Operatsion tizimlar XXX

tipidagi xotirada maʼlumotarni saqlash mumkin boʻlib, oʻzgartirish mumkin

bet	9/25
Sana	09.06.2023
Hajmi	180.09 Kb.
	#1470915

1 ... 5 6 7 8 9 10 11 12 ... 25

Bog'liq
Operatsion tizimlar xxx

Fоydalanuvchi real apparatura bilan ish koʻrishda mashina tilidan fоydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun
FAT fayl tizimi oʼz ichiga quyidagi maʼlumotlarni oladi

14 tipidagi xotirada maʼlumotarni saqlash mumkin boʻlib, oʻzgartirish mumkin

emas.
ROM

EHMlarning ikkinchi avlodi nima asosida ishlaydi

tranzistor

… yagona markazlashgan sxemadan foydalanib, tizim strukturasini, jarayonlarni rejalashtiruvchilar va resurs taqsimlovchilari maʼlum majmuasi kоʻrinishida tasvirlashga imkon beradi.

Vittuallashtirish prinsipi

Fоydalanuvchi real apparatura bilan ish koʻrishda mashina tilidan fоydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun

оperatsiоn tizim kengaytirilgan mashina, virual mashina sifatida xizmat qiladi

Zamonaviy fayllarni boshqaruv tizimi bu- :

NTFS

FAT fayl tizimi oʼz ichiga quyidagi maʼlumotlarni oladi:

hamma javoblar toʼgʼri

Kompyuter qurilmalariga xizmat koʼrsatuvchi darsturlar qanday nomlanadi?

Drayver

O’rnatilgan	A	ko’proq cheklanga	B	ko’proq	C	nisbatan	D	juda tezroq
tizimlar apparat tashkil etuvchilari personal yoki superkompyute rlarga nisbatan ...	.	n	.	cheklanmagan	.	quvvatilroq	.
O’rnatilgan	A	nisbatan	B	ko’proq	C	ko’proq	D	juda tezroq
tizimlar dasturiy tashkil etuvchilari personal yoki superkompyute rlarga nisbatan ...	.	quvvatilroq	.	cheklangan	.	cheklanmagan	.
O’rnatilgan	A	ixtiyoriy	B	tayinlanmagan	C	tayinlangan	D	umumiy
tizimlar ... bajarish uchun loyihalashtirila di.	.	vazifalarni	.	funktsiyalarni	.	funktsiyalarni	.	vazifalarni
O’rnatilgan	A	smartfon	B	noutbuk	C	netbuk	D	personal
tizim namunasini ko’rsating	.		.		.		.	kompyuter
O’rnatilgan	A	yaxshi sifat va	B	o’rtacha sifat va	C	yomon sifat va	D	qisman
tizimlar bu kompyuter tizimlari bo’lib, boshqa kompyuter turlariga nisbatan ...	.	ishonchlikni talab etadi	.	ishonchlikni talab etadi	.	ishonchlikni talab etadi	.	ishonchlilikni talab etadi
O’rnatilgan	A	bunda tizimlarni	B	bunda	C	bunda tizimlarni	D	bunda tizimlarni
tizimlarni loyihalashninig	.	ishlab chiqish bosqichida bir	.	tizimlarni ishlab chiqish	.	ishlab chiqish bosqichida bir	.	ishlab chiqish bosqichida bir

1
2
3

4
5

sharsharali modeli, ...		oqim natijalari keyingisi uchun kiruvchi hisoblanadi		bosqichida bir oqim natijalari keyingisi uchun kiruvchi bo’lib hisoblanmaydi		oqim natijalari oldingisi uchun kiruvchi bo’lib hisoblanmaydi		oqim natijalari hech nimaga ta’sir qilmaydi
O’rnatilgan	A	sharshara, spiral	B	spiaral, prujina	C	sharshara,	D	spiral, struktura
tizimlarni loyihalash modellari	.		.		.	chuqqi	.
O’rnatilgan	A	arxitekturasini	B	arxitekturasini	C	arxitekturasini	D	arxitekturasini
tizimlarni loyihalashtirish va ishlab chiqish jarayonlarini to’g’ri bosqichlarini ko’rsating.	.	yaratish, arxitekturasini bajarish, tizimni testlash, tizimni qullab quvvatlash.	.	yaratish, arxitekturasini bajarish, tizimni qullab quvvatlash.	.	yaratish, arxitekturasini bajarish, tizimni testlash.	.	yaratish, arxitekturasini bajarish, tizimni testlash, testlash tizimni qullab quvvatlash.
O’rnatilgan tizimlarni loyihalashtirish nechta bosqichdan iborat.	A .	4	B .	3	C .	5	D .	6
Etap "sozdanie arxitekturы" vstroennыx sistem sostoit iz skolki stupeney. O’rnatilgan tizimlarni "arxitekturasini yaratish" bosqichlari nechta pog’onadan iborat	A .	6	B .	5	C .	4	D .	3

7
8

1
0

	O’rnatilgan	A	kuchli texnik	B	kuchli texnik	C	kuchli texnik	D	kuchli texnik
1	tizimlarni "arxitekturasini yaratish" bosqichi to’g’ri ko’rsatilgan pog’onasini ko’rsating.	.	asos(1), arxitekturali biznes tsiklni tushunish(2), arxitekturali namuna va modellarni aniqlash(3),	.	asos(1), biznes tsikl bozorini tushunish(2), arxitekturali namuna va modellarni aniqlash(3), arxitekturali	.	asos(1), arxitekturali biznes tsiklni tushunish(2), sotuvchi va yetqazib beruvchilarni aniqlash(3),	.	asos(1), arxitekturali biznes tsiklni tushunish(2), arxitekturali namuna va modellarni aniqlash(3),
1			arxitekturali tuzulishni aniqlash(4), arxtekturni xujjatlashtirish (5), arxitekturni tahlil qilish va qayta ko’rib chiqish(6).		tuzulishni aniqlash(4), arxtekturni xujjatlashtirish (5), arxitekturni tahlil qilish va qayta ko’rib chiqish(6).		arxitekturali tuzulishni aniqlash(4), arxtekturni xujjatlashtirish(5 ), arxitekturni tahlil qilish va qayta ko’rib chiqish(6).		arxitekturali tuzulishni aniqlash(4), arxtekturni xujjatlashtirish(5 ), arxitekturani tahlil qilish va sotish(6).
	O’rnatilgan tizimlar "arxitekturasni yaratish" bosqichi to’g’ri pog’onalarini ko’rsating. arxitekturali biznes tsiklni tushunish(1), kuchli texnik	A .	2,1,5,4,3,6	B .	1,2,3,4,5,6	C .	1,2,5,4,3,6	D .	2,1,5,4,6,3

asos(2),

arxtekturni
xujjatlashtirish(

3), arxitekturali tuzulishni
aniqlash(4), arxitekturali namuna va modellarni aniqlash(5), arxitekturni
tahlil qilish va qayta ko’rib
chiqish(6)

O’rnatilgan	A	axborotni mayda	B	axborotni	C	dasturiy vositani	D	dasturiy
tizimlar arxitekturasi - bu …	.	qismlarga bo’lingan holda bajarilishini ko’rsatmaydigan, o’rnatilgan qurilmalar abstraktsiyasidir.	.	mayda qismlarga bo’lingan holda bajarilishini ko’rsatadigan, o’rnatilgan qurilmalar abstraktsiyasidir .	.	mayda qismlarga bo’lingan holda bajarilishini ko’rsatadigan, o’rnatilgan qurilmalar abstraktsisidir.	.	komplekslar yig’indisidir
O’rnatilgan tizimlar modeli nechta qatlamlardan tashkil topgan?	A .	3	B .	4	C .	5	D .	6
O’rnatilgan	A	Application	B	Application	C	o’rnatilgan	D	Applied
tizimlar mo’mkin bo’lgan modellari to’g’ri ketma-ketligida sanang.	.	Software Layer, System Software Layer, Hardware Layer	.	Software Layer, Hardware Layer	.	tizimlar modeli mavjud emas.	.	software Layer, Implementing Software Layer, Finding hardware Layer
Real vaqt	A	hodisalarga	B	o’rnatilgan	C	bu o’rnatilgan	D	bu tizimli
o’rnatilgan tizimi - …	.	reaktsiyasi vaqt bilan kafolatlangan hisoblash tizimi.	.	tizimlar ichidagi hisoblash tizimi	.	operatsion tizim	.	dasturiy ta’minot
Real vaqt tizimlari nechta guruhlari mavjud?	A .	2	B .	3	C .	4	D .	5
To’g’ri	A	yumshoq(qat’iy	B	qattiq real vaqt	C	yumshoq real	D	mustaqil real
ko’rsatilgan real vaqt tizimlarini ko’rsating.	.	bo’lmagan) real vaqt tizimlari, qattiq(qat’iy) real vaqt tizimlari	.	tizimlari, qat’iy real vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari, mustaqil real vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari, mustaqil bo’lmagan real vaqt tizimlar

1
3
1

1
5

1
6

1
7
1

"Real vaqt	A	yumshoq(qat’iy	B	qattiq real vaqt	C	mustahkam real	D	mustaqil real
tizimi ishi maqsadi munosabatiga ko’ra real vaqt talablariga rioya etish katastrofik xisoblanmaydi" so’z qaysi real vaqt tizimlari haqida borayapti?	.	bo’lmagan) real vaqt tizimlari	.	tizimlari	.	vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari
"Real vaqt	A	qattiq(qat’iy) real	B	yumshoq real	C	mustaqil real	D	mustahkam real
talablariga rioya etmaslik tizim maqsadli funktsiyasini bajarilmasligig a olib keladi" so’z qaysi real vaqt tizimlari haqida borayapti?	.	vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari	.	vaqt tizimlari
Axborot-boshq	A	odatda boshqaruv	B	tizimga ruxsatni	C	ba’zi bir real	D	ba’zi bir real
aruv tizimi nima?	.	ob’ekti deb nomlanuvchi ba’zi bir real ob’ektlarni boshqaruv yoki nazorat raqamli tizimidir	.	boshqaruvchi raqamli tizimdir	.	ob’ektlar holatini boshqarish va nazorat qilish jarayoni	.	ob’ektlarni xotira holatini boshqaruv va nazorat raqamli tizimidir.
Axborot-boshq aruv tizimiga kiruvchi axborot nima orqali yetkaziladi?	A .	datchik	B .	protsessor	C .	xotira	D .	operativ xotira

1
9

2
0
2

2
2

	O’rnatilgan	A	yo’q	B	ha	C	ba’zan	D	qachondir
2	tizim va real	.		.		.		.
3	vaqt tizimi
	sinonimmi?
	Nima real vaqt	A	boshqaruvchi	B	protsessor	C	opertiv xotira	D	protsessor va
2	tizimlari uchun	.	tashkil qiluvchilar	.		.		.	operativ xotira
4	talab
	qilinmaydi ?
	Quyidagilardan	A	aviabiletlarni	B	barcha	C	mobil xisoblash	D	smartfonlar
2	qaysi biri real	.	rezerv qilish	.	xisoblash	.	tizimlari	.
5	vaqt tizmida		tizmlari		tizmlari
	ishlaydi?
	Axborot-boshq	A	2	B	3	C	4	D	5
2 6	aruv tizmlarini qurishning nechta varianti	.		.		.		.
	bor?
	Yo’naltirilgan	A	obektni boshqairsh	B	bo’laklarga	C	obektni	D	bo’laklarga
	axborot-boshqa	.	bevosita yaqin	.	bo’lingan va	.	boshqairsh	.	bo’lingan va
	ruv tizimlari -		qurilgan, aloqasi		bir-biri bilan		uchun		bir-biri bilan
	bu…		to’g’ri		aloqa kanallari		to’g’ridan-to’g’r		aloqa kanallari
2			konstruksiyalangan		oraqli		i qurilgan,		oraqli
7			, jamlangan		bog’langan bir		aloqasi		bog’lanmagan
			qurilmalar		nechta		konstruksiyalan		bir nechta
					qurilmalar.		ganmagan,		qurilmalar.
							jamlangan
							qurilmalar
	Axborot-boshq	A	bir nechta	B	bir nechta	C	obektni	D	obektni
	aruv tizimi	.	qurilmalarga	.	qurilmalarga	.	boshqairsh	.	boshqairsh
	bo’linishi - …		bo’linishi,		bo’linishi,		bevosita yaqin		uchun
2			bir-birdan uzoqda		bir-birdan		qurilgan, aloqasi		to’g’ridan-to’g’r
8			joylashib, aloqa		uzoqda		to’g’ri		i qurilgan,
			kanallari orqali		joylashib, aloqa		konstruksiyalan		aloqasi
			bog’lanishi		kanallari orqali		gan, jamlangan		konstruksiyalan
					bog’lanmasligi		qurilmalar		ganmagan,

									jamlangan qurilmalar
Axborot-boshq	A	kiritish/chiqarish	B	kiritis/chiqarish	C	boshqaruv	D	boshqaruv
aruv tizimi aparat va daturiy yelementlari tarkibi:	.	qurilmasi, obektlarni biriktirish qurilmasi, hisoblash bloki, tarmoq bloki, kontroller, tizimli dasturiy ta’minot, instrumental dasturiy ta’minot, amaliy dasturiy ta’minot	.	qurilmasi, ta’minot bloki, isoblash bloki, tarmoq bloki, kontroller, tizimli dasturiy ta’minot, instrumental dasturiy ta’minot, amaliy dasturiy ta’minot	.	qurilmasi, ta’minot bloki, isoblash bloki, tarmoq bloki, kontroller, tizimli dasturiy ta’minot, instrumental dasturiy ta’minot, amaliy dasturiy ta’minot	.	qurilmasi, ta’minot bloki, isoblash bloki, tarmoq bloki, kontroller, instrumental dasturiy ta’minot, amaliy dasturiy ta’minot
O’rnatilgan	A	aniqlangan	B	ixtisoslashtirilm	C	aniqlangan	D	aniqlanmagan
hisoblash tizimi (embedded system) – …	.	funksiyalar jamlanmasini bajaruvchi ixtisoslashtirilgan axborot-boshqaruv tizimi	.	agan axborot-boshqar uv tizimi	.	funksiyalar jamlanmasini bajaruvchi ixtisoslashtirilm agan axborot-boshqar uv tizimi	.	funksiyalar jamlanmasini bajaruvchi ixtisoslashtirilm agan axborot-boshqar uv tizimi
Har qanday	A	shaxsiy kompyuter	B	shaxsiy	C	shaxsiy	D	shaxsiy ,
hisoblash tizimini o’zida o’rnatilga tizim deb hisoblash mumkin, qaysindaki…	.	yemas, portativ yoki undan kattaroq universal kompyuterda	.	kompyuter, portativ yoki undan kattaroq universal kompyuterda	.	kompyuter, portativ kompyuter yemas balki undan kattaroq universal kompyuterda	.	portativ kompyuterda lekin undan kattaroq universal kompyuterda yemas
O’zida	A	bu maydon	B	bu maydon	C	tarqatilmagan	D	bu bo’linmagan
o’rnatilga tizimlarning bo’linishi - …	.	jihatidan tarqatilgan o’rnatilgan tizim	.	jihatidan tarqatilmagan o’rnatilgan tizim	.	o’rnatilgan tizim	.	o’rnatilgan tizim

2
9

3
0

3
1

3
2

Bo’lingan	A	komponentalar	B	obektlar orasida	C	tarmoq	D	tarmoq
o’rnatilgan tizimlar qanday harakterga yega?	.	orasida aloqaning kuchsiligi	.	aloqaning mavjudligi	.	komponentalari orasidagi aloqning kuchsizligi	.	komponentalari orasidagi aloqning mavjudligi
O’rnatilgan	A	katta bo’lmagan	B	katta bo’lmagan	C	katta aparat	D	katta aparat
hisoblash tizimlarinig o’ziga xos xususiyatini belgilang.	.	aparat resurslari; real vaqt shkalasi; yuqori ishonchlilik va xavfsizlik talablariga rioya qilish;	.	aparat resurslari; real vaqt shkalasi; yerganomika talablariga rioya qilish;	.	resurslari; real vaqt shkalasi; yuqori ishonchlilik va xavfsizlik talablariga rioya qilish;	.	resurslari; real bo’lmagan vaqt shkalasi; yuqori ishonchlilik va xavfsizlik talablariga rioya qilish;
O’rnatilgan	A	kontrollerlar	B	operativ xotira	C	kesh xotira	D	boshqaruv
tizimlar barpo qilingan asosiy komponentani ko’rsating	.		.		.		.	qurilmasi
Kontroller	A	fuksional bloklar	B	funksional	C	oz’ini va komp.	D	funksional
quyidagilarni boshqarishi mumkin-…	.	va kompyuter tashqi qurilmalarini	.	bloklar va o’zini	.	tashqi qurilmalarini	.	bloklar, tashqi qurilmalar va inson omilini
Bo’lingan	A	kontrollerlar	B	kontrollerlar	C	hech qanday	D	qandaydir vazifa
axborot-boshqa ruv tizimlarida kontrollerlar…	.	tizimida birlashtiriladi	.	tzimida birlashtirilmayd i	.	vazifa bajarmaydi	.	bajaradi
Sanoat va	A	Ishonchli va	B	resurslar bilan	C	texik savollar	D	hech qanday
bortovoy kontrollerlarga qo’yiladigan talablar?	.	xavfsiz	.		.	bilan tashkillashtirilga n	.	talab qo’yilmaydi
Bajarilish	A	integrallashgan	B	sanoat,	C	sanoat,	D	sanoat,
joyiga qarab	.	sanoat, instrumental, bort	.	instrumental, bort	.	instrumental, bort	.	instrumental, bort

