то ва нисбӣ бо ақрабаки соат бо тартиби афзоиши массаи атом пур кунед. Саҳифаи 50 Мувофики чадвали элементхои химиявии Д.И.Менделеев номи элементхое, ки атомхояшон ба таври зерин чойгир шудаанд, ёбед: ҶАВОБ: A) 6 протон, 6 нейтрон, 6 электрон: ------------------------карбон B) 12 протон, 12 нейтрон, 12 электрон: --------------------магний C) 56 протон, 81 нейтрон, 56 электрон: --------------------барий 2. Дар ҷадвал чанд элементи гуногун бо ҳарфҳо ифода карда шудаанд? Кадоме аз онҳо изотопи элементи якхела мебошанд?
А-Бор
C- изотопи бор Д- бром Е- бром 3. Ҳамаи атомҳои оксиген массаи якхела доранд.? ҶАВОБ: Не, зеро изотопҳо массаҳои гуногун доранд 4. Оё як атоми оксигенро ба ду тақсим кардан мумкин аст, то атомҳои хурдтари оксигенро ба вуҷуд оранд? ҶАВОБ: Не, зеро атом ҷудонашавандааст 5. Оё атоми мис тақсим мешавад? Агар он тақсимшаванда бошад, зарраҳои хурди атоми мис чӣ гунаанд? ҶАВОБ: Не Саҳифаи 53 Аз валентнокии элементҳо истифода бурда, формулаҳои пайвастагиҳоро нависед: а) фтор бо калий; Ҷавоб- КF б) магний бо оксиген; Ҷавоб- MgO г) калсий бо гидроген; Ҷавоб-CaH2 д) алюминий бо фтор; Ҷавоб-AlF3 е) алюминий бо оксиген. Ҷавоб-Al2O3 2.Формулаҳои графикии пайвастагиҳоро кашед ва валентнокии ҳар як атомро муайян кунед. а) HCl; H-Cl б) BeCl2; Cl-Be-Cl в) AlBr3; Br | Br-Аl-Br г) PH3; H | H-P-H д) TiCl4. Cl | Cl-Ti-Cl | Cl Саҳифаи 55 1. Кислотаи сулфат ду атоми гидроген, як атоми сулфур ва чор атоми оксиген дорад. Массаи нисбии молекулавии ин моддаро ҳисоб кунед. Ҷавоб: Mr(H 2SO4 )= (2х1)+(1х32)+(4х12)=98 2. Кадоме аз моддаҳои зерин массаи нисбии молекулавиаш ба 100 баробар аст? H 3PO4, CaCO 3, NaCl, NO2 Ҷавоб: CaCO3 3. Чаро воҳиди массаи нисбии атомӣ ва массаи нисбии молекулавӣ вуҷуд надорад? Ҷавоб: чунки масса онҳо хеле кам аст Саҳифаи 59 а) Карбонати калсий таркиб ё омехта аст? Ҷавоби худро асоснок кунед. Ҷавоб: омехта, чунки он аз атомҳои гуногун иборат аст б) Таносуби атомҳои Ca:C:O дар формула чӣ гуна аст? Ҷавоб: 1:1:3 2. Ба саволҳо дар асоси расми дар поён овардашуда, ки хлориди натрий ва обро нишон медиҳад, ҷавоб диҳед. а) Формулаи химиявии об ? Ҷавоб: Н2O 3. Кадоме аз ибораҳои зерин тасвирро беҳтар тавсиф мекунад? I. Дар расм омехтаи элемент ва таркиб нишон дода шудааст -хато II. Дар расм омехтаи ду пайвастагиҳо нишон дода шудааст -дуруст III. Дар расм ду пайвастагии аз ҷиҳати химиявӣ пайвастшуда нишон дода шудааст -хато 4. Моддаҳое, ки дар раванди табиии дар поён овардашуда иштирок мекунанд муайян кунед, ки кадом моддаҳои оддӣ ё мураккаб мебошанд. Гази карбон аз ҳаво дар зери таъсири рӯшноӣ дар растаниҳои баргҳои сабз (СО2) ва дар натиҷаи ҷабби об (Н2О) аз хок глюкоза (С6Н12О6) ва оксиген (О2) ба вуҷуд меояд. Ҷавоб: дуруст Нитроген (N2) дар ҳаво аз ҷониби бактерияҳои гиреҳ дар решаи растаниҳои лӯбиёгӣ ҷаббида мешавад. Ҷавоб: дуруст Дар натичаи пусида шудани ин растанихо дар хок моддахои гуногуни органики ва мочевина пайдо мешаванд. (NH2)2CO) ва баъзан аммиак (NH3) хосил мешавад. Ҷавоб: Дуруст. Нитроген ва оксиген соддаанд. Боқимонда мураккаб аст 5. Фарќ кунед, ки кадоме аз моддаҳои дар ҷадвал додашуда содда ё мураккаб мебошанд.