O’quv materiallari 7-Mavzu: Magnitizm. Elektromagnit induksiya. Reja

O’QUV MATERIALLARI
7-Mavzu: Magnitizm. Elektromagnit induksiya.


Reja:

1. 
   Magnit maydoni va uning xarakteristikalari.
   
2. 
   Ersted tajribalari. Sinov tokli konturi. Magnit induksiya vektori.
   
3. 
   Magnit oqimi. Magnit maydon kuchlanganligi.
   
4. 
   Amper qonuni. Lorens kuchi. Elektr toki magnit maydoni.
   
5. 
   Bio-Savar-Laplas qonuni.
   
6. 
   Jismlarning magnit xossalari. Dia-, para-, ferromagnetizm.
   

7. 
   elektromagnit induksiya. Induksion tok.
   
8. 
   Lens qonuni. Faradey qonuni.
   
9. 
   O’zinduksiya. O’zaroinduksiya. Induktivlik.
   
10. 
    Magnit maydon energiyasi.
    
11. 
    Elеktromagnit to’lqinlar.
    

Tayanch so’z va iboralar:Magnit maydoni, Ersted tajribalari, sinov tokli konturi,magnit induksiya vektori,magnit oqimi, magnit maydon kuchlanganligi, Amper qonuni, Lorens kuchi, Bio-Savar-Laplas qonuni, dia-, para-, ferromagnetism, elektromagnit induksiya, induksion tok, Lens qonuni, Faradey qonuni, o’zinduksiya,o’zaroinduksiya, induktivlik, elektr yurutuvchi kuch, amplituda, faza.

1. 
   Magnit maydoni va uning xarakteristikalari.
   

X VIII asrdayoq fransuz fizigi Arago tomonidan chaqmoq razryadi natijasida temir buyumlarning magnitlanishi, kompasning esa magnitsizlanish hodisasi o'z kitoblarida bayon etilgan edi. Bu hodisa magnit hodisalari bilan elektr hodisalari o'rtasida bog'liqlik mavjudligini ko'rsatar edi. Bunday farazning to'g'ri ekanligini
1820-yilda daniyalik fizik Ersted o'z tajribasida to'g'ri tokning magnit strelkasiga ta'siri orqali tasdiqladi. Tinch turgan zatyad magnit strelkasiga ta'sir qilmaydi, faqat harakatlanayotgan elektr zaryadlarigina magnit ta'siriga egadir. Shunday qilib, harakatlanayotgan elektr zaryadlari atrofida maydonning yana bir turi — magnit maydoni hosil bo'lishi aniqlandi.
Magnetizm – elektr toklarning o‘zaro ta’siri, toklar va magnitlar momentiga ega bo‘lgan jismlar orasidagi mavjud o‘zaro ta’sir jarayonida sodir bo‘ladigan hodisalar. Elektromagnit hodisalar va magnit maydonini kuch maydoni sifatida dastlabki o‘rganishni bir necha usullar bilan amalga oshirish mumkin.