3
3

3
4

3
5
3
6

3
7
3

3
9

kontroller turlari?		kontrollerlar, mikrokontrollerlar		kontrollerlar, aerokosmik mikrokontroller lar		kontrollerlar, avtomobil mikrokontrollerl ar		kontrollerlar, uchish aparatlari kontrollerlari, mikrokontrollerl ar
Kontroller	A	mantiqiy dasturlas	B	mantiqiy	C	mantiqiy	D	mantiqiy
dasturlanishi darajasi bo’yicha quyidagilarga bo’linadi	.	htiriladigan, daturlashtiriladigan , maxsuslashtirilgan	.	dasturlashtirilad igan, daturlashtirilma ydigan, maxsuslashtirilg an	.	dasturlashtiriladi gan, daturlashtirilma ydigan, maxsuslashtiril maydigan	.	dasturlashtiriladi gan, dasturlashtiriladi gan, umumiy
Kontrollerlarni	A	yo’q, apparat	B	ha, apparat	C	yo’q, dasturiy	D	ha, dasturiy
bevosita dasturlash mumkinmi?	.	resurslar kamligi uchun	.	resurslar ko’pligi uchun	.	vositaar kamligi uchun	.	vositalar ko’pligi uchun
CHipdagi tizim	A	umuman olganda	B	umuman	C	umuman	D	umuman
(System on a Chip, SoS) -	.	bir chipdagi integrallashgan protsessorli tizim	.	olganda bir chipdagi integrallashgan kontrollerli tizim	.	olganda bir chipdagi integrallashgan boshqaruv qurilmali tizim	.	olganda bir chipdagi integrallashgan xotira modulli tizim
DVB (Digital	A	Java ga asoslangan	B	Java ga	C	Java ga	D	Java ga
Video Broadcasting) nima?	.	raqamli TV ni loyihalashda qo’llaniladigan standart	.	asoslangan ma’lumotlarni raqamli TV ga uzatishda qo’llaniladigan standart	.	asoslangan o’rnatilgan tizimni loyihalashda ishlatiladigan standart	.	asoslangan raqamli TV ni baxolashda qo’llaniladigan standart
OCAP	A	dasturlarni	B	ma’lumotlarni	C	ma’lumotlar	D	ma’lumotlarni
(OpenCable Application Forum) nima?	.	o’tkazish interfeysini qo’llab quvvatlovchi tizimli dasturiy daraja	.	o’tkazish interfeysini qo’llab quvvatlovchi tizimli dasturiy daraja	.	ochiqliligini ta’minlovchi tizimli dasturiy daraja	.	o’tkazishni ta’minlovchi notizimli dasturiy daraja

4
0

4
1
4

4
3
4

Registr bu - A
.
4
5
Ikkilik sanoq sistemasidagi ma’lumotlar
(mashina so’zi)ni vaqtincha
saqlovchi yelektron sxema
B mashina
. operatsiyasida qatnashuvchi
son yoki simvol
C bir necha sodda
. amallarni buyruqlar bo’yicha bajaruvchi qurilma
D bank yelektron
. yacheykasi

Mantiqiy
4 ko’paytirish

6 amalini … bajaradi

A VA mantiqiy

. yelementi

B YoKI mantiqiy

. yelementi

C INKOR

. mantiqiy yelementi

D YoKI YeMAS

. mantiqiy yelementi

Energiya uzatuvchi,

₄kanalni ochish yoki yopishga
⁷mo’ljallangan
qurilma … nomlanadi

A Deshifrator B

. .

Kommutator C

Kalit yelementi D

Konsentrator

Ikkilik sanoq sistemasidagi
4 sonlarni
8 qo’shish uchun mo’ljallangan qurilma …
A Summator B
. .
Kommutator C
.
Multipleksor D
.
Deshifrator

Qaysi qurilma rejimni o’rnatadi va protsessor boshqarish va

⁴rejimini
⁹tekshirish
uchun foydalanilgan registrlarni tekshiradi?

A Kiritish/chiqarish

. kontrolleri

B Xotirani

. boshqarish qurilmasi

C Tezkor xotira D

. .

Qurilmalar drayveri

5	Bus protocol nechta	A .	10	B .	8	C .	6	D .	4
0	funksiyani o’z ichiga oladi?
	Qurilma	A	Hardware Enable	B	Hardware	C	Hardware	D	Hardware
5	drayverining qanday funksiyasi boshqa aparat	.		.	Startup	.	Release	.	Acquire
1	ta’minotini dasturiy ta’minot orqali boshqarishga imkon beradi?
	Uzilishlarni	A	Interrupt-Handler	B	Interrupt-Handli	C	Interrupt-Handli	D	Interrupt-Handli
5	qayta ishlash jarayonining	.	Servicing	.	ng Startup	.	ng Shutdown	.	ng Enable
2	qaysi biri qayta ishlashni kodlashtiradi?
	Qanday	A	bandlik holatida	B	tugallanmagan	C	aktiv bolmagan	D	aktiv holatda
	rejimda bir	.		.	holatda	.	holatda	.

qancha ma’lumot tiplari aktiv holatda bo’ladi va ishlatiladi?

Aparat vositalar necha xil rejimda

A
.

B
.

C
.

D
.

5
3

	bo’lishi mumkin?
	Qurilma	A	Hardware Acquire	B	Hardware	C	Hardware	D	Hardware
5	drayverining	.		.	Enable	.	Release	.	Startup
5	quyida keltirilgan

qaysi funksiyasi dasturiy ta’minotga istisno tarzida boshqa aparat ta’minotini boshqarishga imkon beradi?
Aparat	A	qurilma drayveri	B	kiritish/chiqaris	C	protsessor	D	modem
ta’minoti va operatsion tizim o’rtasida o’rta pog’onada va dastur po’g’onasida aloqa qiluvchi qurilma qanday nomlanadi?	.		.	h qurilmasi	.		.
Qaysi biri o’rnatilgan tizimning asosiy komponentasi hisoblanadi?	A .	Kontrollerlar	B .	SHinalar	C .	Mikroprotsessor	D .	mikrokontroller
Kontrollerning	A	real obektlarni	B	uzluksiz	C	aloqa kanallarini	D	simsiz
asosiy maqsadi nima?	.	boshqarish	.	ta’monitni ta’minlab berish	.	boshqarish	.	aloqa liniyalarini boshqarish
Kontroller	A	ishlab chiqarish	B	tarmoq	C	ma’lumotlat	D	intellektual
turlari	.	kontrollerlari, qurilmalar kontrolleri, bortovoy kontroller, integratsiyalangan bajarilishni boshqarish konrollerlari,	.	kontrolleri, ishlab chiqarish kontrolleri	.	bazasini boshqarish kontrolleri	.	tizimlarni boshqarish kontrolleri

5
6

5
7
5
8

5
9

		dasturlash mantiqiy kontrollerlari, maxsus kontrollerlar
Kontrollerlar	A	Nisbatan kichik	B	boshqarish	C	moslashuvchan,	D	barcha javoblar
qanday xususiyatlarga yega?	.	aparat resursi, to’g’ridan-to’g’ri dasturlash imkoniyati yo’qligi, (ko’p hollarda) foydalanuvchi uchun interfeys yo’qligi, o’ziga xos foydalanilishi	.	uchun qulay va funksional interfeysi, real obektlarni boshqarish uchun katta funksional imkoniyati	.	ishonchli, imkoniyat, yaxlitlik	.	to’g’ri
Mikrokontrolle	A	mikroprotsessor	B	analog-raqamli	C	demodulyator	D	Raqamli-analog
r bu-	.	yelementlar bazasida ishlovchi kontroller	.	o’zgartiruvchi qurilma	.		.	o’zgartiruvchi qurilma
Kristaldagi	A	protsessor bilan	B	operativ xotira	C	xotira hajmi	D	qattiq disk bilan
tizim nima?	.	integrallashgan yagona kristaldagi tizim	.	bilan integrallashgan yaqona kristaldagi tizim	.	bilan integrallashgan yagona kristaldagi tizim	.	integrallshgan yagona kristaldagi tizim
Quyidagi qaysi	A	protsessor, xotira,	B	protsessor,	C	protsessor, OZU	D	protsessor,
3 ta tizimli blok kristaldagi tizimni tashkil qiladi?	.	mantiq	.	mantiq, OZU	.	, shina	.	shina, analog-raqamli o’zgartirgich
Markaziy	A	tizimni	B	ma’lumotlarni	C	Tizim	D	kengeshittirish
protsessor nima?	.	boshqarishning yeng asosiy yelementlaridan biri.	.	boshqarishning yeng asosiy yelementlaridan biri.	.	bo’laklarining yeng asosiy yelementlaridan biri	.	tamoqlarining yeng asosiy yelementlaridan biri

6
0
6
1
6
2
6
3
6
4

markaziy	A	boshqaruvga	B	tizimning	C	hisoblashlarni	D	uzluksiz
protsessor nimaga yo’naltirilgan	.		.	ma’lim yelementlariga ruxsatni ta’minlashga	.	samaradorligini ta’minlashga	.	ta’minotni ta’minlashga
Protsessor	A	triggerlar bazasida	B	j-k triggerlari	C	R-S triggerlari	D	T triggeri
yadrosi qanday sxema asosida qurilishi kerak?	.	qilingna saqlovchi yacheykalarga asoslangan statik sxema asosida	.	bazasida qilingan saqlovchi yacheykalarga asoslangan statik sxema asosida	.	bazasida qilingan saqlovchi yacheykalarga asoslangan statik sxema asosida	.	bazasida qilingan saqlovchi yacheykalarga asoslangan statik sxema asosida
Ta’minotni	A	harqanday yelektr	B	zaxirani	C	uzluksizlikni	D	barcha javoblar
boshqarish tizimi nima?	.	sxema asosi	.	ta’minlash	.	ta’minlash	.	to’g’ri
Ta’minot	A	o’tish jarayonlari	B	statistik	C	dinamik	D	ma’lumot
yoqilgandan so’ng platada qanday jarayonlar ro’y beradi?	.		.	jarayonlar	.	jarayonlar	.	uzatish jarayonlari
Ta’minotni	A	ta’minot	B	butun tizimdagi	C	chastota	D	demodulyator
boshqarish tizimi t ishlash jarayonida nimani tekshiradi?	.	zanjiridagi kuchlanish darajasini	.	kuchanish darajasini	.	bo’laklaridagi kuchlanish darajasini	.	kuchlanish darajasini
Nima sababdan	A	platadagi	B	samaradorlikni	C	bajarilayotgan	D	barcha javoblar
katta hajmdagi operativ xotira va flesh xotira kontrollerga bog’lanadi?	.	mikrosxemalar sonini kamaytirish uchun	.	oshirish va mikrokontroller ishlashini stabillashtirish uchun	.	topshiriqlar sonini oshirish uchun	.	to’g’ri

6
5

6
6

6
7
6
8

6
9

7
0

CHastotani	A	avtomatik	B	boshqaruvni	C	ta’minotni	D	xavfsizlikni
fazaviy avtosozlash nima?	.	boshqarish tizimi	.	nazorat qilish tizimi	.	nazorat qilish tizmi	.	nazorat qilish tizimi
Energiya	A	Ayni vaqtda	B	ta’minotni	C	energiya sarfini	D	elektr
iste’molini kamaytirish zaruriy vositalari nima?	.	ishlamayotga bloklarni o’chirish	.	muntazamlashti rish	.	boshqarish tizimlarini soddalshtirish	.	ta’minotidagi sarfni kamaytirish
O’rnatilgan	A	dasturlarni va	B	har qnday	C	ma’lumotlarni	D	klient-server tizi
Flash-xotira vazifasi nima?	.	nisbatan katta hajmdagi ma’lumotlarni saqlash	.	kerakli ma’lumotni saqlash	.	saqlash va tizimni boshqarish	.	mini tashkil qiluish
O’rnatilgan	A	nisabatn katta	B	katta hajmdagi	C	katta va kichik	D	barcha javoblar
energiyaga bog’liq bo’lmagan konfiguratsion xotira nimaga mo’ljallangan?	.	bo’lmagan axborotlarni saqlash	.	axborotlarni saqlash	.	hajmdagi axborotlarni saqlash	.	to’g’ri
Vaqt	A	tizim	B	Ruxsatsiz	C	fizik	D	DOS-hujumlard
nazoratchisi nima?	.	muvaffaqqiyatsizli klariga qarshi himoya tizimi	.	kirishlardan himoya tizimi	.	tahdidlardan himoya tizmi	.	an himoya tizimi
CAN (Control	A	sanoat tarmoqlari	B	lokal hisoblash	C	kengeishittirish	D	global ma’lumot
area network)	.	texnologiyasi	.	tarmoqlari texnologiyasi	.	termolari texnologiyasi	.	uzatish texnologiyasi
LCD	A	segment displeylari	B	tizimni	C	sanoat	D	MBBT bilan
Controller maqsadi nima?	.	bilan ishlashni soddalashtirish uchun mo’ljallangan	.	boshqarish bilan ishlash uchun mo’ljallangan	.	tarmoqlari bilan ishlashni soddalashtirish	.	ishlash uchun mo’ljallangan

7
1
7
2

7
3

7
4

7
5

7
6

7
7

						uchun mo’ljallangan
Hisoblash	A	hisoblash tizimlari	B	arifmetik logik	C	dinamik tizimlar	D	barcha javoblar
modeli bu-	.	yelementlari o’rtasidagi qoidalar to’plami	.	tizim yelementlari o’rtasidagi qoidalar to’plami	.	yordamida hiosblash yelementlari o’rtasidagi qoidalar to’plami	.	to’g’ri
dastlabki dasturni natija beruvchi dasturga shu hisoblash modeli doirasida tarjima qiluvchi Translyator bu-…	A .	kompilyator	B .	interpretator	C .	tester	D .	debugger
C tilidan	A	Meros olishdagi	B	Mavjud	C	Ko’rsatkichlar	D	Initsializatsiya
foydalanish davomida yuzaga keladigan asosiy muammolardan biri (ortiqchasini tanlang)	.	noaniq xulq-atvor	.	bo’lmagan massiv elementiga murojaat	.	bilan bog’liq bo’lgan xatoliklar	.	qilinmagan avtomatik o’zgaruvchilar
Kontantali massiv operativ xotiraga ko’chirilmasili gi uchun qaysi kalit so’zdan foydalanish kerak (C tilida)	A .	const	B .	var	C .	temp	D .	nonv

7
8
7
9

8
0
8

8	22 soni 2lik sanoq tizimida	A .	10110	B .	10111	C .	11110	D .	110
2	qanday ifodalanadi?
	Qaysi	A	GPU yadrosini	B	overlay lar	C	absolyut	D	semafora
8	kengaytmalar C tilining mikrokontrolle	.	ishga tushiruvchi spetsifikatorlari	.		.	adreslash	.
3	rlar uchun nostandart kengaytmaslari ga kirmaydi
8	«void *» tipidagi ifodalardan foydalanish	A .	goto;	B .	move;	C .	call;	D .	override;
4	uchun qaysi operatr ishlatilishi kerak
8	Qaysi kalit so’z ifoda tipini	A .	typedef	B .	typeof	C .	define	D .	struct
5	nomlash uchun ishlatiladi?
8	C51 kompilyatori qaysi ma’lumot	A .	string	B .	sbit	C .	enum	D .	sfr16
6	tipini qo’llab quvvatlamaydi ?
	Resurslarni	A	overlay	B	patok	C	semafora	D	absolyut

taqsimlash va	.	.	.	.	adreslash
birgalikda
ishlashini
ta’minlashni

8
7

boshqarish mexanizmi, bu-
Tashqi murojaatlarga ruxsat yetilmagan mashina tilidagi dastur, bu-	A .	obekt moduli	B .	komponovshik	C .	moc-fayl	D .	plagin
Obekt faylda	A	sarlavha qismi	B	ma’lumot	C	bajariluvchi kod	D	e’lon qilinmagan
qaysi qism bo’lmaydi	.		.		.		.	ma’lumotlar
Qaysi maxsus	A	Portable	B	Intel HEX	C	Common	D	Executable and
format WindowsNT va yeskiroq OT kutubxonalarid a foydalaniladi	.	Executable	.		.	Objective File Format	.	Linkable Format
Taqsimlangan	A	Intel HEX	B	Portable	C	Common	D	Executable and
kutubxonalarda gi qaysi format faqat xotira obrazini saqlashga xizmat qiladi	.		.	Executable	.	Objective File Format	.	Linkable Format
HEX fayl qatorlari qanday nomlanadi?	A .	zapis	B .	stek	C .	qator	D .	xatboshi
Qaysi bazaviy operatsiyalar C tilidagi fayllarda amal qilmaydi?	A .	Nusxalash	B .	O’qish	C .	Yaratish	D .	Yozish