Дар дафтари худ рақамҳои моддаҳои сутунҳоро нависед. Ҷавоб: 2 ва 3 оддӣ мебошанд Саҳифаи 62 1. Хонандаи синфи 7-ум Наргиза вориди мағоза шуда, аз фурӯшанда 5 мол намаки ош хост. Фурӯшанда ба Наргиза чӣ қадар намаки ошӣ дод? Ҷавоб: NaCl=58,5гр 58,5 х 5=292,5г 2. Массаи (бо грамм) 2 мол кислотаи сулфат H 2SO 4 -ро ҳисоб кунед. 1мол ----( H2SO4) =98гр 2моль----х; х=196гр 3. Барои чен кардани 1 мол модда чӣ бояд кард? Ҷавоб: Суммаи массаҳои атом ҳисоб карда мешавад 4. Дар 180 грамм об чанд молекула мавҷуд аст? Ҷавоб: Дар 18г об ----------6,02 х 1023 180г----------------x; х=60,02 х 1023 5. Дар 80 г гази карбон чанд молекула мавчуд аст? Ҷавоб: CO2=44гр дар 44г----6.02*1023 80г-------х; х=10,94*1023 6. Ҳангоме ки порчаи рўҳро дар тарозу баркашиданд, маълум шуд, ки массаи он 26 г аст. а) миқдори руҳ дар порча; Ҷавоб: Zn=65гр 65г------1мол 26гр------х; х=0,4моль б) Шумораи атомҳои руҳро ҳисоб кунед. 65г-----6,02*1023 26гр-----х; х=2,4*1023 Саҳифаи 66
Саҳифаи 70 1. Кадом моддаҳоро гарм кардан лозим аст, то ба монанди шамъ реаксияи химиявӣ гузарад? Ҷавоб: Чуб ва каучук ва мебошанд 2. Барои реаксияҳои зерин муодилаҳои химиявиро нависед ва онҳоро баробар кунед. Алюминий + йод → йодиди алюминий. Ҷавоб: 2Al+3J2=2AlJ3 Натрий + оксиген → оксиди натрий. Ҷавоб: 4Na+O2=2Na2O Калий + об → гидроксиди калий + гидроген. Ҷавоб: 2K+2H2O=2KOH+H2 3. Муодилахои химиявиро нависед. а) Сулфур ва оксиген дуоксиди сулфурро ташкил медиҳанд S+O2=SO2 б) Оҳан ва сулфури оҳан (II) сулфитро ташкил медиҳанд. Fe+S=FeS 4. Раванди химиявии додашударо шарҳ диҳед. Муодилаи реаксияи химиявиро нависед. Ҷавоб: A.об Ҷавоб: Б. атомҳои оксиген ва гидроген Ҷавоб: В.оксиген ва гази гидроген 5. Кисми холимондаи реаксияи химиявиро нависед ва реаксияро баробар кунед. Ҷавобҳо: 1. Na2S + 2HCl → H2S +2 NaCl 2. ZnCl2 + Cu→мисро суст намемонад 3. CO2 + K2O → K2CO3 4. N2 + O2→2NO 6. Муодилахои реаксияхои химиявиро созед. а) магний + оксиген → ? Ҷавоб: 2Мг+О2=2МгО б) нитроген + гидроген → ? Ҷавоб: N2+3H2=2NH3 в) карбон + оксиген →? Ҷавоб: C+O2=CO2 г) литий + гидроген →? Ҷавоб: 2Li+H2=2LiH Саҳифаи 71 Ҳодисаҳои химиявӣ ин реаксияҳои химиявӣ мебошанд 1. Барои реаксияҳои химиявӣ коэфисентҳои лозимиро гузоред Ҷавобҳо: 1. Fe+2HCl→FeCl2 + H2 2NH3→N2 + 3H2 2Fe + 3Cl2→2FeCl3 4. N2+O2 →2NO 5. 2Мг+О2→2МгО 6. 3H2+N2→2NH3 7. CH4+2O2→CO2 + 2H2O 8. 2Al+3Cl2→2AlCl3 9. 2Zn+O2→2ZnO 10. 4P+5O2→2P2O5 2.