Организмнинг улғайишидаги ўзгаришлари ва даврлари

1-2 sinfda o'qiyotgan o'quvchilarda o'pkaning tiriklik sig'imi o'rtacha 

ko'rsatkichlari (ml.) 

Statistik ko'rsatkichlar 

1-sinf 

2-sinf 

M ± m 

1338,0 ± 27.8 

1457,5 ± 25.1 

T 

 

2,9 

P 

 

< 0,01 

 

4.6-diagramma 

1-2 sinfda o'qiyotgan o'quvchilarda o'pkaning tiriklik sig'imi o'rtacha 

ko'rsatkichlarini grafik tasviri (ml.) 

1457,5

1338,0

1300

1350

1400

1450

1500

1-sinf

2-sinf

 

---

 

58 

Maktabgacha  va  maktab  yoshida  bolalarni  absalyut  muskul  kuchini  ortishi 

o'rtacha  bo'ladi.  Uni  o'sishi  aloxida  muskul  tolalarini  kattaligi  va  kuchni  ortishi, 

muskul  tarkibidagi  tez  muskul  tolalarini  rivojlanishi  va  muskulni  umumiy 

massasini  ortishiga  bog'liq.  Xar  xil  muskul  guruxlarida  muskul  massasini  o'sishi, 

tolalar  tarkibini  o'zgarishi  va  muskullar  kuchini  ortishi  bir  tekisda  ketmaydi. 

Muskul kuchini o'sishi asosan o'tish davridan keyin boshlanadi (14 yoshdan). 

Muskulning  maktabgacha  yosh  davridagi  bolalarning  nisbiy  kuchini    derli  

o'zgarmasligiga  sabab  uni  o'sish  darajasi  tana  massasini  o'sish  darajasidan 

ortmaydi.  6  –  7  yoshdan  boshlab  kuchni  o'sish  tezligi  tana  massasini  o'sish 

tezligidan o'tib ketadi, natijada bolaning nisbiy kuchi orta boshlaydi 

Muskul guruhlari kuchini aniqlashda o'rnidan turib ikki oyoq bilan uzunlikka 

sakrash ko'rsatkichidan foydalaniladi bu sifat jismoniy tayyorlikni baxolashda eng 

muximi xisoblanadi. 

Birinchi  sinf  o'quvchilarining  o'rnidan  turib  ikki  oyoq  bilan  uzunlikka 

sakrashshini  o'rtacha  ko'rsatkichi  102,1  ±    1,8  sm  teng.  Ikkinchi  sinf 

o'quvchilarining  o'rtacha  ko'rsatkichi  103,  8  ±  1,7  sm  tengligi  aniqlandi.  O'rtacha 

ko'rsatkilar orasidagi farq 1,7 sm bo'lib, statistik jixatdan muqarrar emas (p>0,05). 

Birinchi  va  ikkinchi  sinf  o'quvchilari  o'rtacha  ko'rsatkichlari  orasidagi  farqda 

muqarrarlik  aniqlanmaganligiga  qaramasdan  ikkinchi  sinf  o'quvchilarining  

o'rtacha ko'rsatkichi birinchi sinf o'quvchilarinikiga nisbatan 1.7 sm ga ortganligini 

e’tirof etish kerak (4.7-jadval) ( 4.7-diagramma). 

4.7-jadval