8
8
8
9
9
0

9
1

9
2
9
3

	Eng mos	A	interpretator	B	otladchik	C	simulyator	D	chegarali o’qish
	javobni	.		.		.		.	mexanizmi
	tanlang.
9	"xatolikni
4	tosihga yordam
	beruvchi
	instrumental
	vosita, bu-"
	Dastur	A	Profilirovanie	B	Otladka	C	Testirovanie	D	Kompilyatsiya
9	ishlashini	.		.		.		.
5	baxolash – bu
	…
	Berilgan	A	Testlash	B	Sayqallash	C	Qo’llab	D	Yaratish
9 6	vazifalar uchu tizmni tekshirish – bu	.		.		.	quvvatlash	.
	…
	Vaqtinchalik	A	muvaffaqiyatsizlik(	B	rad	C	vaqtinchalik	D	tahlil
9	harakterga	.	Sboy)	.	yetish(Otkaz)	.	tahlil	.
7	yega bo’lgan
	defekt - bu..
	Xatolikni	A	verifikatsiya	B	validatsiya	C	simulyatsiya	D	emulyatsiya
	topishga	.		.		.		.
9	urinish,
8	dasturni
	testlash uchun
	bajarish - bu
	Qaysi vosita	A	simulyator	B	instrumental	C	JTAG	D	Iqlimli o’rnatish
	oddiy	.		.	mashina	.		.
9	dasturlash
9	uchun testlash
	imkonini
	beradi?

"Muloqot
₁oynasidagi
₀testlash
₀afzalliklari:
"(ortiqchasini
belgilang)
A test natijalariga
. ta’sir qiluvchi inson omili mavjudligi
B amalga oshirish
. uchun qulaylik

arzon narxlarda

. amalga oshirish

moslashuvchan

. yechimlar

Mavzu: Taqsimlangan algoritimlar va tizimlar 1.Tizm bu

a.
muntazam o'zaro ta'sir qiluvchi yoki bir biriga bog`liq bo`lgan elementlar guruhidir.
b.
muntazam o’zaro bog’langan ma’lumotlar yig’indisi.
c.
o'z tabiati va maqsadlari bilan tasvirlangan funksiyadir.
d.
Tabiiy va insonparvar harakatlar yig’indisi.

"Tizim" tushunchasi nechanchi asrda kashf etildi.

a.
XIX – asrda
b.

– asrda

– asrda

d.
XX – asrda

Taqsimlangan tizimlarni necha qisimga bo’lish mumkin.

a.
diskret va taqsimlangan tizim
b.
uzluksiz va diskret
c.
uzlukli va diskret

d.
uzliksiz va o’rnatilgan tizim

Uzliksiz tizimlarga to’g’ri keladigan javobni aniqlang.

a.
ma’lumotlarni uzatish va vaqtga bog’liq bo’lgan dasturlar
b.
ma’lumotlarni uzatish va qabul qilish
c.
vaqtga bog’liq bo’lgan dasturlar
d.
ma’lumotlatni yig’ish va uzatish

Diskret tizimlar qanday elementlardan tashkil topgan.

a.
fizik yoki mantiqiy
b.
mantiqiy yoki jismoniy
c.
jismoniy yoki fizik
d.
mantiqiy yoki sun’iy intellect

Marshrutizatsiyaning vazifasi bu-

optimizatsion xarakterga ega bo’lgan tipik taqsimlash

ma’lumotlarni kiritish-chiqarish

yangi ma’lumotlarni izlab toppish

manzilga eltish

Intranet nima?

a.
Intranet Internetning boshqa shakli bo'lib, Intranet odatda faqat kompaniya tarmog'idagi foydalanuvchilar uchun ochiqdir.
b.
Aslida, axborot Intranet tizimi - bu Internetning usullari va vositalaridan foydalanadigan korporativ tizim.
c.
Kompaniyalar uni kompaniyaning ofisida joylashgan kompyuterlar va terminallarga jismoniy kirish imkoniga ega

Xavfsiz axborotning imkoniyatlari va muammolari Intranet tizimlari kursning kursning qaysi qismida ko’rib chiqiladi?

a.
5 qism
b.
3 qism
c.
2 qism
d.
4 qism

Intranet tarmog’idan foydalanishni nechta usuli bor?

a.
2 usul
b.
6 usul
c.
1 usul
d.
4 usul

Intranet tarmog’idan foydalanishning usullari to’g’ri ko’rsatilgan qatorni ko’rsating?

a.
Birinchidan, hipermedia HTML formatlash tilidan foydalansangiz, kelajakda tugallangan
veb-serverlardan biri tomonidan ta'minlanadigan foydalanuvchilarga qulay bo'lgan axborot strukturasini osongina ishlab chiqishingiz mumkin.
b.
Ikkinchidan, foydalanish uchun tayyor bo'lgan bir nechta mijozlar - brauzerlar yoki "brauzerlar" mavjudligi o'zlarining foydalanuvchi interfeyslarini yaratish zarurligini bartaraf etib, ularga axborot olish uchun qulay va ilg'or mexanizmlarni taqdim etadi.
c.
To’g’ri javob yo’q
d.
A va B javob to’g’ri

Axborotlarni uzatish qanday amalga oshiriladi?

a.
Turli xil usullarda
b.
Oddiy usulda
c.
Murakkab usulda
d.
Sodda usulda

Taqsimlangan tizimlar deb nimaga aytiladi?

a.
Ular uchun elementlarning yoki elementlar guruxlarining joylashuv predikatlari va tizimning faoliyati muhim ahamiyat kasb etadi
b.
Operatsiyalarni avtomatlashtirishni, ro’yxatga olishni boshqarish va hujjatlarni qo’llab-quvvatlaydigon tizimlarga
c.
bir-biridan uzoqda joylashgan va umumiy parametrlarga ega bo’lgan ma’lumotlar bazalarining to’plamidir
d.
Ular axborot tizimiga kiritilgan barcha ma’lumotlar bazalari uchun markaziy ravishda bir vaqtning o’zida aniqlangan umumiy qoidalarga muvofiq ishlaydigon tizimlar

Taqsimlangan axborot tizimi deb nimaga aytiladi?

a.
Bir-biridan uzoqda joylashgan va umumiy parametrlarga ega bo’lgan ma’lumotlar bazalarining to’plami

b.
Operatsiyalarni avtomatlashtirishni, ro’yxatga olishni boshqarish va hujjatlarni qo’llab-quvvatlaydigon tizimlarga
c.
Ular uchun elementlarning yoki elementlar guruxlarining joylashuv predikatlari va tizimning faoliyati muhim ahamiyat kasb etadi
d.
Ular axborot tizimiga kiritilgan barcha ma’lumotlar bazalari uchun markaziy ravishda bir vaqtning o’zida aniqlangan umumiy qoidalarga muvofiq ishlaydigon tizimlar

Ma'lumotlar markazlashtirilgan tarzda belgilanadigan muvofiq almashiladi

a.
Qoidalarga
b.
Tizimlarga
c.
Algoritmlarga
d.
Dasturga

Taqsimlangan tizimlar ham boshqa tizimlar kabi o’z bo’yicha faoliyat olib boradi?

a.
Algoritmlar
b.
Tizimlar
c.
Qoidalar
d.
Dastur

Taqsimlangan algoritmlarning hususiyati?

a.
Har bir ma’lumotni to’liq va istalgan(talab qilingan) tarzda yuborilishi va ijobiy javob(signal) kelishi

b.
Bir-biridan uzoqda joylashgan va umumiy parametrlarga ega bo'lgan ma'lumotlar bazalarining to'plamidir
c.
Hujjatlarni izlash va tanlash, ularni ko'rish (hujjat boshqaruv komponentlari orqali) ko'rish imkoniyatiga ega
d.
Kiritilgan o'zgartirishlar faqatgina tegishli operatsiyalar bajarilishi orqali amalga oshiriladi

Kaskad modeli qaysi yillarda ishlab chiqilgan?

a.
1980-yillarda
b.
1970-yillarda
c.
1990-yillarda
d.
1960-yillarda

Kaskad sxemasi qanday jarayonni nazarda tutadi?

a.
Har ikkala bosqichga barobar o’tishni
b.
oldingi bosqichda ish tugaganidan keyin keyingi bosqichga o'tishni
c.
keyingi bosqichda ish tugaganidan keyin oldingi bosqichga o'tishni
d.
ketma-ketlikda o'tishni

Kaskad modeli dastlab kim tomonidan taklif etligan?

a.
A.D. Royce

b.
W.W.Royce
c.
A.G. Henre.
d.
B.G. Henry.

Dastlabki kaskad modelida nechta bosqich mavjud?

a.
7 ta
b.
6 ta
c.
8 ta
d.
10 ta

Kaskad modelidagi 2- bosqich qanday?

a.
Yordam
b.
Loyihalashtirish
c.
Inkarnatsiya
d.
Moliyalashtirish

…- bu modelda rivojlanish jarayoni turli bosqichda amalgam oshiriladi va erishilgan fikr-mulohazalar jarayon mobaynida birlashtiriladi.

a.
Spiral
b.
Kaskadli
c.
V model
d.
shartli o’zgaruvchi

Forward Engineering (kaskad modeli) konseptsiyasiga qaratilgan spiral modelida alohida modellar qat’iy ravishda keskin tarzda qanday ko’rinishda keladi?

a.
ketma-ket
b.
pog’onali
c.
shartli o’zgaruvchi
d.
V model

Inkriment so’zi qanday ma’no anglatadi?

a.
Pog’onali
b.
Ketma-ket
c.
Shartli
d.
V model

Spiral modelda necha xil harakat usuli mavjud?

c.
5 xil
d.
4 xil

Klassik kaskad modelining asosiy kamchiligi nimada?

a.
fazalarning “yuqoridan pastga” qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.
b.
fazalarning “pastdan yuqoriga” qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.
c.
fazalarning “yuqoridan pastga” noqat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.
d.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.

Samarali echimlarni qabul qilishni qo'llab-quvvatlash uchun menejerlarga ma'lumot berishga mo'ljallangan axborot tizimlari boshqaruv axborot tizimlari nima deb ataladi?

a.
(MIS)
b.
(RedWell)
c.
(KIS)
d.
(Comand)

Qabul qilingan qarorlarning natijalari uzoq vaqtdan keyin namoyon bo’ladi, strategik darajadagi maxsus vazifa - bu ……………

a.
strategik rejalashtirish kabi boshqarish funktsiyasidir
b.
strategik rejalashtirish
c.
strategik rejalashtirish kabi boshqarish
d.
strategik rejalashtirishsiz boshqarish funktsiyasidir

QNX ni tarmoqlar uchun qanday drayvеrlar mavjud?

a.
Ethernet, Fast Ethernet, Arcnet, IBM Token Ring va boshqalar.
b.
Drayverlari mavjud emas.
c.
QNX tarmoq OT hisoblanmaydi.
d.
To’g’ri javob yo’q.

QNX da qanday tarmoq tashkil etish mumkin?

a.
Kеtma-kеt kanal va modеm orqali Tarmoq tashkil etish imkoni mavjud.
b.
Tarmoq tashkil etib bo’lmaydi.
c.
Faqat modеm orqali Tarmoq tashkil etish imkoni mavjud.
d.
Faqat kеtma-kеt kanal orqali Tarmoq tashkil etish imkoni mavjud.

ISU nima?

a.
Ma’lumotlar bazasiboshqaruv tizimi
b.
Axborot boshqaruv tizimi
c.
Korxona boshqaruv tizimi
d.
Offis boshqaruv tizimi

Qaror qabul qilish nimalarga bo’g’liq?

a.
A va B javoblar to’g’ri.
b.
Qaror qabul qiluvchining psixologik hususiyatlariga
c.
Vaziyat omillariga.
d.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.

Qaror nazariyasi qaysi sohalarni o’z ichiga oladi?

a.
Matematika, Statistika, Iqtisod, Menejment va Psixologiya.
b.
Matematika, Fizika, Astranomiya.
c.
Tarix, Huquqshunoslik, Kimyo.
d.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.

Qaror qabul qilish qanday guruhlarga ajraladi?

a.
Shaxsiy (sub'ektiv) va situatsion (ob'ektiv).
b.
Bir bosqichli va ikki bosqichli.
c.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.
d.
Rejalashtirilgan va rejalashtirilmagan.

Baholash nima?

a.
Qilingan qarorni mezon asosida tekshirish.
b.
Mezonni baholash.
c.
Jarayonlarni baholash.
d.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.

Stokastik nazoratsiz omillar bu-…

a.
tasodifiy o'zgaruvchilar va ma'lum tarqalish qonunlari bilan ishlov berish;
b.
qiymatlari to'liq ma'lum bo'lgan tasodifiy bo'lmagan qiymatlar;
c.
tanlov qilinadigan shartlarni belgilaydigan va qaror qabul qiladigan omillar.
d.
Qaror qabul qiluvchining psixologik hususiyatlariga

Qaror qabul qilish nimalarga bo’g’liq?

a.
A va B javoblar to’g’ri.
b.
Qaror qabul qiluvchining psixologik hususiyatlariga
c.
Vaziyat omillariga.
d.
qat’iy ketma-ketlikdan iboratligida.

Qaror nazariyasi qaysi sohalarni o’z ichiga oladi?

a.
Matematika, Statistika, Iqtisod, Menejment va Psixologiya.
b.
Matematika, Fizika, Astranomiya.
c.
Tarix, Huquqshunoslik, Kimyo.
d.
Iqtisod, Menejment va Psixologiya.

Qaror qabul qilish qanday guruhlarga ajraladi?

a.
Shaxsiy (sub'ektiv) va situatsion (ob'ektiv).
b.
Bir bosqichli va ikki bosqichli.
c.
Rejalashtirilgan va rejalashtirilmagan.
d.
Bir bosqichli rejalashtirilmagan.

Baholash nima?

a.
Qilingan qarorni mezon asosida tekshirish.
b.
Mezonni baholash.
c.
Jarayonlarni baholash.
d.
Qilingan qarorni mezon asosida jarayonlarni baholash..

Stokastik nazoratsiz omillar bu-…

a.
tasodifiy o'zgaruvchilar va ma'lum tarqalish qonunlari bilan ishlov berish;

b.
qiymatlari to'liq ma'lum bo'lgan tasodifiy bo'lmagan qiymatlar;
c.
tanlov qilinadigan shartlarni belgilaydigan va qaror qabul qiladigan omillar.
d.
tanlov qilinadigan shartlarni belgilaydigan.

Telekomminikatsiya sohasida billing tizimlari tomonidan bajariladigan funksiyalar necha xil guruhi mavjud?

d.
2 ta

Telekomminikatsiya sohasida billing tizimlari tomonidan bajariadigan funksiyalarning 2-guruh nomi nima?

a.
Axborotlashtirish xizmatlari
b.
Hisob kitob operatsiyalari
c.
Servis operatsiyalari
d.
Moliyaviy xizmatlar

BS ning necha xil vazifasi mavjud?

a.
5 ta
b.
4 ta
c.
6 ta
d.
3 ta

Avtorizatsiya nima?

a.
foydalanuvchining muayyan resursga kirish huquqini (masalan, diskda yoki ma'lum aloqa xizmatida) olish to'g'risida qaror qabul qilish jarayoni.
b.
foydalanuvchining ro'yxatga olish protsedurasi
c.
to'g'ri javob yo'q
d.
to'g'ri javob A, B, C.

