O’qituvchi. Mamadiyorov o. U

Narx nimaga tegishli bo’lishidan qat’iy nazar (tovar, xizmat) beshta asosiy funksiyani bajaradi:

1. 
   
   bozor muvozanatini ta’minlash funksiyasi
   
2. 
   
   hisob-kitob, ulchov funksiyasi
   
3. 
   
   iqtisodiy regulyator funksiyasi
   
4. 
   
   raqobat vositasi funksiyasi
   
5. 
   
   ijtimoiy himoya funksiyasi
   

Bozor iqtisodiyoti sharoitida narxning quyidagi turlari mavjud:

1. 
   
   demping narx
   
2. 
   
   nufuzli narx
   
3. 
   
   milliy narx
   
4. 
   
   arzonlashtirilgan narx
   
5. 
   
   jahon narxi
   
6. 
   
   yashirin narx
   
7. 
   
   erkin narx
   
8. 
   
   standart narx
   
9. 
   
   kontrakt (ulgurji) narx
   
10. 
    
    chakana narx
    
11. 
    
    o’zgaruvchan narx
    
12. 
    
    limit narx
    
13. 
    
    muvozanat narx
    

Narxlar faqat iste’moldagina emas, balki ishlab chiqarishdagi o’zgarishlardan ham darak beradi.
Narxlarning boshqa muhim vazifasi – ishlab chiqaruvchilar va iste’molchilarni rag’batlantirishdir.
Narxlar mexanizmi ishlab chiqarilayotgan mahsulot miqdorini ko’paytirishgina emas, balki ishlab chiqarishning eng tejamli usullarini ishlashni ham rag’batlantiradi.
Narxlarning uchinchi vazifasi ikkinchisi bilan chambarchas bog’liq. Bu daromadlarnig taqsimlanishiir. Tovar ishlab chiqarish sharoitida xo’jalik faoliyati ishtirokchilari oladigan daromadlar ular o’z shaxsiy yoki ishlab chiqarish iste’mollarini ko’plab sotadigan yoki sotib oladigan tovarlar va xizmatlarning narxlariga bevosita bog’liq bo’ladi.
Narxlarning to’rtinchi vazifasi alohida korxonalarga va xo’jalik sohalariga ishlab chiqarish omillarini taqsimlashdir.