Аз алгоритми сохтани баробариҳои реаксияҳои кимиёви истифода бурда, байни ҷуфтҳои моддаҳои муодилахои реакцияхои кимиёвиро баробар кунед Ҷавобҳо: 1) Na ва O2 4Na+ O2=2Na2O 2) Na ва Cl2 2Na+Cl2 =2NaCl 3) Al ва S 2Al+3S=Al2S3 4) Fe ва O2 2Fe+O2 =2FeO 5) N2 ва H2 3H2+N2→2NH3 3. дар муодилаҳои реаксияи химиявӣ чойхои холишударо дуруст пур кунед. Ҷавобҳо: 1. Ca + 2HCl → CaCl2 + H2 ↑ 2. 2Mg + O2 → 2MgO 3. 2H2S + 3O2 → 2H2O + 2SO2 4. Fe2O3+ 3H2→2Fe + 3 H2O 5. CaCl2 + 2NaOH → Ca(OH)2 + 2NaCl 4. Хокаи миси сурх (6,4 г)бо хокаи сулфури зард (3,2 г) омехта ва гарм карда шуд,ки дар натиҷа хокаи сиёҳ ба вуҷуд омад. Массаи хокаи сиёҳ ба чанд баробар аст? Муодилаи реаксияро нависед. Ҷавоб: 64-32=96 Cu+S=CuS 6,4—х=3,2 – у =9,6 Ҳамин тариқ, моддаҳо ба миқдори баробар гирифта шудаанд. 9,6 г хокаи сиёҳ ҳосил шуд Саҳифаи 72 2. Моддаҳои оддиро ёбед: ҳаво, об, озон, асал, оби баҳр, оксиген, нитроген. Ҷавоб: озон, оксиген, нитроген Аз моддаҳои додашуда ду моддаи мураккабро пайдо кунед: оксиген, озон, оби дарё, намаки ош, ҳаво, шакар. Ҷавоб: оби дарё, намаки ош, ҳаво, шакар 4. Миқдори моддаи массаи 20,8 г элементи металли хромро ҳисоб кунед? Cr=52гр 52г------1мол 20,8г----х; х=0,4моль 5. Массаи молекулаи 6,02 ∙1023 СН4 чанд аст? Ҷавоб: 6,02 ∙1023 молекула 1мол аст. Пас 16г 6. Массаи 0,25 мол оксиди оҳан (III) Fe2O3 чанд аст? Fe2O3=160гр , ин 1мол аст 1мол-------160гр 0,25моль----х; х=40гр 7. Як химик мехост барои реаксия 1 мол магний гирад. Ӯ ба ҷадвали даврӣ муддати тӯлонӣ нигарист ва баъд магний баркашид, ки расо 12 грамм вазн дошт. Химик чй кадар хато кард? Ҷавоб: Mg = 24гр Вай 24—12=12гр хато кард 8. Аз валентнокии элементҳо истифода бурда, формулаи пайвастагиҳоро нависед. Ҷавобҳо: а) калий бо фтор; КF б) магний бо оксиген; MgO г) калсий бо гидроген; CaH2 д) фториди алюминий; AlF3 е) алюминий бо оксиген. Al 2O3 9. Формулаи сохтории пайвастагиҳоро созед ва валентнокии ҳар як атомро муайян кунед. а) HCl; H-Cl б) BeCl2; Cl-Be-Cl в) AlBr3; Br | Br-Аl-Br г) PH3; H | H-P-H д) TiCl4. Cl | Cl-Ti-Cl | Cl 10. Формулаҳои пайвастагиҳои хром (III) ва хром (VI)-ро бо оксиген нависед. 11. Ҳиссаи массаи оксиген дар реги сафед SiO2 чанд аст? 12. Муодилахои реаксияхои тагйироти зеринро нависед. Ca → CaH2 → Ca(OH)2 С → SO2 → SO3 → H2SO4 → CaSO4 13. Дар муодилахои реаксияи химиявии зерин коэффициентхои гумшуда Ёфта гузоред ? Mg + O2 = 2MgO Ҷавобҳо: 2 ? Fe + 3Cl2 = ? FeCl3 2 ? Ал + ? C = Al2S3 2 ? Cu + ?O2= ? CuO 2 14. Барои гирифтани 392 кг кислотаи фосфори( H3PO4) чӣ қадар P2O5 лозим аст? Ҷавоб: P 2O5+H 2O=H 3PO4 142гр------------98гр Xгр---------392гр Х=568гр Саҳифаи 73 Аз вариантҳои додашуда ҷавоби дурустро интихоб кунед. 1. Рамзи химиявии фосфор: А) Ро Б) Р В) Pt Д) К Ҷавоб: Р 2. Кадоме аз инҳо номи дурусти BaBr2 аст? A. Бромди бор B. Бромди барий C. Дибромиди барий Г. Бромди барий (I) Ҷавоб: Бромди барий 3. Валентнокии алюминий 3, сулфур 2. Формулаи химиявии сулфиди алюминийро пайдо кунед? A. Al2S B. AlS3 C. Al3S2 D. Al2S3 Ҷавоб: Al2S3 4. Формулаи 3N2 ба таври миќдорӣ чӣ тавр ифода карда мешавад? A. 3 атоми нитроген B. 2 молекулаи нитроген C. 3 молекулаи нитроген D. 6 молекулаи нитроген Ҷавоб: 3 молекулаи нитроген 5. Муодилаи дурусти химиявии мувозинати пайдоиши оксиди охан (III) кадом аст? A. 2Fe + O2→ 2FeO B. 3Fe + 2O2→ Fe3O4 C. 