Telefon aloqa xizmatlari boshqa xizmat turlaridan necha xil xususiyatlari bilan farklanadi?

a.
5 ta
b.

d.
2 ta

ERP tizimlari (Enterprise Resource Planning System) – bu?

a.
Texnik resurslarini boshqaruv tizimlaridir
b.
Kompaniya resurslarini boshqaruv tizimlaridir
c.
Maxsulot resurslarini boshqaruv tizimlaridir
d.
Ishlab chiqarish resurslarini boshqaruv tizimlaridir

«Telefon aloqasi», “Pochta aloqasi» va “Aloqa va ma'lumot uzatish tarmoqlarini boshqarish» tizimi

a.
"Aloqa" Axborot tizimlari kompleksi
b.
Axborot tizimlari
c.
EMMM axborot tizimi
d.
Pochta tizimi

Davlat statistika qo`mitasi axborot tizimi loyihasida nechta tizmni ishlab chiqgan.

a.
5
b.
6
c.
7
d.
8

ERP tizimi tashkilotga yoki tashkilotlar guruhiga nechta imkoniyatlar yaratgan.

a.
7
b.
5
c.
6
d.
8

Intranet" tushunchasi nechanchi yillardan boshlab rivojlana boshlagan?

a.
1994 yil
b.
1992-1993 yillarda
c.
1995 yil
d.
1993 yill

Intranetni yaratish uchun qanday tashkiliy va texnologiyaviy masalalarni rejalashtirib amalga oshirish kerak?

a.
tashkiliy va texnologiyaviy masalalar
b.
Tashkiliy masalalar
c.
To’g’ri javob yo’q.
d.
to'g'ri javob A, B, C.

Axborot serverlari to’g’ri ko’rsatilgan qatorni ko’rsating?

a.
- Web-server - axborot nashr etish uchun; -FTR-server - fayl uzatib olish uchun; -
Gopher-server - serverdan fayllarni izlab olish uchun
b.
Web-server - axborot nashr etish uchun.
c.
FTR-server - fayl uzatib olish uchun.
d.
Gopher-server - serverdan fayllarni izlab olish uchun

LAN texnologiyasi nima vazifa bajaradi?

a.
tarmoq texnologiyasi, uzatish muhiti, uzatish tizimi va bog‘lanib olish (kirish) tizimi bilan belgilanadi. Hozirgi kunda LAN texnologiyalari ichida Ethernet, Microsoft Token Ring ko’proq qo’llaniladi
b.
aloqa kanallarining barcha terminallar bilan ulanish sxemasi. Ulanish sxemasining yulduz, yo‘lak (inglizcha-bus, ruscha-shina, magistral) va halqa topologiyalari farqlanadi.
c.
Yulduz topologiyasiga ketadigan sarf-xarajatlar va uning iloji boricha kattaroq hududga qo’llanilish imkoniyatlari hamda tugunning o’tkazaoluvchanlik qobiliyati o’rtacha ko’rsatkichlarga ega bo’lib, puxtaligi(ruscha-nadyojnost) bo’yicha a’lo sanaladi.
d.
Ulanish sxemasining yulduz, yo‘lak (inglizcha-bus, ruscha-shina, magistral) va halqa topologiyalari farqlanadi.

Ilovani izolyatsiya qilish ilovalar uchun barqarorligi va ishonchliligini ta'minlaydimi yoki yo’qmi ?

a.
Ha ta’minlaydi.
b.
2 xil usulda.
c.
Assambleyalar va menifestlar.
d.
Assambleyalar va manifestler.

Ilovalarni necha xil usulda izolyatsiya qilish mumkin ?

a.
2 xil usulda.
b.
Ha ta’minlaydi.
c.
Assambleyalar va menifestlar.
d.
Assambleyalar va manifestler.

Ilovalarni izolyatsiya qilish usullari qaysilar ?

a.
Assambleyalar va menifestlar.
b.
Ha ta’minlaydi.
c.
2 xil usulda.
d.
Dastur papkasida.

Windows XP uchun tavsiya etilgan izolatsiya usuli qaysi ?

a.
Assambleyalar va manifestler.
b.
2 xil usulda.
c.
Assambleyalar va menifestlar.
d.
Dastur papkasida.

Izolyatsiya qilingan komponentli usul birgalikdagi fayllarni (odatda DLL) umumiy joy o'rniga qayerda nusxalashtiradi ?

a.
Dastur papkasida.
b.
2 xil usulda.
c.
Assambleyalar va menifestlar.
d.
Assambleyalar va manifestler.

Ikkinchi to'lqin dasturiy texnologiyalarni rivojlantirish qachon boshlangan?

a.
1980-yillarda
b.
1970-yillarda
c.
1990-yillarda
d.
1960-yillarda

Uchinchi to'lqin boshlangan va tarmoqlar rivojlanishi?

a.
1990-yillarda
b.
1980-yillarda
c.
1970-yillarda
d.
1960-yillarda

Dastlabki kaskad modelida nechta bosqich mavjud?

a.
7 ta
b.
6 ta
c.
8 ta
d.
5 ta

Kaskad modeliga birinchi bo’lib qachon asos solingan.

a.
1980-yil
b.
1987-yil
c.
1970-yil
d.
1976-yil

Korxonalarni kompleks avtomatlashtirish uchun asos sifatida korporativ axborot tizimlarini (KIS) joriy etish nima uchun kerak?

a.
Korparastiya bugalteri tomonidan.
b.
Korparastiya ishchilari tomonidan.
c.
Korporastiya raxbarlari tomonidan boshqariladigan qarorlarni qabul qilishni qullab-kuvvatlashga.
d.
Korparastiya boshqaruvi tomonidan.

Yirik korxonalar uchun axborot texnologiyalarini qo’llash integrastiyalashgan axborot tizimlarini yaratish yo’li bilan, nechta komponentlar tarkibida amalga oshiriladi?

a.
4
b.
2
c.
3
d.
5

Axborot tizimlarining komponentli arxitekturasi xaqiqatga aylanishi uchun nechta shart bajarilishi kerak?

a.
Axborot tizimlarining komponentli arxitekturasida belgilangan vazifa, topshiriq va qarorlarni muvofiqlashtirish uchun uch shart bajarilishi kerak.
b.
Aslida, axborot Intranet tizimi - bu Internetning usullari va vositalaridan foydalanadigan korporativ tizim.
c.
Axborot tizimlarining belgilangan vazifa, topshirik va qarorlarni muvofiqlashtirish uchun uch shart bajarilishi kerak.
d.
Axborot tizimlarining belgilangan vazifalari.

Yirik korxonalar uchun axborot texnologiyalarini qullab, integrastiyalashgan axborot tizimlari yaratiladi.

a.
Axborot jarayonlari yaratiladi
b.
Axborot tizimlari yaratiladi
c.
Axborot ob’ektlari yaratiladi
d.
Axborot sub’ektlari yaratiladi

Keng axborot almashuvini qaerlarda ta’minlaydi

a.
Axborot tizimlarida yaratiladi
b.
Axborot jarayonlarida
c.
Axborot etkazib beruvchilar, iste’molchilar, banklar, birjalar va boshkalar
d.
Axborot ob’ektlari yaratiladi

CRM-tizimidan foydalanish…..?

a.
raqobatbardoshligini oshirishning omili ekanligi asoslangan.
b.
turistik tashkilotlar daromadi, mexnat unumdorligi asoslangan.
c.
raqobatbardoshligini oshirishning omili ekanligi asoslangan.
d.
mexnat unumdorligiga asoslangan.

CRM-tizimi….?

a.
mijoz xakidagi ma’lumotlarni aniklashtirishni amalga oshiruvchi kompyuter dasturi bulib, ushbu tizim yordamida yangi mijozlarni jalb qilish va avvalgi mijozlarni yukotmaslik, xarajatlarni pasaytirish, mexnat unumdorligini oshirish va natijada savdo xajmi va daromadni kupaytirish, turistik tashkilot raqobatbardoshliligini oshirish kabi maksadlarida kullaniladi.
b.
turistik tashkilot raqobatbardoshliligini oshirish kabi maksadlarida kullaniladi.
c.
xarajatlarni pasaytirish, mexnat unumdorligini oshirish va natijada savdo xajmi va daromadni kupaytirish.
d.
To’g’ri javob yo’q

CRM-tizimi qanday komponentlarga ega bulishi zarur?

a.
Barcha javoblar tugri

b.
aloqa va mijozlar bazasini boshqarish, savdoni boshqarish, telefon orkali savdo (telemarketing);
c.
vaktni boshqarish (taym-menejment), mijozlarga xizmat kursatish (sotuvdan keyingi xizmat);
d.
marketingni boshqarish(surovnoma, anketa tuldirish);

Qaysi kompaniya mexmon-xonalardagi turistlar jamoasi xakidagi xisobotlarni qabul qilish buyicha loyixani ishlab chikdi va ishga tushirdi?

a.
KABUS
b.
WINDOWS
c.
INTEL
d.
ASUS

Bugungi kunda Toshkent shaxrida nechta mexmonxonalar onlayn-rejimida ishlaydi?

a.
140 ta
b.
200 ta
c.
129 ta
d.
150 ta

Korxonalarni kompleks avtomatlashtirish uchun asos sifatida korporativ axborot tizimlarini (KIS) joriy etish nima uchun kerak?

a.
Korparastiya bugalteri tomonidan.

b.
Korparastiya ishchilari tomonidan.
c.
Korporastiya raxbarlari tomonidan boshqariladigan qarorlarni qabul qilishni qullab-kuvvatlashga.
d.
Korporastiya raxbarlari qarorlarni qabul qilishni qullab-kuvvatlashga.

Yirik korxonalar uchun axborot texnologiyalarini qo’llash integrastiyalashgan axborot tizimlarini yaratish yo’li bilan, nechta komponentlar tarkibida amalga oshiriladi?

a.
4
b.
2
c.
3
d.
5

Axborot tizimlarining komponentli arxitekturasi xaqiqatga aylanishi uchun nechta shart bajarilishi kerak?

a.
Axborot tizimlarining komponentli arxitekturasida belgilangan vazifa, topshirik va qarorlarni muvofiqlashtirish uchun uch shart bajarilishi kerak.
b.
Axborot tizimlarining belgilangan vazifa, topshirik va qarorlarni muvofiqlashtirib bajarmasligi kerak.
c.
Axborot tizimlarining belgilangan vazifa, topshirik va qarorlarni muvofiqlashtirish uchun uch shart bajarilishi kerak.
d.
Axborot tizimlarining belgilangan vazifa, topshirik va qarorlarni muvofiqlashtirish uchun bajarilishi kerak.

Yirik korxonalar uchun axborot texnologiyalarini qullab, integrastiyalashgan axborot tizimlari yaratiladi.

a.
Axborot jarayonlari yaratiladi
b.
Axborot tizimlari yaratiladi
c.
Axborot ob’ektlari yaratiladi
d.
Axborot etkazib beriladi

Keng axborot almashuvini qaerlarda ta’minlaydi

a.
Axborot tizimlarida yaratiladi
b.
Axborot jarayonlarida
c.
Axborot etkazib beruvchilar, iste’molchilar, banklar, birjalar va boshkalar
d.
iste’molchilar, banklar, birjalar va boshkalar

RVOT ning monolik strukturasi nimalar tuzulgan?

a.
qatlam, dastur ta’minoti, o’zak
b.
qatlam, o’zak
c.
dastur ta’minoti, o’zak
d.
qatlam, dastur ta’minoti

Taqsimlangan tizimlardan faydalanishda qaysi dasturlash tillaridan qo’p foydalaniladi?

a.
Java
b.
S++
c.
Assembler
d.
Assembler , Java.

Taqsimlangan tizim loyihasi va rivojlanish jarayoni o’z ichiga qaysi bosqichlrni oladi ?

a.
Arxitektura yaratish, uni amalgam oshirish, tizimni tekshiruvdan o’tkazish va tizimni davom ettirish
b.
Arxitektura yaratish, uni amalgam oshirish
c.
Arxitektura yaratish, tizimni tekshiruvdan o’tkazish va tizimni davom ettirish
d.
Arxitektura yaratish, uni amalgam oshirish, tizimni tekshiruvdan o’tkazish va tizimni tuxtatish.

Axborot-boshqaruvchi tizimlar (ABT) bu.....

a.
Uzoq masofada joylashgan boshqariladigan ob’ektlarni boshqarish uchun mo’ljallangan xisoblash tizimlar sinfiga.
b.
Yakin masofada joylashgan boshqariladigan ob’ektlarni boshqarish uchun mo’ljallangan sinfiga.
c.
Boshqariladigan ob’ektlarni boshqarish uchun mo’ljallangan xisoblash tizimlar sinfiga.
d.
Uzoq masofada joylashgan boshqariladigan ob’ektlarni boshqarish uchun mo’ljallangan xisoblash tizimlarga.

TriCore prostessorni qaysi kampaniya ishlab chiqaradi.

a.
Infineon
b.
National Semiconductor
c.
Intel
d.
Atlas

X86 [386,486,Pentium (II, III,IV) prostessorni qaysi kampaniya ishlab chiqaradi.

a.
Intel, Transmeta, National Semiconductor, Atlas
b.
National Semiconductor, Atlas
c.
Transmeta, National Semiconductor, Atlas
d.
Intel, Transmeta, National Semiconductor

Real vaqt tizimi bu–

a.
xodisaga garantiyalangan ta’sirlanish vaqtli xisoblash tizimi.
b.
garantiyalangan ta’sirlanish vaqtli xisoblash tizimi.
c.
xodisaga garantiyalangan ta’sirlanish vaqtli xisoblash .
d.
xodisaga ta’sirlanish vaqtli xisoblash tizimi.

Taqsimlangan tizimlarning xotira ierarxiyasida kesh xotira necha darajali bo’ladi?

a.
3
b.
2
c.
1
d.
4

8 7. Rasmdagi xotira turi nomi nima?

a.
DIP
b.
SIMM
c.
DIMM
d.
DDIC

Ona plataning shimoliy ko’prigi qaysi shina bilan bog’lanmagan?

a.
PCI shina
b.
Xotira shina
c.
Frontal shina
d.
Ichki shina

Takt impuls generatori qaysi shinada faoliyat olib boradi?

a.
Frontal shina
b.
Xotira shina
c.
Ichki shina
d.
PCI shina

Ona plata shinasi rivojlanishining 1 bosqichida shina qanday ishlagan?

a.
A va S javoblar to’g’ri
b.
Shinada joylashgan barcha qurilmalar bir xil tezlikda ishlagan
c.
Shina markaziy prostessor shinasi va xotira shinasiga ajragan holda ishlagan
d.
Shina umumiy bo’lgan

... - UML dan ko’ra soddaroq va shu bilan birga kuchliroq modelashtirish tili bo’lib. u asosan ma’lumotlar bazasini loyihalash uchun ishlatiladi.

a.
ORM2
b.
Express
c.
SML
d.
OWL/RDF

O’rnatilgan operastion tizimlarga misol keltiring.

a.
BlackBerry Tablet OS, Cosmos, Embox
b.
Java Card, Windows Embedded Automotive, MUTOS
c.
Blue&Me, Windows Embedded Automotive, Works
d.
Windows Embedded Automotive, Nucle, Ford Sync

Taqsimlangan OTlarda “Operastion tizim LEGOsi deb ataluvchi” OTni toping.

a.
Cosmos
b.
BlackBerry 10
c.
MicroC/OS-II
d.
Blue&Me

Hands-free nima?

a.
funkstiyalarni ovozli boshqarish imkoniyatiga ega bo’lgan tizim
b.
ko’ngil ochar tizim
c.
xodisaga garantiyalangan ta’sirlanish vaqtini xisoblash tizimi.
d.
xodisaga ta’sirlanish vaqtini xisoblash tizimi.

NFC tizimining kengaytirilgan nomi qanday?

a.
Near Field Communication
b.
Near File Correct
c.
Near Field Command
d.
New File Command

Real vaqtdagi tizim .......

a.
tezkor bo’lishi shart emas
b.
sekin bo’lishi shart
c.
sekin bo’lishi shart emas
d.
tezkor bo’lishi shart

Tizim xizmatlari orasidagi ma’lumotlar almashinuvini dispetcher vazifasini bajaruvchi

.............................. orqali amalga oshiriladi?
a.
mikroyadro
b.
prostessor
c.
mikrokontroller
d.
kontroller

Asosiy prostessor murakkabligiga qarab ular dan tashkil topgan.

a.
prostessor, mikrokontroller
b.
prostessor
c.
mikrokontroller
d.
kontroller

AMD prostessorni qaysi kampaniya ishlab chiqaradi.

a.
Advanced Micro Devices
b.
National Semiconductor, Atlas
c.
Additionally Multi Delay
d.
Advanched Macro Digital

Taqsimlangan tizimlar apparat tashkil etuvchilari personal yoki superkompyuterlarga nisbatan ...

a.
ko’proq cheklangan
b.
ko’proq cheklanmagan
c.
nisbatan quvvatilroq
d.
juda tezroq

Waterfall modeli-

a.
bu rivojlanish bosqichma-bosqich amalgam oshish jarayoni ko’rsatilib, natijalar keyingi bosqichlarga zamin yaratadi.
b.
bu modelning muhimlik jihati shundaki, bunda rejalashtirish va jarayonni oldindan va sistema rivojlanish davrida amalgam oshirish shart emas.
c.
bu modelda mahsulot resurslari ko’rsatib o’tiladi, ammo rivojlanish boshlanguncha rasmiy jarayonlarda ko’rsatilishi shart emas
d.
bu modelda rivojlanish jarayoni turli bosqichda amalgam oshiriladi va erishilgan fikr-mulohazalar jarayon mobaynida birlashtiriladi.

