Organik kimyodan mustaqil ta`lim uchun dasturlashtirilgan topshiriqlar yaratish texnologiyasi

 
43 
 
1 , 2 , 3 - T r i m e t i l b e n z o l
- 2 5 , 4
1 7 6 , 1
0 , 9 4 4
P r o p i l b e n z o l
- 9 9 , 5
1 5 9 , 0
0 , 9 6 1 8
1 - M e t i l - 4 -
i z o p r o p i l b e n z o l
- 6 7 , 2
1 7 7 , 2
0 , 8 5 7 9
K i m y o v i y x o s s a l a r i . A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r b i r i k i s h
j a r a y o n l a r i g a q i yi n c h i l i k b i l a n , a l m a s h i n i s h j a r a y o n l a r i g a o s o n
kirishadilar, benzol halqasi oksidlovchilar ta ‟si riga o ‟ta chida mli .
B i r i k i s h r e a k s i ya l a r i . A r o m a t i k u g l e v o d o r o d l a r g a v o d o r o d
y u q o r i h a r o r a t d a ( 3 0 0
0
C ) , b o s i m ( 2 0 0 - 3 0 0 a t m ) v a N i , P t , yo k i P d
k a t a l i z a t o r l a r i i s h t i r o k i d a b i r i k i b , t e g i s h l i s i k l o a l k a n l a r n i h o s i l
q i l a d i :
Ultrabinafsh a nur ta ‟si rida b enzol 3 molekula xlor yo ki 
b r o m n i b i r i k t i r i b o l i b , g e k s a g a l o g e n b e n z o l n i h o s i l q i l a d i .
G e k s a g a l o g e n b e n z o l q i z d i r i l g a n d a s i m m e t r i k t r i g a l o g e n b e n z o l g a
a y l a n a d i :
+ 3Cl
2
h

Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
t
+ 3 HCl
+ 3Cl
2
h

Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
Cl
t
+ 3 HCl
To ‟yin magan birik mal arga o ‟xshash benzol ha m ozon bilan
ozonidlarni hosil qiladi. Hosil bo ‟lgan triozonidga suv bilan
ta ‟si r etiri lganda 3 molekula glioksalga parchalanadi:
3 H
2
3 H
2

---