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3 D. Fe + O → FeO Ҷавоб: 4Fe + 3O2 → 2Fe2O3 6. Валентии кремний (Si)-ро дар SiH4 ёбед. A. 1 B. 2 C. 3 D. 4 Ҷавоб: 4 7. Ҳамаи элементҳои зерин ба ғайр аз ... ҳамчун молекулаҳои дуатомӣ вуҷуд дошта метавонад. A. Гидроген B. Оксиген C. Натрий Г. Хлор Ҷавоб: Натрий 8. Номи лотинии натрий... аст. A. Argentum B. Калий C. Натрий D. Cuprum Ҷавоб: Натрий 9. Коэффисиенти пеши нуқра (Ag) дар муодилаи реаксияи 2Ag + S → Ag2S ба чанд баробар аст? A. 2 B. 3 C. 1 D. 4 Ҷавоб: 2 10. Монандии реагент ва маҳсулотҳои маҳсулоти реаксияҳои химиявии мувофиќро ёбед. Ҷавоби худро ҳамчун пайдарпаии рақамҳои мувофиқ ба ҳарфҳои алифбо диҳед.
Ҷавобҳо: а-2; б-1; в-4; г-3 Саҳифаи 80 1. Чаро металлҳои ишќориро дар зери ќабати керосин нигоҳдорӣ медоранд, шарҳ диҳед. Ҷавоб: Азбаски он металли фаъол аст, оксид мешавад. Бо керосин ба реаксия намедароянд. 2. Таъсири мутаќобилаи металлҳои ишќорӣ бо оксиген ва хлор, муодилаи реаксияро нависед. Ҷавоб: 2Na+Cl2 =2NaCl 2Na+ O2= Na2O 3. Муодилаҳои реаксияи таъсири мутаќобилаи галогенҳоро бо гидрогенро нависед. 2Гал+Н2=2ГалН 4. Занҷири мантиқиро идома диҳед ва шарҳ диҳед. А.NaCl → NaOH →Na2O→… Ҷавобҳо: 1. 2NaCl+2H2O=2NaOH+2HCl 2. 2NaOH =Na2O+H2O Б.K2SO4 → H2SO4 →SO3→… Ҷавобҳо: 1. K2SO4→ K2SO4+2HCl= H2SO4+2NaCl 2. H2SO4→ H2SO4= H2O + SO3 3. SO3 →… SO3=SO2+O2 Саҳифаи 83 8. Дар схема моддаи «Х»-ро ёбед: Fe2O3 + 3H2→2Fe + 3H2O. 9. Тавсифи пурраи элементе,ки дорои рақами тартибии 15аст, шарҳ диҳед. Ҷавоб: фосфор 10. Барои ба даст овардани хлориди литий ба андозаи 1,2 мол (2Li + Cl2 →2LiCl) чӣ қадар литий лозим аст.? 2Li + Cl2 →2LiCl 14г---------2моль X------1,2моль Х=14х1,2/2=8,4гр Саҳифаи 86 1. Тирезаҳо барои нигоҳ доштани гармӣ ду шишабандӣ шудаанд. Дар ин чо кадом хусусияти хаво ба назар гирифта шудааст? Ҷавоб: Функсияи термос 2. Барои нафаскашӣ кадом газ дар ҳаво зарур аст? Ҷавоб: оксиген 3. Таркиби ҳавои нафасгиранда ва беруншуда якхела аст? Ҷавоб: Не. Оксиген хориҷ мешавад ва ангидриди карбон хориҷ мешавад 4. Оё дуруст аст, ки либоси пашмин ва дастпӯшҳои пашмин одамро гарм мекунанд? Ҷавоб: Xa, гармӣ ба амал меояд Саҳифаи 89 1. Кадом сохаи фаъолияти инсон атмосфераро бештар ифлос мекунад? Ҷавоб: саноат 2. Кадом оксидҳои газиро медонед, ки атмосфераи Заминро ифлос мекунанд? Ҷавоб: H2S, оксидҳои нитроген, SO2, SO3 3. Ҳаво омехтаи ҷузъҳои доимӣ, тағйирёбанда ва тасодуфӣ мебошад. Мо доимӣ ва тағирёбандаҳоро медонем. Чӣ ҷузъҳои тасодуфӣ дар ҳавои шаҳри калон вомехуранд. Ҷавоб: Газҳои заҳролуди саноатӣ 4. Ҳангоми ифлосшавӣ ҳаворо чӣ тавр ҳифз бояд