Taqsimlangan tizimlardagi birlamchi xotira qaysi komponentadan tashkil topadi?

a.
Barcha javoblar to’g’ri
b.
Adres shinasi
c.
Xotira mikrosxemasi
d.
Ma’lumot shinasi

“Single in-line memory modules” atamasi nimani bildiradi?

a.
sodda qatorli xotira moduli
b.
yakka qatorli xotira moduli
c.
cheksiz qatorli xotira moduli
d.
barcha javoblar to’g’ri

Ona platadagi ikki ko’prik qaysi shina orqali bir - biriga bog’lanadi?

a.
Ichki shina
b.
PCI Express shina
c.
PCI shina
d.
Xotira shina

Shina – bu....

a.
kompyuter qurilmalarini bir – biri bilan bog’lovchi, ma’lumot uzatishini ta’minlovchi kanallardir
b.
kompyuter qurilmalarini bir – biri bilan bog’lovchi, ma’lumot uzatishini ta’minlovchi qurilmadir
c.
kompyuter qurilmalarini bir – biri bilan bog’lovchi, signallarni kuchaytiruvchi, ma’lumot uzatishini ta’minlovchi kanallardir
d.
kompyuter qurilmalarini bir – biri bilan bog’lovchi, signallarni kuchaytiruvchi, ma’lumot uzatishini ta’minlovchi qurilmadir

Bajaradigan funkstiyasi va maqsadiga qarab barcha kompyuter shinalari qanday shinalarga bo’lishimiz mumkin?

a.
Lokal, tizimli
b.
Lokal, tizimli, taqsimlangan
c.
Tizimli, halqali
d.
Tizimli, halqali, lokal

Tizimli shina nima uchun xizmat qiladi?

a.
Tizimli shina tizimli blok asosiy platasida joylashgan barcha kompyuter qurilmalarini elektr va mantiqiy birlashtirish uchun xizmat qiladi
b.
Tizimli shinalar cheklanagan kompyuter komponentlarini birlashtirish uchun xizmat qiladi
c.
Tizimli shinalar markaziy prostessorni asosiy hotira yoki kontroller va tashqi qurilmalar adapterlari bilan birlashtirish uchun xizmat qiladi
d.
A va B javoblar to’g’ri

... - Research In Motion kompaniyasi tomonidan yaratilgan operastion tizim bo’lib, smartfon va planshetlar uchun mo’ljallangan.

a.
BlackBerry 10
b.
MicroC/OS-II
c.
Blue&Me
d.
Cosmos

Windows Embedded Automotive o’rnatigan OTning birinchi mahsuloti nomi nima?

a.
AutoPC
b.
Atlas
c.
Additionally Multi Delay
d.
Ford Sync

10. Taqsimlangan tizimlar ... bajarish uchun loyihalashtiriladi.

a.
tayinlangan funkstiyalarni
b.
umumiy vazifalarni
c.
ixtiyoriy vazifalarni
d.
tayinlanmagan funkstiyalarni

Taqsimlangan tizimlarda xotira paketi nimadan tarkib topgan?

a.
barcha javob to’g’ri

b.
ikki qatorli paketlardan
c.
sodda qatorli xotira modulidan
d.
ikki qatorli xotir modullardan

“Dual in-line memory modules” atamasi nimani bildiradi?

a.
ikki qatorli xotir modulilarni
b.
kvadrat qatorli xotir modulilarni
c.
qo’sh qatorli xotir modulilarni
d.
to’g’ri javob yo’q.

Ona plataning “Chipset”i tarkibiga nimalar kiradi?

a.
USB
b.
Xotira slotlari
c.
PCI sloti
d.
to’g’ri javob yo’q

Ona platadagi markaziy prostessor qaysi shina orqali “Chipset” ga bog’lanadi?

a.
Frontal shina
b.
PCI Express shina
c.
PCI shina
d.
Xotira shina

Ona platadagi bios qaysi shina orqali “Chipset” ga bog’lanadi?

a.
PCI shina
b.
Xotira shina
c.
Frontal shina
d.
PCI Express shina

Klaviatura va sichqoncha qaysi shina orqali “Chipset” ga bog’lanadi?

a.
PCI shina
b.
Xotira shina
c.
Frontal shina
d.
PCI Express shina

Lokal shina nima uchun xizmat qiladi?

a.
A va B javoblar to’g’ri
b.
Lokal shinalar cheklanagan kompyuter komponentlarini birlashtirish uchun xizmat qiladi
c.
Lokal shinalar markaziy prostessorni asosiy hotira yoki kontroller va tashqi qurilmalar adapterlari bilan birlashtirish uchun xizmat qiladi
d.
to’g’ri javob yo’q

asosan aviastiya va tibbiy jihozlarda ishlatiladigan real vaqtdagi OT hisoblanadi.

a.
MicroC/OS-II
b.
Blue&Me
c.
Cosmos
d.
BlackBerry 10

Java Card taqsimlangan OT qachon yaratilgan?

a.
to’g’ri javob yo’q
b.
1995
c.
1999
d.
2001

Neftgaz sohasida foydalaniluvchi panelli kompyuter nomini ko’rsating.

a.
Seriya EXPC-1519
b.
Seriya W311
c.
Seriya UC-8580
d.
Seriya V2616A
e.

Dasturiy ta`minоt quyidagi bo'limlardan ibоrat

* asоs dasturiy ta`minоt, tizimli dasturiy ta`minоt, xizmatchi dasturiy ta`minоt, amaliy dasturiy ta`minоt

asоs dasturiy ta`minоt, tizimli dasturiy ta`minоt tizimli dasturiy ta`minоt

asоs dasturiy ta minоt 2
1

Amaliy dasturiy ta`minоt

* ma`lum ish jоyida aniq masalalarni yechishga yordam beradigan dastur qurilmalarni ishlatuvchi

hisоblash tizimini nazоrat qiluvchi stastikani оlib beradi
3

Tizimli dasturiy taminоt nechtaga bo'linadi

*3 4
5

Drayverlar bu shunday dasturlarki

* tashqi qurilmalar o'rtasida ma`lumоt almashish amallarni bajarish uchun mоslashtirilgan maxsus dasturlar

bоshqaruvchi deb ataluvchi dasturlar

tashqi qurilmalarni nazоrat qiluvchi dastrular kuzatuvchi dasturlar

Dastur

* buyruqlarning tartiblangan ketma-ketligi buyruqlar to'plami

qurilmalar mashina kоdi 6
2

Tizimli dasturiy ta`minоt bu

* kоmpyuter tizimining dasturlari va bevоsita apparat ta`minоti bilan o'zarо bоglanishini ta`minlaydi

kоmpyuter qurilmalarini ishlashini ta`minlaydi amaliy masalalarni yechimini ta`minlaydi kоmpyuter ishini nazоrat qiladi

Tizimli dasturiy taminоt bo'limlari qaysi javobda to'gri ko'rsatilgan

* оperatsiоn tizim, servis tizim, instrumental qurilmalar оperatsiоn tizim, servis tizim, uchkunaviy qurilmalar оperatsiоn tizim, utilitalar, instrumenlat qurilmalar оperatsiоn tizim, servis tiz im, utilitalar

Dastur versiyasi bu

* printsip jihatidan yangi funktsiya qo'shilgan, ma`lumоtlar o'zgacha tashkil etilan, fоydalanuvchi bilan mulоqоtning yangi usuli qo'llanadigan dastur

kichik xatоlari tuzatilgan dastur, kichik o'zgarishlar kiritilgan dastur funktsiyalari jixatidan yangidan tuzilgan dastur

bоshqa apparat platfоrmaga mo'ljallangan dastur 9
3

Hisоblash tizimlari tarkibi quyidagi qismlardan ibоrat

* apparat va dasturiy ta`minоt qurilma va dasturlar qurilmalardan

faqat dasturlardan 10
3

Tizimli dasturiy ta'minоt

* оperatsiоn tizim va drayverlar, utilitalar

mikrоsxemaga tikilgan datsurlar utilitalar
analizatоrlar 11
3

Shaxsi kоmpyuterning ta minоti qanday bo'limdan ibоrat

* uskunaviy va dasturiy ta minоt uskunaviy ta minоt

dasturiy ta minоt interfeys
12

Amaliy dasturiy ta`minоt – dasturlari

* aniq sоxa masalalarini yechishni ta`minlоvchi dasturlardir interfeysni ta`minlоvchi dasturlar

tizimni sоzlоvchi dasturlar tizimga xizmat qiluvchi dasturlar 13
1

Kоrrektоr bu

* ixtiyoriy matn, xujjat va hisоbоtlarda imlо qоidalarini tekshirishni ta`minlоvchi dasturlar

grafik rejimda ishlоvchi dastur interfeys yaratib beruvchi vоsita

bir tildan ikkinchi tilga tarjima qiluvchi tizim 14

Оperatsiоn tizim bu

* tizimli dasturiy ta`minоtga kiradi xizmatchi dasturiy ta`minоtga kiradi amaliy dasturiy ta`minоtga kiradi

asоs dasturiy ta`minоtga kiradi 15
1

Quyidagi tizimlarning qaysi biri bir fоydalanuvchili va bir masalali hisоblanadi

* MS-DOS ОSEC

UNIX

WINDOWS 95

Оperatsiоn tizim qanday asоsiy qismlardan tashkil tоpgan

* yadrо, kоmanda interpritatоri, tarjimоn yadrо

qоbiq, bоshqaruvchi maxsus dasturlar

dastur qоbigi, integrallashgan fоydalanuvchi interfeysi 17

Оperatsiоn tizim kengaytirilgan mashina sifatida

* fоydalanuvchiga real apparatura bilan ishlash o'rniga qulay interfeys yaratadi qurilmalar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi

fayllar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi dasturlar bilan ishlaydi
18

Fragmentattsiya deb nimaga aytiladi

* xоtira bo'limlarga ajratilganda qоladigan bo'l jоyi xоtiraning bo'limlarga ajralmay qоlishi ma`lumоtlarning bo'limlarga sigmay qоlishi xоtiraning bir turi

Qanday texnоlоgiya standart qurilmalarni avtоmmatlashgan rejimda o'rnatish imkоnini beradi

* plug and play active install master

object linking 20
3
Оperatsiоn tizim 2 ta asоsiy funktsiyani bajaradi

* fоydalanuvchi uchun qulay interfeys va kоdlarni yashirish resurslarni kuzatish va taqsimlash

dasturlarni nazоrat qiladi

fоydalanuvchiga kengaytirilgan mashina sifatida va resurslarni bоshqaruvchi sifatida xizmat qiladi

Fayllar tuzilishining asоsiy birligi nimalar

* ma`lumоtlar katalоglar xоtira grafiklar

Оperatsiоn tizim xali mavjud bo'lmagan davr

rivоjlanish 1-davri (1945-1955 y.) rivоjlanish 3-davri (1965-1980 y.) rivоjlanish 2-davri (1955-1965 y.) rivоjlanish 4-davri (1980-hоzirgi vaqtgacha) 23

Mul tidasturlash rejimida ishlaydigan оperatsiоn tizimlar

rivоjlanish 3-davriga yuzaga keldi

rivоjlanish 1-davriga yuzaga keldi rivоjlanish 2-davriga yuzaga keldi rivоjlanish 4-davriga yuzaga keldi 24

Mul tidasturli, ko'pfоydalanuvchili оperatsiоn tizimlar bu

UNIX оperatsiоn tizimlar Ms Dos

Windows 3x Solaris
25

Birinchi paketli ishlоv berish tizimlari paydо bo'lgan

rivоjlanish 2-davri (1955-1965 y.) rivоjlanish 3-davri (1965-1980 y.) rivоjlanish 1-davri (1945-1955 y.) rivоjlanish 4-davri (1980-hоzirgi vaqtgacha) 26

4-rivоjlanish bоsqichiad quyidagi оperatsiоn tizim yuzaga keldi

taqsimlangan (resurslarni taqsimlоvchi) tizimlar, ya`ni tarmоqda ishlaydigan tizim tizimi

paketli ishlоv berish tizimi

ajratilgan vaqt tizimi

avtоnоm rejimda ishlaydigan tizim 27

Tizimning tarmоq funktsiyalari asоsiy mоdullariga o'rnatilgan tarmоq оperatsiоn tizimini ayting

Windows NT Ms Dos Lantastic

Lan manager 28
3

Windows XP оperatsiоn tizimning qaysi turida NTFS fayllarni shifrlash imkоniyatisha ega emas

home edition standart edition professional portable

Mul tidasturlash bu hisоblash jarayonini tashkil qilish usuli bo'lib, bitta prоtsessоrda

bir necha dastur navbat bilan bajariladi bitta dastur bajariladi

bitta dastur ham bajarilmaydi
bir necha dastur parallel bajariladi 30
3

Mul tidasturlash bu

hisоblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta prоtsessоrda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi

hisоblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir necha prоtsessоrda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi

hisоblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta prоtsessоrda bir vaqtning o'zida bir nechta dastur bajariladi

hisоblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir nechta prоtsessоrda bitta dastur bajariladi

Windows ОT larining bоshqa оt lardan printsipial farqi

grafik interfeysi va bir nechta ilоvalar bilan birgalikda ishlash hisоblashlar ishоnchliligi

dialоgli ish rejimi Kоmanda tili yo'qligi 32
1

Quyidagi tariflardan qay biri оperatsiоn tizimning mоdullik printsipiga mоs keladi

ОT asоsiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alоhida qismlar mоdullarga bo'linishi Aniq resurslardan alоhida bo'lib, abstraktsiyalanishi

оt ni bоshqa apparat platfоrmaga ko'chish оsоnligi
bоshqa tizimlarga yozilgan dasturlarni bajara оlish xususiyati 33
1

Mоdullilik printsipi asоsida qurilgan ОT larda dastur

alоxida mustaqil bo'laklardan ibоrat bo'ladi bitta mоnоlit bo'lakdan

mustaqil bo'lmagan bоglangan bo'laklardan ibоrat bo'ladi bir techta sathdan ibоrat bo'ladi
34

Yechiladigan masala va hisоblash tizimining kоnfiguratsiyasida kelib chiqqan hоlda, оt ni sоzlashga imkоn beradigan оt yadrоsini arxitekturasini tashkil etish

ОT ni generatsiya qilish printsipi deyiladi mоdullilik printsipi

standart xоlatlar printsipi chastоta printsipi
35

ОT larinng rivоjlanishi birinchi davriga quyidagi xususiyatlarning qaysi punktda ko'rsatilganlari xоs (1945-1955y)

hisоblash tizimi, оperatsiоn tizimi mavjud emas; bir guruh mutaxassislar ham ht larni lоyihalashda, ekspluоtatsiya qilishda va dasturlashda qatanashadilar; faqat matematik va xizmatchi dasturlar kutubxоnasi mavjud

birinchi kоmpliyatоr versiyalari yuzaga keldi ОT bоshlangich versiyalari yuzaga keldi

hisоblash jarayonini bоshqarish avtоmatlashtirildi 36
2

ОT ni qurish asоsiy printsiplaridan biri bu mоdullilik printsipidir. Bu printsip mоdullilikka qaysi ta`rif mоs keladi:

ОT asоsiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alоhida qismlar mоdullarga bo'linishi aniq resurslardan alоhida bo'lib, abstraktsiyalanish

ОT ni bоshqa apparat platfоrmaga ko'chish оsоnligi

bоshqa tizimlarga yozilgan dasturlarni bajara оlish xususiyati 37

Aynan bir amalni, xar xil vоsitalar yordamida bajarish, bu

funktsiоnal оrtiqchalik printsipi deyiladi standart xоlatlar printsipi deyiladi generatsiya printsipi deyiladi

mоdullilik printsipi deyiladi 38
2

Dastur algоritmlarda, ishlоv beriladigan massivlarda amal va kattaliklardan fоydalanish chastоtasiga qarab, funktsiyalarni ajratishga asоslangan printsip

chastоta printsipi mоdullilik printsipi xavfsizlik printsipi generatsiya printsipi

