O’qtivchi: Islamova Odila Abduraimovna mustaqil ish

INAVATSION G’OYALAR VA KOMUNIKATSIYALARNI RIVOJLANTIRISH VAZIRLIGI TASSARUFIDAGI


Muhammad al-Xorazimiy nomidagi Toshkent axborot texnologiyalari universiteti


Iqtisod va manajment fakulteti


OLIY MATEMATIKA KAFEDRASIDAGI


Ehtimollik nazariyasi va statistika fani


Student: Hasanova Sunbula
Patok raqami: MTH - 402
O’qtivchi: Islamova Odila Abduraimovna
MUSTAQIL ISH

1. 
   Tovar, mahsulot va xizmatlarga bo’lgan talab funksiyasini qurish.
   

Mahsulot va xizmatlarga bo’lgan talabni funksiya orqali ham ifodalash mumkin. Agar talabga bitta o’zgaruvchi omil, masalan tovarning narxi ta’sir ko’rsatsa ular o’rtasidagi bog’liqlikni bir o’zgaruvchili talab funksiyasi orqali ifodalash mumkin. Bir o’zgaruvchili funksiyaga misol sifatida narxga bog’liq talab funksiyasini keltirish mumkin:
Bu yerda: – talab miqdori; P – bitta mahsulot narxi.
Bir o’zgaruvchili chiziqli talab funksiyasi quyidagicha yoziladi: , bu yerda: va , a va b parametrlar statistic ma’lumotlar asosida hisoblanadi. Chiziqli talab funksiyasi narx P bo’lganda, iste’molchi qancha miqdorda mahsulot sotib olishi mumkinligini ko’rsatadi. Masalan, qalam narxi va qalamga bo’lgan oylik talab quyidagicha bo’lsin.

Bitta qalam narxi (P), so’m	500	1000	1500
Talab miqdori ( dona	450	600	750

Jadvaldagi talab bilan narx o’rtasidagi bog’liqlik analitik, ya’ni funksiya shaklida yozish uchun a va b ni topib olamiz:

Sestemani yechsak a = 300 va b = -0.3 ga ega bo’lamiz. Natijada talab funksiyasi qutidagicha yoziladi:

Chiziqli talab funksiyasining grafigi quyidagicha aniqlanadi. P=0 bo’lganida talab
bo’lganida talab ga teng.
Olingan qiymatlar bo’yicha talab chizig’ini chizamiz:

Qalam bo’lgan chiziqli talab grafigi.

2.