кард? Ҷавоб: Дар истехсолоти химия кам кардани газхои захрнок, ба вучуд овардани технологияи бепартов Саҳифаи 91 1. Дар бораи тақсимоти оксиген дар табиат чӣ медонед? Ҷавоб: фотосинтез 2. Массаи нисбии атомӣ ва массаи нисбии молекулавии оксиген чанд аст? Ҷавоб: 16 ва 32 3. Ҳиссаи массаи оксигенро дар пайвастагиҳои зерин ҳисоб кунед: 1) қум – SiO2; Ҷавоб: (32/60)*100=53,33% 2) оҳаксанг – CaCO3; Ҷавоб: (48/100)*100=48% 3) оњаки зуд - СаО; Ҷавоб: (16/56)*100=28,57% 4) санги оҳании магнитӣ - Fe3O4. Ҷавоб: (168/2320*100=72,41% 4. Оксиген дар табиат дар таркиби кадом пайвастагиҳо вомехурад? Дар ҷои истиқоматии Шумо кадом пайвастагихои оксигени мавҷуданд, мисол оваред. Ҷавоб: Об, ҳаво, моддаҳои органикӣ 5. «Моҳӣ аз оксигени дар об ҳалшуда нафас мекашад». "Молекулаи об оксиген дорад." Оё калимаҳои "оксиген", ки дар ин ҷумлаҳо истифода мешаванд, як маъно доранд? Ҷавоби худро шарҳ диҳед. Ҷавоб: не, молекула ва атом Саҳифаи 96 1. Кадом формулаҳо нодурустанд? Cu2O, SiO4, ZnO, SO3, NaO, Cl2O7, MnO4, N2O3. Ҷавоб: SiO4, NaO, MnO4 2. Аз реаксияи 1,2 г магний бо оксиген чанд г ва чанд моль оксид хосил мешавад? Ҷавоб: 2Мg+О2=2МgО 48г-----80г 1,2-----Х Х=1,2х80/48=2гр 1,2г-----Хмол 48г--- 2мол Х= 0,05моль 3. Ҳангоми дар оксиген сўхтани оҳан кадом пайвастагиҳо ба вуҷуд меояд? Ҷавоб: Оксид оҳан ба вуҷуд меояд 4. Аз кадом моддаи ба андозаи 1 мол, бештар оксиген гирифтан мумкин аст? KMnO4,-4 KNO3, -3 KClO3 -3 H2O2? -2 Ҷавоб: KMnO4,-4 5. Массаи оксигенро, ки барои оксидшавии 2 мол глюкоза лозим аст, муайян кунед. Ҷавоб: 1 мол ---------192гр C6H12O6+ 6O2= 6CO2+ 6H2O 2мол-------х х=384гр Саҳифаи 99 1. Ҳангоми сӯхтани сӯзишвории сахт чӣ боқимонда боқӣ мемонад? Ҷавоб: хокистар 2. Барои ба амал омадани сузиш кадом шароит зарур аст? Ҷавоб: Барои оғози сӯзиш моддаи сӯзишворӣ бо оксиген таъсир карданаш зарур аст. 3. Чаро шумо метавонед барои хомӯш кардани чизҳои сӯзишворӣ як кӯрпаи ғафсро истифода баред? Ҷавоб: Он ҳаворо мебандад, дар натиҷа оксиген кам мешавад ва сӯзиш қатъ мегардад Саҳифаи 101 1. Ба фикри шумо чаро сўзиш дар ҳаво назар ба оксигени соф сусттар аст? Ҷавоб: Ҳаво дорои оксиген ва дигар газҳо мебошад. Барои сӯхтан танҳо оксиген кӯмак мекунад 2. Чӣ тавр оташро камдуд кардан мумкин аст? Ҷавоб: Бояд бештар оксиген дода шавад Саҳифаи 103 2. Дар се колбаи пушида газхои озон, оксиген ва хлориди гидроген мавчуданд. Барои муайян кардани онҳо нақша таклиф пешниход кунед. Ҷавоб: Аланга расад, оксиген месӯзад. Хлор гази ранга аст. Колбаи охирин озон аст 3. Омӯзиши озон имрӯз то чӣ андоза муҳим аст? Ҷавоб: Муҳим тунукшавии сӯрохи озон боиси афзоиши миқдори нурҳои ултрабунафш дар атмосфера мегардад. Саҳифаи 108 1. Оксидҳои додашударо номбар кунед: FeO, оксиди оҳан 2валента; SO2, оксиди сулфур 4; BaO, оксиди барий NO2, оксиди нитроген 4; K2O, оксиди калий; Cu2O . оксиди мис 1валента 2. Маъдане, ки