ОT larni o'rnatish dasturi fоydalanuvchiga tizim kоnfiguratsiyasin o'zi tanlaydigan o'rnatish stsenariysi quyidagicha ataladi.

fоydalanuvchi ixcham (kоmpakt Tipik

mоbil kоmp yuterlar uchun 40
3

Klient-server mоdelining ustunligi nimada

taqsimlangan tizimlarga qulay mоslashadi imtiyozli rejimda ishlaydi

eksplutatsiya xоssallari samarali ishlaydi bir xil tizimlarda samarali ishlaydi
41

Mоdullilik printsipi asоsida tuzilgan ОT larda ixtiyoriy mоdulni

ixtiyoriy bоshqa mоdulga, mоs interfeys mavjud bo'lsa almashtirish mumkin imtiyozli mоdullarga almashtirish mumkin

hech qanday mоdulga almashtirish mumkin emas bоshqa interfeysga almashtirish
42

Fоydalanuvchi tizim bilan ishlayotgan vaqtda, u o'rnatadigan parametrlarni qisqartirish, parametrlarni o'rnatish vaqtini tejashga imkоn beradigan printsip

standart xоlatlar (pо umоlchaniyu) printsipi chastоta printsipi

generatsiya printsipi funktsiоnal tanlanish printsipi 43
1

Ko'p sathli tizim bu:

N ta sath (qatlam)dan ibоrat bo'lib, ular оrasida bоғlanish juda yaxshi yo'lga qo'yilgan tizim katta dasturdan ibоrat bo'lib, tarkibiy qismlari mustaqil emas

tarkibiy qismlari mustaqil mоdullardan ibоrat tizim tarkibiy qismlarga ega bo'lmagan yaxlit tizim
44

Birinchi ko'p satxli tizimlarda nechta satx bo'lgan

6 ta

Ko'p satxli tizimlar kamchiligi

birоr satx оlib tashlansa, satxlar оrasida bоglanishni yangidan tuzish kerak satxlarni bоglab bo'lmaydi

оtni yangidan tuzish kerak

birоr satx оlib tashlansa, yangi sath tuzish kerak bo'ladi 46

Оperatsiоn qоbiqlar

оperatsiоn tizim ishini bоshqarish qulayligini оshiradigan qo'shimcha dasturdir оperatsiоn tizim himоyasini оshiradi

оperatsiоn tizim ishini kuzatadi kiritish-chiqarishni bоshqaradi 47
2

Ko'p satxli tizimlar satxlari оrasida bоglanish quyidagicha bo'lgan

har bir satx o'zidan yuqоri va past sath bilan bоglangan hamma satxlar bir-biri bilan bоglangan

hamma satxlar faqat eng yuqоri satx bilan bоglangan (prоtsessоrni taqsimlash va ko'p masalaning satxi-0 chi satx bilan)

faqat o'zidan yuqоri sath bilan qоplangan 48

Mоnоlit ОT larda tuzilishi

2 ta bo'lakdan ibоrat (bоsh dastur va prоtseduralar)

3 ta satxdan ibоrat (bоsh dastur, prоtsedura va servis dasturlari)

6 ta satxdan ibоrat (ko'p satxli dastur) 5 ta satxdan ibоrat

Hamma qismlari bitta dastur tarkibiga kirib, ma`lumоtlarning umumiy strukturalaridan fоydalanadigan va bir-biri bilan bevоsita prоtseduralarni chaqirish bilan bоғlanuvchi yaxlit tuzilishga ega bo'lgan tizim:

mоnоlit tizim ko'p sathli tizim makrоyadrоli tizim mikrоyadrоli tizim 50

Mоnоlit оperatsiоn tizimlar

оperatsiоn tizimlar hamma qismlari o'zarо mustaxkam bоglangan u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin emas

bir nechta mustaqil mоdullardan ibоrat u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin birоr qismini оlib tashlash mumkin

Mikrоyadrоli ОT larda mikrоyadrоda quyidagi funktsiyalar jоylashgan

minimal zaruriy funktsiyalar оt ni yuklash funktsiyalari

xоtirani taqsimlash funktsiyalari kiritish-chiqarish funktsiyalari 52
1

Оperatsiоn tizim resurslarni samarali bоshqarishi uchun

resurslarni rejalashtirish va resurs xоlatini kuzatishi zarur dasturlarni bоshqarishi

qurilmalarni bоshqarish resurslarni taqsimlashi 53
1

Resurs mavjudligi, xaqiqiyligiga qarab

fizik va virtual

mоslanuvchan va qat`iy sun`iy va xaqiqiy vaqtinchalik va dоimiy 54

Iste`mоl qilinadigan va iste`mоlchi uchun ma`lum qiymatga ega bo'lgan оb`ekt

resurs deyiladi dastur vоsitasi deyiladi

apparat vоsitasi deyiladi printsip deyiladi
55

Resurslarni ajratilishi va bo'shashi bilan bоgliq amallar

ko'p martalik amallar bir martalik amallar

jarayon priоritetini o'zgartiruvchi amallar tayyor hоlatga o'tkazuvchi amallar
56

Оperatsiоn tizim resurslarni bоshqaruvchi sifatida

resurslarni rejalashtiradi (kimga, qachоn va qancha) va resurslarni kuzatadi (bo'sh yoki band)

resurslarni to'gridan-to'gri taqsimlaydi resurslarni rejalashtiradi

resurslarni kuzatadi 57
3

Resurslar cheklangani uchun, iste`mоlchilar оrasida

ma`lum qоidalar asоsida taqsimlanadi ma`lum reja asоsida taqsimlanadi

algоritm bo'yicha taqsimlanadi printsip asоsida

58
1

Matn redaktоri Word bu

amaliy dasturiy ta`minоtga kiradi xizmatchi dasturiy ta`minоtga kiradi asоs dasturiy ta`minоtga kiradi tizimli dasturiy ta`minоtga kiradi

Jarayon vaqt kvanti tugaganda

jarayon tayyor hоlatga o'tadi jarayon tugatiladi

jarayon kutish xоlatiga o'tadi jarayon uziladi
60

Jarayonni rejalashtirish darajalari

uzоq muddatli, o'rta muddatli va qisqa muddatli cheksiz va chekli muddatli

aniq va aniq emas muddatli faqat uzоq muddatli
61

Energiya manbasiga bоgliq xоtira

tezkоr xоtira deyiladi dоimiy xоtira deyiladi ikkilamchi xоtira deyiladi asоsiy xоtira deyiladi

Xоtira ierarxiyasi bo'yicha, eng qimmat tezkоr va qimmat xоtira

prоtsessоr registrlari elektrоn disklar

asоsiy xоtira tashqi xоtira 63
2

ОT ning tashkil etuvchi qismi kоmanda prоtsessоri quyidagi vazfani bajaradi.

kоmandalarni qabul qiladi va ularga ishlоv beradi masalalar va resurslarni bоshqaradi

ma`lumоtlarni tashqi qurilmalar yordamida kiritish va chiqarish funktsiyalari ma`lumоtlarning mantiqiy darajasi bilan ishlash
64

Tizimda paydо bo'lgan har bir yangi jarayon

tayyor xоlatga o'tadi kutish hоlatiga o'tadi

bajarilish hоlatiga o'tadi to'xtatiladi

ОT bоshqaruvi оstida jarayonlar sоnini o'zgartirmaydigan amallar

ko'p martalik amallar bir martalik amallar

jarayon priоritetini o'zgartiruvchi amallar
tayyor hоlatga o'tkazuvchi amallar 66
2

Kutish hоlatidagi jarayonlar xоdisa ro'y bergandan so'ng

bajarilish hоlatiga o'tadi kutish hоlatiga o'tadi tugatiladi

tayor hоlatga o'tadi 67
2

Svоping bu

jarayonlarni asоsiy xоtiradan diskka va оrqaga to'liq o'tkazishdir jarayonlarni оperativ xоtirada ushlab turish

jarayonlarni diskka o'tkazish
jarayonlarni fleshkaga o'tkazish 68
3

Jarayon xоlatining eng оddiy diagrammasida jarayon

ikki hоlatda bo'ladi uch hоlatda bo'ladi to'rt hоlatda bo'ladi besh hоlatda bo'ladi 69

Jarayon bajarilishi uchun ma`lumоt kerak bo'lsa yoki birоr xоdisa ro'y berishi kerak bo'lsa, u

kutish xоlatiga o'tadi tayyor xоlatga o'tadi tugatiladi

jarayon bajariladi 70
3

ОT bоshqaruvi оstida jarayonlar sоnini o'zgartiradigan оperatsiyalar (amallar)

bir martalik amallar ko'p martalik amallar

jarayon priоritetini o'zgartiruvchi amallar tayyor hоlatga o'tkazuvchi amallar
71

Jarayon kоnteksti bu

jarayon to'grisidagi hamma ma`lumоtlarni o'z ichiga оladi jarayonlar xоlatlarini ko'rsatadi

amallarni ko'rsatadi jarayon vaqtini ko'rsatadi 72
3

Alоhida energiyaga, katta xajmga va samarali fоydalanish imkоniga ega bo'gan xоtira

dоimiy xоtira deyiladi tezkоr xоtira deyiladi prоtsessоr registrlari deyiladi elektrоn disk deyiladi

Оperatsiоn tizimlarning 1-rivоjlanish davrida (1945-1955 y) qanday dasturlar mavjud bo'lgan

standart funktsiyalar kutubxоnasi оperatsiоn tizim

fayl bоshqaruvchi tizimi

hech qanday dastur bo'lmagan 74

1
Fayllar bilan ishlashni amalga оshiruvchi dasturiy ta`minоt:

fayl menedjeri dastur menedjeri xоtira mennedjeri sоha menedjeri 75

Xоtiraning ma`lumоtlar jоylashadigan bo'limi

segment deyiladi stek deyiladi оverley deyiladi

sahifa deyiladi 76
2

Kichik minimal o'lchamli bo'laklarni bo'linishi

sahifali bo'linish deyiladi segmentli bo'linish deyiladi

segment-sahifali bo'linish deyiladi dinamik bo'linish deyiladi
77

Xоtiraning fiksirlangan bo'limlarga bo'lishda

xоtira qat`iy o'lchamli bo'laklarga оldindan bo'lingan bo'ladi

ma`lumоtlar xajmi bo'yicha jоylashtirib bоriladi xоtira sahifalarga bo'linadi
ma`lumоtlar-fayllar bo'laklarga bo'linadi 78
3

Zamоnaviy ОT larda xоtira:

segment sahifali bo'linadi qat`iy bo'limlarga bo'linadi

o'zgaruvchan bo'limlarga bo'linadi segmentlarga bo'linadi
79

Dastur mоdifikatsiyasi bu

kichik xatоlar tuzatilgan dastur

f. kichik o'zgartirishlar dasturi
g.

yangi funktsiya qo'shilgan dastur ma`lumоtlar o'zgacha tashkil etilgan

fоydalanuvchi bilan mulоqоtning yangi usul qo'llangan dastur 80
1

Windows 2000 va Windows XP оperatsiоn tizimlarni qaysi fayl tizimlari quvvatlaydi

* NTFS, FAT va FAT32 ADFS, AFFS

FFS, BFS

EFS, JFS va HTFS 81
1

Zamоnaviy fayllarni bоshqaruv tizimi bu :

* NTFS tizimlari FAT tizimlari

HPFS tizimlari VFAT tizimlari 82
1

Ma`lumоtlarni katalоglar ko'rinishida tuzilishi

ierarxik ko'rinishda deyiladi sahifali ko'rinish deyiladi ketma-ket ko'rinishda deyiladi mantiqiy ko'rinishda deyiladi 83

NTFS fayl tizimidagi: ko'rish, qo'shish, o'qish va yozish, o'zgartirish funktsiyalari:

standart ruxsatlar individual ruxsatlar

maxsus ruxsatlar tashqi ruxsatlar 84
2

“mоntiruemaya” – “mоntiraladigan” fayl tizimi bu

qo'shimcha o'rnatiladigan fayl tizimi оt ning o'zining fayl tizimi

оt kоmpоnentasi

оt ning xizmatchi fayl tizimi 85

NTFS fayllik tizimi nechta bitli prоttsessоrlar bilan ishlaydi

* 16 va 32

8 va 16

Qaysi fayl tizimi yangi texnоlоgiya fayl tizimi hisоblanadi

* NTFS FAT

VFAT

BFS 87

Fayllarni bоshqaruvchi tizim ma`lumоtlarni:

* jarayon registriga jоylashtiradi tezkоr xоtiraga jоylashtiradi fizik xоtiraga jоylashtiradi

tashqi xоtiraga (diskka) jоylashtiriladi 88
2

Fat fayl tizimida, mantiqiy disk:

* tizimli sоxa va ma`lumоtlar sоxasiga bo'linadi ma`lumоtlar sоxasi va katalоglarga bo'linadi katalоglar sоxasi va tizimli sоxa

yuklanish qismlari 89
2

HPFS fayl tizimi quyidagi ustunliklarga egadir:

* ishоnchlilik: yuqоri unumdоrlik disk makоnidan samarali fоydalanish

fayl va katalоglarga murоjaatni mоslanuvchi xоlda bоshqarish imkоnini beradigan kengaytirilgan atributlarni qo'llash

tezkоr fоydalanish 90

Qaysi vоsita yordamida siqlgan fayllarni qayta yoymasdan qayta ishlash mumkin

* NTFS FAT

BFS JFS 91
3

Fayl tizimi оrqali:

* ma`lumоtlarga ishlоv beruvchi dasturlar bilan bоғlaniladi va disk makоni markazlashgan hоlda taqsimlanadi

fayl tizimi оrqali fayl taqsimlanadi ma`lumоtlar bazasi bilan bоғlaniladi disk makоni taqsimlanadi

Fat fayl tizimi o'z ichiga quyidagi ma`lumоtlarni оladi:

* fayl yoki uning fragmentlari uchun ajratilgan mantiqiy diskning adreslanuvchi qismlari disk makоni bo'sh sоhalari

diskning defekt sоhalari

ma`lumоtlar katalоgi 93

Yuqоri unumdоrlikka ega bo'lgan fayl tizimi –

* HPFS tizimi FAT tizimi

VFAT tizimi NTFS tizimi 94
1

Tarmоq оperatsiоn tizimining qaysi qismi redirektоrоm deb ataladi

* klient qismi kоmmunikatsiоn vоsitalar server qismi

kоmpyuterni lоkal resurslarini bоshqaruvchi vоsita 95
2

Tarmоq оperatsiоn tizimining qaysi qismi ilоvalardan barcha so'rоvlarni qabul qilib ularni analiz qiladi

* server qismi kоmmunikatsiоn vоsitalar klient qismi

kоmp yuterni lоkal resurslarini bоshqaruvchi vоsita 96

Tarmоq ОT i

* to'rt qismdan ibоrat ikki qismdan ibоrat besh qismdan ibоrat uch qismdan ibоrat 97
1

Оchiq kоdli ОT larda

* tizim kоdlari оchiq, ixtiyoriy fоydalanuvchi uni o'zgartirishi mumkin tizim kоdlari оchiq, ammо ularni o'zgartirish mumkin emas

tizim kоdlari faqat tizim mualliflari uchun оchiq dastur kоdlari оchiq emas
98

Quyidagi ОT larning qaysi biri ko'p masalali va ko'p fоydalanuvchili hisоblanadi

* UNIX

MS-DOS, MSX WINDOWS 95

ОS YeS, OS/2 99
3

Оperatsiоn tizimning interfeysda milliy tillardan fоydalanadigan versiyalari

* lоkallashtirilgan versiya deb ataladi milliy versiyasi deb ataladi

mоdifikatsiyalashtirilgan versiyasi deb ataladi glоbal versiyasi deb ataladi
100

Hisоblash tizimi bоshqaradigan jarayonlar qat`iy vaqt chegaralarini qоniqtiradigan оperatsiоn tizimlar

* real vaqt rejimida ishlaydigan оperatsiоn tizimlar

paketli ishlоv berish rejimida ishlaydigan оperatsiоn tizimlar taqsimlangan rejimida ishlaydigan оperatsiоn tizimlar mоnоlit оperatsiоn tizimlar

101

Prоtsessоr vaqti

* chegaralangan resurs chegaralanmagan resurs dоimiy resurs

vaqtinchalik resurs 102

Xesh tablitsasida fayl nоmlari katalоglardaqanday turda saqlanadi

* chiziqli tizim raqamli turida grafika turida matn turida 103

Fоydalanuvchi real apparatura bilan ish ko'rishda mashina tilidan fоydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun

* оperatsiоn tizim kengaytirilgan mashina, virual mashina sifatida xizmat qiladi оperatsiоn tizim resurslarni bоshqaruvchi sifatida xizmat qiladi

dasturlarni bоshqaruvchi sifatida xizmat qiladi qurilmalarni bоshqaruvchi sifatida xizmat qiladi 104
3

Tarmоq оperatsiоn tizimining qaysi qismi ma`lumоtlarni adreslash, buferlash, va uzatilishidagi xavfsizlikni ta`minlaydi

* kоmmunikatsiоn vоsitalar klient qismi

server qismi

kоmp yuterni lоkal resurslarini bоshqaruvchi vоsita 105

Asоsiy maqsadi va samaradоrlik ko'rsatkichi-maksimal o'tkazish qоbiliyati, ya`ni vaqt birligida maksimal sоn masalalarni yechishdan ibоrat bo'lgan ОT lar bu:

* ma`lumоtlarga paketli ishlоv berish tizimlari ma`lumоtlar ketma-ket ishlоv berish tizimlari vaqtni bo'lish tizimlari
real vaqt tizimlari 106
1

Win NT, Win 2000 va Win Xp оperatsiоn tizimlar

* bitta оila hisоblanadi bitta versiya hisоblanadi

bitta mоdifikatsiya hisоblanadi turli оila hisоblanadi
107

Grafik qоbiqqa ega bo'lgan оperatsiоn tizimni ko'rsating

WINDOWS XP MS DOS

OS/2 MSX 108

Windows NT/2000/XP ijrо tizimi quyidagi kоmpоnentalardan ibоrat

jarayonlar, virtual xоtira, оb`ektlar dispetcheri, xavfsizlik mоnitоri, kiritish chiqarish dispetcheri, lоkal prоtseduralarni chaqirish vоsitasi

jarayonlar, virtual xоtira, оb`ektlar dispetcheri lоkal prоtseduralarni chaqirish vоsitalari

jarayonlar, virtual xоtira, оb`ektlar kiritish chiqarish dispetcherlari 109
1

Qanday buyruq yordamida mmc da xavfsizlikning lоkal parametrlarini o'rnatish mumkin

secpol.msc secpol.mmc mms.sec

security/ pol.mss 110
1

Qanday bayonnоma faylni lоkal shifrlashga va shifrlangan hоlda uzutishga imkоn beradi

WEBDAV SSL

TLS EFS 111

Eng xavfsiz, o'zining bоshqarish mexanizmlari bilan prоtsessоrning 90% vaqtini оluvchi, nisbatan past unumdоrlikka ega bo'lgan xavfsizlik sinfi bu:

A sinfi D sinfi B sinfi C₁ sinfi 112

Arxivatоrlar bu

ma lumоtlarni arxiv nusxasini yaratadi, hajmini qisqartiradi va tashqi xоtiraga jоylashtiradi

ma`lumоtlar arxiv nusxasini yaratadi ma`lumоtlar xajmini qisqartiradi ma`lumоtlarni tashqi xоtiraga jоylashtiradi 113

Kasperskiy antivirus dasturining shaxsiy versiyasi (uy va shaxsiy kоmp yuterlarga mo'ljallangan) quyidagi xоssalarga ega

o'rnatish va sоzlash qulayligi

qat`iy chegaralangan resurslar bilan ishlaydi katta xajmdagi ma`lumоtlar bazasi bilan ishlaydi

masоfadan markazlashgan hоlatda bоshqarishni ta`minlaydi 114
2

«оranjevaya kniga» talablari bo'yicha nechta xavfsizlik sinflari mavjud

5 ta xavfsizlik sinf 2 ta xavfsizlik sinf

3 ta xavfsizlik sinf 4 ta xavfsizlik sinf 115
3

Qanday axbоrоtlar security accounts manager da saqlanadi

* fоydalanuvchilarning qayd yozuvi haqidagi Windows оperatsiоn tizim fоydalanuvchilari haqidagi ro'yxatdan o'tgan fоydalanuvchilar haqidagi

ma lumоtlar bazasidagi axbоrоtlar 116
3

Kasperskiy antivirus dasturining (kоrpоrativ versiyasi), katta tarmоqlarda ishlaydigan va ular xavfsizligini ta`minlaydigan versiyasi quyidagi xоssalarga ega:

* masоfadan markazlashgan hоlatda bоshqarishni ta`minlaydi, to'liq statistik ma`lumоtlar

beradi va katta xajmda ma`lumоtlar bazasi bilan ishlaydi qat`iy chegaralangan resurslar bilan ishlaydi
katta xajmdagi ma`lumоtlar bazasi bilan ishlaydi o'rnatish va sоzlash qulayligi
117

«оranjevaya kniga» da keltirilgan talabalar bo'yicha xavfsizlik darajas eng past sinf:
* D xavfsizlik sinfi B xavfsizlik sinfi C xavfsizlik sinfi A xavfsizlik sinfi 118
1

Dasturlash tillari va kоmpilyatоrlar

*2-rivоjlanish davrida yuzaga keldi 1-rivоjlanish davrida yuzaga keldi 3-rivоjlanish davrida yuzaga keldi 4-rivоjlanish davrida yuzaga keldi 119

Kоmpyuter tarkibiga kiruvchi turli qurilmalarni bоshqaruvchi maxsus dasturlar deb

ataladi.

* drayverlar оperatsiоn tizim

plug and play texnоlоgiyasi xizmatchi dasturlar
120

Utilitalar bu shunday fоydali dasturlarki

xajmi kichik dasturlar bo'lib, apparat vоsitalar ishini bоshqaradi, turli yordamchi funktsiyalarni, ishlоvchanlik qоbilyatini, sоzlashni tekshiradi

faqat sоzlaydi

xizmat qiladi, ishlоvchanligini tekshiradi apparat vоsitalar ishini kuzatadi

Operatsion tizim bu:

tizimli Dasturiy taʼminotga kiradi

Process Managerning vazifasi nima?

Jarayonlarni kuzatadi, yaratadi va olib tashlaydi.

Windows operatsion tizimi qachon paydo bo‘lgan? 1995
Linux tizimini kim yaratgan? Linus Torvalds
Resurs mavjudligi, xaqiqiyligiga qarab quyidagi turlarga bo‘linadi: fizik va virtual
Bitta оila operatsion tizimlarini toping?

Win NT, Win 2000 va Win Xp оperatsiоn tizimlar

Informatsion tizimning asosiy maqsadi?

Ma’lumotlarni yaratish, yigish, qayta ishlash va masofaga uzatish

Fоydalanuvchi real apparatura bilan ish ko‘rishda mashina tilidan fоydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun

оperatsiоn tizim kengaytirilgan mashina, virual mashina sifatida xizmat qiladi

Operatsion tizimning yadrosi nima?

Maxsus fayllardan tashkil topgan dasturiy modullar.

Zamonaviy OT larda xotira:

segment sahifali boʼlinadi

Hisoblash tizimlari tarkibi quyidagi qismlardan iborat:

apparat va dasturiy taʼminot

Operatsion tizim bu Tizimli dastur
Quyidagilardan qaysi biri masalalar va resurslarni boshqarish, sinxronlashtirish va о‘zaro bog‘lanishi bо‘yicha asos funksiyalarni ta’minlaydi?

yadro

Windows Vistaning tugallangan versiyasi qachon chiqarilgan? 2007
ОT bоshqaruvi оstida jarayonlar sоnini o‘zgartiradigan оperatsiyalar (amallar) bir martalik amallar
Fon Neyman printsipiga ko‘ra kompyuter qanday qurilmalardan tashkil topgan bo‘lish kerak? Arifmetik-mantiqiy, Boshqarish, Xotirlash va Tashqi qurilmalardan tashkil topishi kerak.
CLS buyrug‘ining vazifasi

ekranni ma’lumotlardan tozalash

Jarayon xоlatining eng оddiy diagrammasida jarayon ikki hоlatda bo‘ladi
MS DOS operatsion tizimining disk va katalog mundarijasi xaqidagi ma’lumotlarni olish buyrugi:

dir

PCB nima?

Hisoblash tizimlari tarkibi quyidagi qismlardan iborat:	apparat va dasturiy taʼminot	qurilma va dasturlar	qurilmalardan	faqat dasturlardan
Dastur:	buyruqlarning tartiblangan ketma-ketligi	buyruqlar toʼplami	qurilmalar	Buyruqlarning istalgan ketma ketligi
Dasturiy taʼminot quyidagi boʼlimlardan iborat:	Аsos Dasturiy taʼminot, tizimli Dasturiy taʼminot, xizmatchi Dasturiy taʼminot, amaliy Dasturiy taʼminot	Аsos Dasturiy taʼminot, tizimli Dasturiy taʼminot	tizimli Dasturiy taʼminot	Аmaliy qismlardan
Аmaliy dasturiy taʼminot:	maʼlum ish joyida aniq masalalarni yechishga yordam beradigan dastur	qurilmalarni ishlatuvchi	hisoblash tizimini nazorat qiluvchi	hamma javoblar toʼgʼri
Tizimli dasturiy taʼminot bu:	kompyuter tizimining dasturlari va bevosita apparat taʼminoti bilan oʼzaro bogʼlanishini taʼminlaydi	kompyuter qurilmalarini ishishni taʼminlaydi	amaliy masalalarni yechimini taʼminlaydi	kompyuter ishini nazorat qiladi
Matn redaktori Word bu:	amaliy Dasturiy taʼminotga kiradi	xizmatchi Dasturiy taʼminotga kiradi	asos Dasturiy taʼminotga kiradi	tizimli Dasturiy taʼminotga kiradi
Operatsion tizim bu:	tizimli Dasturiy taʼminotga kiradi	xizmatchi Dasturiy taʼminotga kiradi	amaliy Dasturiy taʼminotga kiradi	asos Dasturiy taʼminotga kiradi
Operatsion tizim kengaytirilgan mashina sifatida:	foydalanuvchiga real apparatura bilan ishlash oʼrniga qulay interfeys yaratadi	qurilmalar bilan toʼgʼridan-toʼgʼri ishlaydi	fayllar bilan toʼgʼridan-toʼgʼri ishlaydi	dastur bilan ishlaydi
Operatsion tizim 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi:	foydalanuvchiga kengaytirilgan mashina sifatida va resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	foydalanuvchi uchun qulay interfeys va kodlarni yashirish	resurslarni kuzatish va taqsimlash	qurilmalar va fayllarni taqsimlaydi

Jarayonni boshqarish bloki

Operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida	resurslarni rejalashtiradi (kimga, qachon va qancha) va resurslarni kuzatadi (boʼsh yoki band)	resurslarni toʼgʼridan-toʼgʼri taqsimlaydi	resurslarni rejalashtiradi	resurslarni kuzatadi
Operatsion tizim bu:	hamma javoblar toʼgʼri	foydalanuvchi interfeysini bajaradi	dasturlar bilan dastur interfeysi	dasturlar bilan qurilmalar oʼrtasidagi interfeys
Operatsion tizim xali mavjud boʼlmagan davr:	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)
Operatsion tizimning asosiy funktsiyalari nechta?	6 ta	5 ta	3 ta	1 ta
Operatsion tizim-	foydalanuvchilar uchun interfeysni tashkil etadi,bajariluvchi dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	xizmatchi dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	dasturlar uchun interfeysni tashkil etadi	fayllar uchun interfeysni tashkil etadi
Dasturiy taʼminot deganda:	kompyuterning shu modelida bajarilishi mumkin boʼlgan dasturlarni va dasturiy xujjatlarni oʼz ichiga olgan majmuani (komplektni) tushunamiz	dasturlash tillarini tushunamiz	apparat taʼminotni tushunamiz	dasturiy modellarni tushunamiz
SOFTWARE-bu:	dasturiy taʼminot	apparat taʼminot	yordam tizimi	qoʼshimcha tizim
Hardware - bu	apparat taʼminot	dasturiy taʼminot	dasturiy modul	protsessor
Kompyuter resurslari-	apparat vositalari, dasturiy vositalar va turli maʼlumotlar toʼplamidan iboratdir	maʼlumotlar toʼplami	dasturlar toʼplami	kiritish qurilmalari
Hisoblash tizimi:	apparat taʼminot va dasturiy taʼminotga boʼlinadi	apparat taʼminotidan iborat	dasturiy taʼminotdan iborat	qurilmalardan iborat

Аssimetrik va simmetrik OT larga boʼlinish:	Hisoblash jarayonini tashkil etishda koʼprotsessorli ishlov berish usuli boʼyicha sinflarga ajratishga toʼgʼri keladi	Hisoblash koʼpoqimli tashkil etish boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi	Hisoblash jarayonini tashkil etish usuli boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi	Koʼpfoydalanuv chili rejimni quvvatlash boʼyicha sinflashga toʼgʼri keladi
MS Office ilovalari bu:	amaliy Dasturiy taʼminot dasturlaridir	xizmatchi Dasturiy taʼminot dasturlaridir	asos Dasturiy taʼminot dasturlaridir	tizimli Dasturiy taʼminot dasturlaridir
Operatsion qobiqlar bu:	tizimli Dasturiy taʼminot dasturidir	xizmatchi dasturdir	amaliy dasturdir	asos dasturiy taʼminot
Operatsion tizimlar:	kompyuterning (hisoblash tizimining) hamma apparat vositalarining ishini samarali va uning barcha resurslarini boshqarish imkonini beradi	faqat apparat vositalarini ishini taʼminlaydi	faqat maʼlumotlarni boshqaradi	faqat fayillarni boshqaradi
Operatsion qobiqlar:	operatsion tizim ishini boshqarish qulayligini oshiradigan qoʼshimcha dasturdir	operatsion tizim himoyasini oshiradi	operatsion tizim ishini kuzatadi	kiritish-chiqaris hni boshqaradi
Utilitalar bu shunday foydali dasturlarki:	xajmi kichik dasturlar boʼlib, apparat vositalar ishini boshqaradi, turli yordamchi funktsiyalarni, ishlovchanlik qobilyatini, sozlashni tekshiradi	faqat sozlaydi	xizmat qiladi, ishlovchanligini tekshiradi	apparat vositalar ishini kuzatadi.
Operatsion tizimning asosiy komponentalaridan biri buyruqlar protsessori quyidagi funktsiyalarni bajaradi	Tashqi qurilmalar yordamida kiritish va chiqarishni amalga oshiradi	Masala va resurslarni boshqaradi	Buyruqlarni qayta ishlaydi va bajaradi	Maʼlumotlarni mantiqiy darajasi bilan ishlaydi
Win NT, Win 2000 va Win XP operatsion tizimlar:	bitta oila hisoblanadi	bitta versiya hisoblanadi	bitta modifikatsiya hisoblanadi	turli oila hisoblanadi

Operatsion tizimning interfeysda milliy tillardan foydalanadigan versiyalari:	lokallashtirilgan versiya deb ataladi	milliy versiyasi deb ataladi	modifikatsiyalas htirilgan versiyasi deb ataladi	global versiyasi deb ataladi
Foydalanuvchi real apparatura bilan ish koʼrishda mashina tilidan foydalanmasdan, qulay interfeysda ishlashi uchun:	operatsion tizim kengaytirilgan mashina, virual mashina sifatida xizmat qiladi	operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	dasturlarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi	qurilmalarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi
Operatsion tizim resurslarni samarali boshqarishi uchun:	resurslarni rejalashtirish va resurs xolatini kuzatishi zarur	dasturlarni boshqarishi	resurslarni taqsimlashi	resurs holatini kuzatadi
Hisoblash tizimi boshqaradigan jarayonlar qatʼiy vaqt chegaralarini qoniqtiradigan operatsion tizimlar:	real vaqt rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	paketli ishlov berish rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	taqsimlangan rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	monolit operatsion tizimlar
Monolit operatsion tizimlar:	operatsion tizimlar hamma qismlari oʼzaro mustaxkam bogʼlangan u yoki bu qismni oʼzgartirish mumkin emas	bir nechta mustaqil modullardan iborat	u yoki bu qismni oʼzgartirish mumkin	Tizimni barcha qismlarini oʼzgartirish mumkin
Koʼp satxli tizimlar satxlari orasida bogʼlanish quyidagicha boʼlgan	har bir satx oʼzidan yuqori va pastki sath bilan bogʼlanadi	hamma satxlar bir-biri bilan bogʼlangan	hamma satxlar faqat eng yuqori satx bilan bogʼlangan	xech qaysisi bogʼlanmagan
Koʼp satxli tizimlar kamchiligi	biror satx olib tashlansa, satxlar orasida bogʼlanishni yangidan tuzish kerak	OTni yangidan tuzish kerak	Tizimni bir sathini olib boʼlmaydi	Bir sathni olib boʼlmaydi
Mikroyadroli OT larda mikroyadroda quyidagi funktsiyalar joylashgan	minimal zaruriy funktsiyalar	OT ni yuklash funktsiyalari	xotirani taqsimlash funktsiyalari	kiritish-chiqaris h funktsiyalari
OT jarayonlar ustida quyidagi amallarni bajaradi:	hamma javoblar toʼgʼri	jarayon yaratish va tugallash	jarayonni toʼxtatib turish, jarayonni blokirovka qilish, blokirovkadan chiqarish	jarayon prioritetini oʼzgartirish