дар комбинати маъдану металлургии Олмалиқ коркард мешавад, аз 49,6 фоиз манган ва 50,4% оксиген таркиб ёфтааст. Формулаи маъданро ёбед. Ҷавоб: Мо фоизҳоро аз рӯи массаи атом тақсим мекунем 49,6/55=0,9; 50,4/16=3,15 Мо натиҷаро ба хурдтарин сумма тақсим мекунем 0,9/0,9=1; 3,15/0,9=3,5 Ҳамин тавр, натиҷа 1 ва 3,5 аст, формула бояд танҳо аз ададҳои бутун иборат бошад. Ба 2 зарб кунед 2 ва 7 ҳосил мешаванд. Яъне Mn2O7 3. Чӣ тавр оксиди мис (II)ро ҳосил кардан мумкин? Ҷавоб: 1. Бо гарм кардани асосҳо, 2. оксид кардани мис 4. Соҳаи истифодабарии оксиди дар натиҷаи гарм кардани охаксанг ба даст омадаро гўед. Ҷавоб: Оҳак истихроҷ карда, дар саноати сохтмон истифода мешавад 5. Дар кадоме аз оксидҳои зерин вазни массаи оксиген бисёртар аст? Cu2O, CuO, (CuOH) 2CO3. Ҷавоб: (CuOH) 2CO3=222гр Оксиген 80 гр (80/222)*100=36% Саҳифаи 110 2. Кадоме аз газҳои зерин аз ҳаво сабуктар аст: гази карбон, нитроген, оксиген, метан, аммиак? Ҷавоб: нитроген, метан,аммиак.Массаи ҳаво 29 аст 3. Миќдори ками газҳоро дар лаборатория бо кадом усулҳо ҷамъовар карда мешаванд ва фарқияти байни ин усулҳо дар чист? Ҷавоб: Онҳоро вобаста ба вазнин ё сабук буданаш дар зарф ҷамъ мекунанд. Агар онҳо сабук бошанд, колбаро чаппа карда мешавад 4. Глюкозае, ки дар растанихои сабз хангоми фотосинтез дар зери таъсири нури офтоб ба вучуд меояд, аз кадом моддахо ҳосил мешавад? Ҷавоб: CO2 ва O2 5. Массаи нисбии молекулавии озонро ҳисоб кунед. 9,6 грамм озон чанд мол аст?ва чанд молекула дорад? Ҷавоб: Озон O3=48гр 48г---1мол 1мол-----6.02*1023 9,6---Хмол Х= 0,2 мол 0,2мол--- Х Х= 1,204*1023 6. Муодилахои реаксияхои химиявиро пурра кунед ва коэффицентхоро ба тартиб андозед: а) 2Zn + O2 →2ZnO б) 4Li + O2 →2Li2O в)2 Si+O2 →2SiO г) 4В + 3О2 →2В2О3 д) 2Н2S + О2 →2Н2О+2S е) 2S2H6 + 7O2 →4SO2+6H2O 7. Одам дар як шабонаруз 720 литр оксигенро аз худ мекунад. Барои экипажи киштии фалакпаймо,ки аз 5 нафар иборатанд, Миқдори оксигени истеъмолшавандаи онҳо чӣ қадарҳаҷми ҳаворо дар бар мегирад? Ҷавоб:Ҳаво 20 фоиз оксиген дорад 1 нафар ----720 литр 5нафар------х Х=3600 литр О2-и тоза 3600 л O2-----------20% X л ҳаво --- 100% X = 18000 л ҳаво 8. Сӯзиши сӯзишворӣ чӣ оқибатҳои манфи дорад? Дар натичаи сухтани сузишворй ҳолатҳои манфии имконпазирро чӣ гуна бояд кам кард? Ҷавоб: Ба хаво бисьёр газхои захрнок мебароянд. Саҳифаи 118 1. Аз рӯйхати муодилаҳои реаксияҳои пешниҳодшуда а) хосиятҳои гидроген; б) усулҳои ба даст овардани гидрогенро тавсифкунандаро ҷудо карда, нависед. Fe2O3 + 3H3 → 2Fe + 3H2O a H2 + Cl2→2HCl b 2H2O→2H2 + O2 b Zn + 2HCl→ZnCl2 + H2↑ b H2 +HCHO→CH3OH a Zn + 2H2O + 2NaOH→Na2 [Zn (OH)4] + H2↑ b 2. Ҳангоми бор кардани руҳ бо массаи 0,39 кг чӣ микдори максималии гидроген(дар ш.