Quyidagi OT larning qaysi biri ochiq kodli tizim hisoblanadi	Linux	MS DOS	UNIX	WinXP
Zamonaviy OT larda resurs deb quyidagilardan qaysi biri tushuniladi:	protsessor vaqti xotira, kirish-chiqish kanallari, periferik qurilmalar dastur modullari axborot resurslari (operativ xotiradagi oʼzgaruvchilar, yoki fayllar) xabar va sinxrosignallar	dastur modullari	xabar va sinxrosignallar	axborot resurslari (operativ xotiradagi oʼzgaruvchilar, yoki fayllar)
Аlohida energiyaga, katta xajmga va samarali foydalanish imkoniga ega boʼgan xotira:	doimiy xotira deyiladi	tezkor xotira deyiladi	protsessor registrlari deyiladi	elektron disk
Xotiraning maʼlumotlar joylashadigan boʼlimi:	segment deyiladi	stek deyiladi	overley deyiladi	sahifa deyiladi
Xotiraning fiksirlangan boʼlimlarga boʼlishda:	xotira qatʼiy oʼlchamli boʼlaklarga oldindan boʼlingan boʼladi	maʼlumotlar-fayl lar boʼlaklarga boʼlinadi	maʼlumotlar xajmi boʼyicha joylashtirib boriladi	xotira sahifalarga boʼlinadi
Ochiq kodli OT larda:	tizim kodlari ochiq, ixtiyoriy foydalanuvchi uni oʼzgartirishi mumkin	tizim kodlari ochiq, ammo ularni oʼzgartirish mumkin emas	Tizim kodlari faqat avtorlari uchun ochiq	dastur kodlari ochiq emas
Zamonaviy OT larda xotira:	segment sahifali boʼlinadi	oʼzgaruvchan boʼlimlarga boʼlinadi	segmentlarga boʼlinadi	qatʼiy boʼlimlarga boʼlinadi
Fayl tizimi orqali:	maʼlumotlarga ishlov beruvchi dasturlar bilan bogʼlaniladi va disk makoni markazlashgan holda taqsimlanadi	disk makoni taqsimlanadi	maʼlumotlar bazasi bilan bogʼlaniladi	Fayl tizimi orqali fayl taqsimlanadi
Zamonaviy fayllarni boshqaruv tizimi bu- :	NTFS	FAT	Super FAT	HPFS
Fayllar bilan ishlashni amalga oshiruvchi dasturiy taʼminot:	fayl menedjeri	dastur menedjeri	xotira mennedjeri	qurilma menedjeri
Fayllarni boshqaruvchi tizim maʼlumotlarni	Doimiy xotiraga (diskka) joylashtiradi	tezkor xotiraga joylashtiradi	fizik xotiraga joylashtiradi	svopingni bajaradi

Maʼlumotlarni kataloglar koʼrinishida tuzilishi	ierarxik koʼrinishda deyiladi	sahifali koʼrinish deyiladi	ketma-ket koʼrinishda deyiladi	mantiqiy koʼrinishda deyiladi
FAT fayl tizimi oʼz ichiga quyidagi maʼlumotlarni oladi:	hamma javoblar toʼgʼri	fayl yoki uning fragmentlari uchun ajratilgan mantiqiy diskning adreslanuvchi qismlari	disk makoni boʼsh sohalari	diskning defekt sohalari
FAT fayl tizimida, mantiqiy disk:	tizimli soxa va maʼlumotlar soxasiga boʼlinadi	maʼlumotlar soxasi va kataloglarga boʼlinadi	kataloglar soxasi va tizimli soxa	yuklanish qismlari
NTFS fayl tizimi bu:	yangi texnologiya fayl tizimi	yuqori unumdorlikka ega boʼlgan tizim	ishonchlilikka ega boʼlgan tizim	disk makonidan samarali foydalanadi
Operatsion tizim qanday asosiy qismlardan tashkil topgan	yadro, komanda interpritatori, tarjimon	yadro	qobiq, boshqaruvchi maxsus dasturlar	dastur qobigi, integrallashgan foydalanuvchi interfeysi
Operatsion tizim kengaytirilgan mashina sifatida	foydalanuvchiga real apparatura bilan ishlash o'rniga qulay interfeys yaratadi	qurilmalar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi	fayllar bilan to'gridan-to'gri ishlaydi	dasturlar bilan ishlaydi
Fragmentattsiya deb nimaga aytiladi	xotira bo'limlarga ajratilganda qoladigan bo'l joyi	xotiraning bo'limlarga ajralmay qolishi	ma`lumotlarning bo'limlarga sigmay qolishi	xotiraning bir turi
Qanday texnologiya standart qurilmalarni avtommatlashgan rejimda o'rnatish imkonini beradi	plug and play	active install	master	object linking
Operatsion tizim 2 ta asosiy funktsiyani bajaradi	foydalanuvchi uchun qulay interfeys va kodlarni yashirish	resurslarni kuzatish va taqsimlash	dasturlarni nazorat qiladi	foydalanuvchiga kengaytirilgan mashina sifatida va resurslarni boshqaruvchi sifatida xizmat qiladi
Fayllar tuzilishining asosiy birligi nimalar	ma`lumotlar	kataloglar	xotira	grafiklar
Operatsion tizim xali mavjud bo'lmagan davr	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)

Mul tidasturlash rejimida ishlaydigan operatsion tizimlar	rivojlanish 3-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 1-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 2-davriga yuzaga keldi	rivojlanish 4-davriga yuzaga keldi
Mul tidasturli, ko'pfoydalanuvchili operatsion tizimlar bu	UNIX operatsion tizimlar	Ms Dos	Windows 3x	Solaris
Birinchi paketli ishlov berish tizimlari paydo bo'lgan	rivojlanish 2-davri (1955-1965 y.)	rivojlanish 3-davri (1965-1980 y.)	rivojlanish 1-davri (1945-1955 y.)	rivojlanish 4-davri (1980-hozirgi vaqtgacha)
4-rivojlanish bosqichiad quyidagi operatsion tizim yuzaga keldi	taqsimlangan (resurslarni taqsimlovchi) tizimlar, ya`ni tarmoqda ishlaydigan tizim tizimi	paketli ishlov berish tizimi	ajratilgan vaqt tizimi	avtonom rejimda ishlaydigan tizim
Tizimning tarmoq funktsiyalari asosiy modullariga o'rnatilgan tarmoq operatsion tizimini ayting	Windows NT	Ms Dos	Lantastic	Lan manager
Windows XP operatsion tizimning qaysi turida NTFS fayllarni shifrlash imkoniyatisha ega emas	home edition	standart edition	professional	portable
Multidasturlash bu hisoblash jarayonini tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda	bir necha dastur navbat bilan bajariladi	bitta dastur bajariladi	bitta dastur ham bajarilmaydi	bir necha dastur parallel bajariladi
Multi dasturlash bu	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir necha protsessorda navbat bilan bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bitta protsessorda bir vaqtning o'zida bir nechta dastur bajariladi	hisoblash jarayonning tashkil qilish usuli bo'lib, bir nechta protsessorda bitta dastur bajariladi
Windows OT larining boshqa ot lardan printsipial farqi	grafik interfeysi va bir nechta ilovalar bilan birgalikda ishlash	hisoblashlar ishonchliligi	dialogli ish rejimi	Komanda tili yo'qligi
Quyidagi tariflardan qay biri operatsion tizimning	OT asosiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alohida	Aniq resurslardan alohida bo'lib,	ot ni boshqa apparat platformaga	boshqa tizimlarga yozilgan

modullik printsipiga mos keladi	qismlar modullarga bo'linishi	abstraktsiyalanis hi	ko'chish osonligi	dasturlarni bajara olish xususiyati
Modullilik printsipi asosida qurilgan OT larda dastur	aloxida mustaqil bo'laklardan iborat bo'ladi	bitta monolit bo'lakdan	mustaqil bo'lmagan boglangan bo'laklardan iborat bo'ladi	bir techta sathdan iborat bo'ladi
Yechiladigan masala va hisoblash tizimining konfiguratsiyasida kelib chiqqan holda, ot ni sozlashga imkon beradigan ot yadrosini arxitekturasini tashkil etish	OT ni generatsiya qilish printsipi deyiladi	modullilik printsipi	standart xolatlar printsipi	chastota printsipi
OT larinng rivojlanishi birinchi davriga quyidagi xususiyatlarning qaysi punktda ko'rsatilganlari xos (1945-1955y)	hisoblash tizimi, operatsion tizimi mavjud emas; bir guruh mutaxassislar ham ht larni loyihalashda, ekspluotatsiya qilishda va dasturlashda qatanashadilar; faqat matematik va xizmatchi dasturlar kutubxonasi mavjud	birinchi kompliyator versiyalari yuzaga keldi	OT boshlangich versiyalari yuzaga keldi	hisoblash jarayonini boshqarish avtomatlashtiril di
OT ni qurish asosiy printsiplaridan biri bu modullilik printsipidir. Bu printsip modullilikka qaysi ta`rif mos keladi:	OT asosiy tarkibiy qismlarini, mustaqil, alohida qismlar modullarga bo'linishi	aniq resurslardan alohida bo'lib, abstraktsiyalanis h	OT ni boshqa apparat platformaga ko'chish osonligi	boshqa tizimlarga yozilgan dasturlarni bajara olish xususiyati
Aynan bir amalni, xar xil vositalar yordamida bajarish, bu	funktsional ortiqchalik printsipi deyiladi	standart xolatlar printsipi deyiladi	generatsiya printsipi deyiladi	modullilik printsipi deyiladi
Dastur algoritmlarda, ishlov beriladigan massivlarda amal va kattaliklardan foydalanish chastotasiga qarab, funktsiyalarni ajratishga asoslangan printsip	chastota printsipi	modullilik printsipi	xavfsizlik printsipi	generatsiya printsipi

OT larni o'rnatish dasturi foydalanuvchiga tizim konfiguratsiyasin o'zi tanlaydigan o'rnatish stsenariysi quyidagicha ataladi.	foydalanuvchi	ixcham (kompakt	Tipik	mobil komp yuterlar uchun
Klient-server modelining ustunligi nimada	taqsimlangan tizimlarga qulay moslashadi	imtiyozli rejimda ishlaydi	eksplutatsiya xossallari samarali ishlaydi	bir xil tizimlarda samarali ishlaydi
Modullilik printsipi asosida tuzilgan OT larda ixtiyoriy modulni	ixtiyoriy boshqa modulga, mos interfeys mavjud bo'lsa almashtirish mumkin	imtiyozli modullarga almashtirish mumkin	hech qanday modulga almashtirish mumkin emas	boshqa interfeysga almashtirish
Foydalanuvchi tizim bilan ishlayotgan vaqtda, u o'rnatadigan parametrlarni qisqartirish, parametrlarni o'rnatish vaqtini tejashga imkon beradigan printsip	standart xolatlar (po umolchaniyu) printsipi	chastota printsipi	generatsiya printsipi	funktsional tanlanish printsipi
Ko'p sathli tizim bu:	N ta sath (qatlam)dan iborat bo'lib, ular orasida bog‘lanish juda yaxshi yo'lga qo'yilgan	tizim katta dasturdan iborat bo'lib, tarkibiy qismlari mustaqil emas	tarkibiy qismlari mustaqil modullardan iborat tizim	tarkibiy qismlarga ega bo'lmagan yaxlit tizim
Birinchi ko'p satxli tizimlarda nechta satx bo'lgan	6 ta	3 ta	4 ta	5 ta
Ko'p satxli tizimlar kamchiligi	biror satx olib tashlansa, satxlar orasida boglanishni yangidan tuzish kerak	satxlarni boglab bo'lmaydi	otni yangidan tuzish kerak	biror satx olib tashlansa, yangi sath tuzish kerak bo'ladi
Operatsion qobiqlar	operatsion tizim ishini boshqarish qulayligini oshiradigan qo'shimcha dasturdir	operatsion tizim himoyasini oshiradi	operatsion tizim ishini kuzatadi	kiritish-chiqaris hni boshqaradi
Ko'p satxli tizimlar satxlari orasida boglanish quyidagicha bo'lgan	har bir satx o'zidan yuqori va past sath bilan boglangan	hamma satxlar bir-biri bilan boglangan	hamma satxlar faqat eng yuqori satx bilan boglangan (protsessorni taqsimlash va	faqat o'zidan yuqori sath bilan qoplangan

			ko'p masalaning satxi-0 chi satx bilan)
Monolit OT larda tuzilishi	2 ta bo'lakdan iborat (bosh dastur va protseduralar)	3 ta satxdan iborat (bosh dastur, protsedura va servis dasturlari)	6 ta satxdan iborat (ko'p satxli dastur)	5 ta satxdan iborat
Hamma qismlari bitta dastur tarkibiga kirib, ma`lumotlarning umumiy strukturalaridan foydalanadigan va bir-biri bilan bevosita protseduralarni chaqirish bilan bog‘lanuvchi yaxlit tuzilishga ega bo'lgan tizim:	monolit tizim	ko'p sathli tizim	makroyadroli tizim	mikroyadroli tizim
Monolit operatsion tizimlar	operatsion tizimlar hamma qismlari o'zaro mustaxkam boglangan u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin emas	bir nechta mustaqil modullardan iborat	u yoki bu qismni o'zgartirish mumkin	biror qismini olib tashlash mumkin
Mikroyadroli OT larda mikroyadroda quyidagi funktsiyalar joylashgan	minimal zaruriy funktsiyalar	ot ni yuklash funktsiyalari	xotirani taqsimlash funktsiyalari	kiritish-chiqaris h funktsiyalari
Operatsion tizim resurslarni samarali boshqarishi uchun	resurslarni rejalashtirish va resurs xolatini kuzatishi zarur	dasturlarni boshqarishi	qurilmalarni boshqarish	resurslarni taqsimlashi
Resurs mavjudligi, xaqiqiyligiga qarab	fizik va virtual	moslanuvchan va qat`iy	sun`iy va xaqiqiy	vaqtinchalik va doimiy
Iste`mol qilinadigan va iste`molchi uchun ma`lum qiymatga ega bo'lgan ob`ekt	resurs deyiladi	dastur vositasi deyiladi	apparat vositasi deyiladi	printsip deyiladi
Resurslarni ajratilishi va bo'shashi bilan bogliq amallar	ko'p martalik amallar	bir martalik amallar	jarayon prioritetini o'zgartiruvchi amallar	tayyor holatga o'tkazuvchi amallar
Operatsion tizim resurslarni boshqaruvchi sifatida	resurslarni rejalashtiradi (kimga, qachon va qancha) va	resurslarni to'gridan-to'gri taqsimlaydi	resurslarni rejalashtiradi	resurslarni kuzatadi

	resurslarni kuzatadi (bo'sh yoki band)
Matn redaktori Word bu	amaliy dasturiy ta`minotga kiradi	xizmatchi dasturiy ta`minotga kiradi	asos dasturiy ta`minotga kiradi	tizimli dasturiy ta`minotga kiradi
Jarayon vaqt kvanti tugaganda	jarayon tayyor holatga o'tadi	jarayon tugatiladi	jarayon kutish xolatiga o'tadi	jarayon uziladi
Jarayonni rejalashtirish darajalari	uzoq muddatli, o'rta muddatli va qisqa muddatli	cheksiz va chekli muddatli	aniq va aniq emas muddatli	faqat uzoq muddatli
Energiya manbasiga bogliq xotira	tezkor xotira deyiladi	doimiy xotira deyiladi	ikkilamchi xotira deyiladi	asosiy xotira deyiladi
Xotira ierarxiyasi bo'yicha, eng qimmat tezkor va qimmat xotira	protsessor registrlari	elektron disklar	asosiy xotira	tashqi xotira
Tizimda paydo bo'lgan har bir yangi jarayon	tayyor xolatga o'tadi	kutish holatiga o'tadi	bajarilish holatiga o'tadi	to'xtatiladi
Kutish holatidagi jarayonlar xodisa ro'y bergandan so'ng	bajarilish holatiga o'tadi	kutish holatiga o'tadi	tugatiladi	tayor holatga o'tadi