м) дар аппарати Кипп ба даст оварда мешавад Ҷавоб: 0,39кг = 390г Zn+HCl=ZnCl2+H2 65г----------22,4л 390г---------Хл х=134,4л Н2 3. Муодилаҳои реаксияро идома диҳед: Na + H2O = Ҷавоб: NaOH+H2 K + H2O = Ҷавоб: KOH + H2 Ca+ H2O = Ҷавоб: Ca(OH)2 + H2 Rb + H2O = Ҷавоб: RbOH+ H2 Саҳифаи 121 1. Муодилахои реаксияи ба амаломадаро аз руи схема нависед: 3AgNO3+ H3PO4 →Ag3PO4¯ + 3HNO3 H2O+ Li2CO3 → Li2O + CO2 + H2O BaBr2 + H2SO4 → BaSO4¯ + 2HBr 3. Ба Шумо 1. H2SO4, 2. H4SiO4, 3. H3PO4, 4. H2Cr2O7, 5. HClO4, 6. CH3COOH, 7. HPO3, 8. H2B4O7, 9. H4P2O7, 10. HNO3, 11. HClO, 12. HCl, 13. H4V2O7, 14. HAuCl4. дода шудааст,ки а) оксидҳои ба кислотаҳо мувофиқро нависед; Ҷавоб: SO3, SiO2, P2O5, CrO5, Cl2O7, CO2, P2O5, B2O3, P2O5, NO2 Б) кислотаҳоро номбар кунед В) формулаи структурии онҳоро нависед Саҳифаи 125 2. Барои ба даст овардани 392 г кислотаи фосфор чанд грамм оксиди фосфор (V) лозим аст? P2O5+3H2O =2H3PO4 142------------196гр Xг--------392г X=284г 3. Пробиркахои алохида симоб, калсий, мис ва алюминий доранд. Кадоме аз ин металлҳобо кислотаи хлорид ба реаксия медарояд? Муодилаҳои реаксияро нависед. Дар кадом ҳолат гидроген бо шиддат ҷудо мешавад? Ҷавоб: 2HCl+Ca=CaCl2+H2 зӯроварӣ дорад 6HCl+2Al=2AlCl3+3H2 4. Муодилахои реаксияи марганеци дувалента ва оханро бо кислотаи сулфат нависед. H2SO4+Mn=MnSO4+ H2 H2SO4+Fe=FeSO4+ H2 5. Чаро металлҳо бо кислотаҳо гуногун ба реаксия медароянд? Ҷавоб: Вобаста ба фаъолият, ба силсилаи шиддати металлҳо Саҳифаи 129 1. Барои гирифтани 2 литр об, ҳаҷми минималии гази тарканда чанд аст? 2 литр = 2000 грамм об бо зичии 1 2Н2+О2=2Н2О 67,2л------------36гр Х-------2000гр Х=373,33 2. Барои кам кардани 14,4 г оксиди мис (II) бо гидрогени хосилшуда чи кадар рух (г)ро бояд дар кислотаи гидрохлорид гудохта шавад? Ҷавоб: 1.CuO+H2=Cu+H2O 80г---2г 14,4---х х=0,36г 2. Zn+2HCl=ZnCl2+H2 65-----------2 гр X---------0,36гр X=11,7 3. Тритий, ки вазнинтарин изотопи гидроген аст, радиоактив аст. Радиоактивӣ ҳангоми таназзули бетагидроген ба кадом элемент мубаддал мешавад? Ҷавоб: 3 3 H= He+e_ 1 2 4. Микдори гидрогенро, ки аз 21 г гидриди калсий гирифта мешавад, дар холатхои зерин хисоб кунед: а) таҷзияи гармии намунаи сахт; б)Намунаҳои якхелаи бо об ба рексия дохилшаванда. Ҷавоб : б) 5.Атмосфераи офтобӣ аз рӯи шумораи атомҳо 82% гидроген-1 ва 18% гелий-4 дорад. Ҳиссаи массаи атомҳои гидрогенро дар атмосфераи Офтоб ҳисоб кунед. Ҷавоб: Ин маънои онро дорад,ки атмосфера аз 82 атоми H2 ва 18атоми гелий иборат.H2=82гр атом * 1гр=82гр ; Не=18*4=72гр; Ҳамагӣ 72+82=154гр (82/154)*100=53,24% 6. Муодилаҳои реаксияро пурра кунед. Zn + 2HCl =?? + H2 Ҷавоб: Zn + 2HCl =ZnCl2 + H2 ?? + 2H2O = Ca(OH)2 + H2 Ҷавоб: Ca+ 2H2O = Ca(OH)2 + H2 NaH + H2O = NaOH + ?? Ҷавоб: NaH + H2O = NaOH + H2 2Al + 2NaOH + 6 H2O = ?? + 3 H2 Ҷавоб: 2Al + 2NaOH + 6 H2O = Na2AlO4+ 3 H2 10. Ҳангоми бо гидроген омехта кардани 10 г CuO ва 10 г Cu2O, миќдори якхелаи об ҳосил мешавадми? Ҷавоби худро бо ҳисоб тасдиқ кунед. Ҷавоб:Не, зеро миқдорҳо дар муодилаи реаксия аз сабаби мавҷудияти дигар моддаҳо тағир меёбанд. Саҳифаи 137 1. Дар ҳарорати аз 0°С паст бо об чӣ мешавад? Ҷавоб: ях мекунад 2. Таркиби об аз чойхои гуногун як хел аст? Чӣ тавр онҳо аз ҳамдигар фарқ мекунанд? Ҷавоб: Бале, фарқ надорад, иловаҳо метавонанд гуногун бошанд, аммо мазмун як аст 3. Кадом хосиятҳои обро муҳим мешуморед? Ҷавоб: Ҳалшавандагӣ Саҳифаи 139 1. Барои ба кислотаи сулфат табдил додани тамоми оксиди сулфур (VI), ки аз 64 г сулфур гирифта шудааст, чанд грамм об лозим мешавад? Аз ин чӣ қадар кислотаи сулфат ҳосил мешавад? Ҷавоб: SO3+H2O=H2SO4 80----18-----98 18----------98 64-------х; х= 14,4 14,4--------у у=78,4 2. Муодилаҳои реаксияро нависед, то тағиротҳои зерин амали гардонида шаванд: Ca → CaH2 → Ca(OH)2. Ҷавобҳо: Ca+ H2= CaH2 CaH2+ H2O= Ca(OH)2+ H2 Саҳифаи 141 4. Дар натичаи реаксияи пурраи 3,9 г металли калий бо об чанд КОН ва чанд мол водород пайдо мешавад? Ҷавоб: 1). K+ H2O =KOH+ H2 39----------56гр КОН 56гр----1мол 3,9----------x x=5,6гр 5,6гр---Хмол Х=0,1мол 2). 39-----2гр 2гр------1 мол 3,9---Х Х= 0,2гр 0,2гр----Хмол Х= 0,1мол 5. Барои ба даст овардани 14,8 кг Са(ОН)2 чӣ миќдор об ва оҳаки сахт (CaO) лозим аст? Ҷавоб: CaO+H2O= Са(ОН)2 56г------------74г 18-----74 X---------14,8 X=11,2 CaO Y ----14,8 Y=3,6 H2O Саҳифаи 148 1. 28 г оксиди калсий бо об ба реаксия шуд. Массаи моддаро ҳисоб кунед. Ҷавоб: 56g------------74g CaO+H2O=Ca(OH)2 28g-----------x x=37 2. Дар натиҷаи таҷзияи 49 г гидроксиди мис (II) чӣ қадар оксиди мис (II) ҳосил мешавад? Ҷавоб: 98g---------80g Cu(OH)2=CuO+ H2O 49---------x x=40g 3. Барои ҳосил кардани 37 г гидроксиди калсий, чӣ қадар оксиди калсий лозим аст? Ҷавоб: 56-------------74g CaO+ H2O =Ca(OH)2 X---------37 X=28 4.Ҳиссаи массаи обро дар кристалгидрати сулфати мис CuSO4 · 5 H2O муайян кунед. Ҷавоб: CuSO4=160гр 5мол об 18*5=90гр Jami 160+90=250гр (90/250)8100=36% 5. Кадом гуруҳи моддаҳои зерин ба об «хешовандӣ» мебошанд? а) СаО, СО, Fe2O3, P2O5 б) HCl, H2SO4, HNO3, H2CO3 в) MgSO4, CuCl2, NaCl, KNO3 Ҷавоб: б) 6. Шакли геометрии молекулаи об чӣ гуна аст? Ҷавоб: кунҷдор 7. Чаро ҳаёт дар ҳолати сахти об нест, Оё шумо фикр мекунед, ки он дар шакли моеъ пайдо шудааст? Ҷавоб: Об соҳиби сохти молекулави мебошад 8. Аз ҳолати моеъ ба ҳолати газӣ гузаштани модда хамаи бандҳои байни молекулахоро кандан лозим ва барои ин энергия дар шакли гармй сарф мешавад. чаро ҳарорати бухоршавии об баланд буданашро фахмонда дихад. Ҷавоб: Аз ҳисоби банди гидрогени доштанаш ҳарорати буғшавии об баланд аст 9. Тақрибан 65% дар бадани инсон (75% дар бадани кӯдаки навзод ), дар бадани растаниҳо ва ҳайвонот ба хисоби миёна зиёда аз 50 фоиз, дар алафхо 95—99 фоиз, спора ва тухмй аз 7 то 15 фоиз об дорад. Дар кадом организми хайвонот об бисёр аст? Ҷавоб: ???????? Download 470.39 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling