O'rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi u. I. Inoyatov
Asos bo'luvchi hujjatlami yozing
Download 2.16 Mb.
|
BUXG KITOBLARI
|
Asos bo'luvchi hujjatlami yozing.
Muomalalami hisob registrlarida aks ettiring. t о p s h i г i q. Foydaning fchlafflishl va yakuniy moliyaviy natjjalar hisobi.
Topshiriqni bajarish uchun qo'shimcha ma’lumotlar: Quyidagi schyotlarda qoldiqlar bo‘lgan: 9010-schyot - 700000 so‘m, 9020-schyot - 600000 so'm, 9030-schyot - 500000 so‘m, 9040-schyot - 200000 so'm, 9050-schyot - 100000 so'm, 9110-schyot - 900000 so'm, 9120-schyot - 800000 so'm, 9130-schyot - 600000 so'm, 9140-schyot - 500000 so'm, 9150-schyot - 300000 so'm, 9310- schyot - 650000 so'm, 9320-schyot - 450000 so'm, 9050-schyot - 220000 so'm, 9410-schyot - 350000 so'm, 9420-schyot - 200000 so'm, 9430-schyot - 150000 so'm, 9510-schyot - 280000 so'm, 9520-schyot - 180000 so'm, 9530-schyot - 120000 so'm, 9610-schyot - 300000 so'm, 9620-schyot - 260000 so'm, 9630- schyot - 130000 so'm. Quyidagilami bajarish talab etiladi: Yuqoridagi xo'jalik muomalalariga schyotlar bog'lanishini ko'rsating (buxgalteriya provodkasini tuzing). Asos bo'luvchi hujjatlarni yozing. Muomalalami hisob registrlarida aks ettiring. t о p s h i г i q. Daromad va xarajatlami hisobga olish bo'yicha buxgalteriya yozuvlari
Topshiriqni bajarish uchun qo'shimcha ma’lumotlar: Quyidagi schyotlarda qoldiqlar bo'lgan: 1110-schyot - 1000000 so‘m, 2810-schyot - 1800000 so'm, 2910-schyot - 1200000 so'm, 4010-schyot - 500000 so'm, 5110-schyot - 2000000 so'm, 6010-schyot - 800000 so'm, 8330-schyot - 7400000 so'm, 9210-schyot - 800000 so'm, 9220-schyot - 900000 so'm. Quyidagilami bajarish talab etiladi: Yuqoridagi xo'jalik muomalalariga schyotlar bog'lanishini ko'rsating (buxgalteriya provodkasini tuzing). Asos bo'luvchi hujjatlami yozing. Muomalalami hisob registrlarida aks ettiring. ХП BO‘LIM BUD JET TASHKILOTLAIUDA BUXGALTERIYA HISOBINING XUSUSIYATLARI Respublikamizda xizmat ko'rsatish sohalarida hisob-kitob ishlarini aniq yo'lga qo‘yish, ular faoliyati xaqidagi ma’lumotlardan davlat miq- yosida foydalanish va davlat budjeti daromadlari va xarajatlarini to'g'ri shakllantirish muammolari bu sohalardagi buxgalteriya hisobining o‘ziga xos tomonlarini tashkil etadi. Bu sohaga mulkchilik turidan qat’i nazar, davlat budjetidan to'liq yoki qisman moliyalashtiriladigan yoki xo‘jalik hisobida ish yuritayotgan xizmat ko‘rsatuvchi muassasa va tashkilotlar kiradi. Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobini yuritishni tartibga so- luvchi asosiy me’yoriy hujjat 0‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirining 2010-yil 17-dekabrdagi 105-son buying‘i bilan tasdiqlangan «Budjet tashkilotlarida buxgalteriya hisobi to‘g‘risida»gi yo'riqnomadir. BUDJET TASHKILOTLARIDA BUXGALTERIYA HISOBINI TASHKIL QILISH Budjet tashkilotlari budjet va budjetdan tashqari mablag‘lar bo'yicha buxgalteriya hisobini 0‘zbekiston Respublikasining «Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida» gi Qonuniga, yuqorida ko‘rsatilgan yo'riqnomaga va boshqa normativ-huquqiy hujjatlarga muvofiq tashkil qiladilar. Tashkilotlarda buxgalteriya hisobi mazkur yo'riqnomaga muvofiq buxgalteriya hisobi yuritishning memorial order shaklida olib boriladi. Tashkilotning rahbari tashkilotda buxgalteriya hisobini tashkil qilinishini hamda to'liq va aniq yuritilishini, moliya-xo'jalik opera- tsiyalarini nazorat qilish tartibini, hisob-kitoblar o'z vaqtida amalga oshirilishini, shuningdek, buxgalteriya hujjatlarining saqlanishini ta’min- lanishi shart. Tashkilotlaming rahbarlari va bosh hisobchilari, hisobchilari o'zla- rining tizimidagi tashkilotlarda buxgalteriya hisobini yuritilishini va moliyaviy hisobotlaming to'g'ri tuzilishini muntazam nazorat qilib turadilar. Bosh hisobchi boshchilik qiladigan tashkilotning buxgalteriyasi mustaqil tarkibiy bo'linma hisoblanadi va tashkilotning boshqa biron- bir bo'linmasi tarkibiga kiritilishi taqiqlanadi. Tashkilot bosh hisobchisi bevosita mazkur tashkilot rahbariga, buxgalteriya hisobini yuritish, hisobotlami tuzish va taqdim qilish masalalari bo‘yicha esa, yuqori tashkilot bosh hisobchisiga ham bo‘ysunadi hamda tashkilotda buxgalteriya hisobining yuritilishiga, moliyaviy hisobotlaming o‘z vaqtida va to‘liq topshirilishiga hamda normativ-huquqiy hujjatlarda belgilangan vazifalaming bajarilishiga javobgar bo'ladi. Bosh hisobchi buxgalteriya xodimlari uchun xizmat vazifalarini har bir xodim uchun alohida belgilaydi. Buxgalteriyada xizmat vazifalari funksional belgilarga qarab taqsimlanadi, ya’ni xodimlaming har bir guruhiga yoki alohida bir xodimga ishning hajmiga qarab, ma’lum bir soha biriktiriladi. Bosh hisobchining asosiy vazifalari quyidagilardan iborat: buxgalteriya hisobini mazkur yo'riqnomaga va boshqa normativ- huquqiy hujjatlarga amal qilgan holda yuritish, shuningdek, hisob ishlarini zamonaviy texnik vositalar va axborot texnologiyalaridan foydalangan holda tashkil etish; buxgalteriya hujjatlarining o‘z vaqtida va to'g'ri rasmiylash- tirilishini hamda amalga oshirilayotgan operatsiyalaming qonuniyligini oldindan nazorat qilish; budjet mablag‘larini, shuningdek, budjetdan tashqari mablag'lar- ning xarajatlar smetasida ko‘zda tutilgan muayyan maqsadlarga to‘g‘ri sarflanishi, shuningdek, pul mablag'lari va moddiy qimmatliklaming butligi ustidan muntazam nazorat qilish; tizimiga kiruvchi tashkilotlarda buxgalteriya hisobining qonun- chilik talablariga muvofiq yuritilishini nazorat qilish; tashkilotda xodimlaming ish haqlarini va unga tenglashtirilgan to'lovlarini, shuningdek, ta’lim muassasalarida talabalaming stipen- diyalarini belgilangan tartibda hamda o‘z vaqtida hisoblab chiqish; smeta ijrosi jarayonida vujudga keladigan yuridik va jismoniy shaxslar bilan olib boriladigan hisob-kitoblami o‘z vaqtida amalga oshirish; pul mablag'lari, hisob-kitoblar va moddiy qimmatliklar, shuningdek, boshqa aktivlami va majburiyatlami inventarizatsiya qilishda qamashish, inventarizatsiya natijalarini o'z vaqtida va to'g'ri rasmiy- lashtirish hamda ulami buxgalteriya hisobida aks ettirish; moddiy javobgar shaxslarga ulaming javobgarligida turgan moddiy qimmatliklaming butligini saqlash va hisobini olib borish yuzasidan tushuntirish ishlarini o'tkazish; moddiy qimmatliklami olish uchun berilgan ishonchnomalari hisobini yuritish va ulardan to'g'ri foydalanilishini nazorat qilish; moliyaviy hisobotlami belgilangan muddatlarda tuzish va topshirish; tashkilot rahbari tasdiqlashi uchun xarajat smetalarini va ularga ilova qilinadigan hisob-kitoblami tuzish (agar rejalashdrish bo'limlari yoki ushbu vazifani amalga oshiruvchi lavozim shtatlar jadvalida nazarda tutilmagan bo'lsa); asosiy vositalar hamda boshqa moddiy qimmatliklami ulaming saqlanish va foydalanish joylarida butligini muntazam nazorat qilish; buxgalteriya hujjatlarining, hisob registrlari, shuningdek, xarajatlar smetalarini (ilova hisob-kitoblari bilan birga) saqlanishini ta’minlash (agar rejalashtirish bo'limlari yoki ushbu vazifani amalga oshiruvchi lavozim shtatlar jadvalida nazarda tutilmagan bo'lsa); qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalaming bajarilishini ta’minlash. Bosh hisobchl tashkilotning tegishli bo'linmalari va xizmatlarining rahbarlari bilan birgalikda quyidagilami muntazam ravishda nazorat qilishi shart: tovar-moddiy qimmatliklaming qabul qilinishi va topshirilishini rasmiylashtirishda belgilangan qoidalarga rioya etilishini; mehnatga haq to'lash jamg'armasining to'g'ri sarflanishi, mansab maoshlarining to'g'ri belgilanishi, shtat, moliya va kassa intizomiga qat’iy rioya etilishini; pul mablag'lari, tovar-moddiy qimmatliklar, asosiy fondlami inventarizatsiya qilish, hisob-kitoblar va to'lov majburiyatlarini baja- rishning belgilangan qoidalariga rioya etilishini; belgilangan muddatlarda debitorlik qarzni undirib olinishi va kreditorlik qarzni qaytarilishi bo'yicha tegishli chora-tadbirlar ko'rili- shini, to'lov intizomiga muntazam rioya etishni; qonunchilikda nazarda tutilgan boshqa vazifalami bajarilishini ta’minlash. Bosh hisobchi quyidagilar uchun javobgar hisoblanadi: buxgalteriya hisobi noto'g'ri yuritilib, natijada tartibsiz holatga kelgani va moliyaviy hisobot buzilganda (noto'g'ri tuzilganda); pul mablag'lari, tovar-moddiy va boshqa qimmatliklami kirim qilish, saqlash va sarflash yuzasidan qonunchilikda belgilangan tartibga zid operatsiyalar bo'yicha hujjatlar rasmiylashtirilgan va ijroga qabul qilingan hollarda; pul mablag'lari bo'yicha operatsiyalar, shuningdek, debitorlar va kreditorlar bilan hisob-kitoblar kechikib hamda noto‘g‘ri amalga oshirilganda; kamomadlar, debitorlik qarzlari va boshqa yo‘qotishlami bux- galteriya hisobidan chiqarilish tartibi buzilganda; buxgalteriya hisobini tashkil etishga doir boshqa normativ-huquqiy hujjatlar talablari buzilganda. Moddiy javobgar shaxslami (kassirlar, ombor mudirlari va boshqalar) lavozimga tayinlash, ozod etish va boshqa lavozimga o‘tkazish masalasi bosh hisobchi bilan kelishib hal qilinadi. Turli tashkilotlar bilan tuziladigan shartnomalami, agar ular bevosita tashkilotning moliya-xo'jalik faoliyatiga bog'liq bo‘Isa, shuningdek, xodimlarga mansab maoshlari, ish haqi ustamalari hamda mukofotlami belgilash to‘g‘risidagi buyruqlar va farmoyishlami dastlab bosh hisobchi ко‘rib chiqadi va ularga imzo chekadi. Buxgalteriyaga boshlang'ich hisob hujjatlarini topshirish muddatlari bosh hisobchi tomonidan tuzilib, tashkilot rahbari tomonidan tasdiqlangan jadval asosida belgilanadi. Tashkilotlaming barcha bo'limlari (xodimlari) buxgalteriyaga buxgalteriya hisobini yuritish uchun kerak bo'ladigan barcha zaruriy hujjatlami o‘z vaqtida taqdim qilishlari shart. Hisob registrlarida aks ettiriladigan yozuvlar uchun to‘liq rasmiy- lashtirilgan boshlang‘ich hisob hujjatlari asos bo'lib xizmat qiladi. Moddiy javobgar shaxslar tovar-moddiy qimmatliklaming kirimi va chiqimi bo‘yicha boshlang‘ich hisob hujjatlarini ikki nusxada rasmiylashtirilgan 442-son shakldagi reyestr bilan buxgalteriyaga topshiradilar. Bu reyestrning bir nusxasi moddiy javobgar shaxs ishtirokida taqdim qilingan boshlang'ich hisob hujjatlarni rasmiy- lashtirilishini tekshirib, hisobchining imzosi bilan moddiy-javobgar shaxsga qaytariladi, ikkinchi nusxasi esa, buxgalteriyada qoladi. Tekshirilgan va hisobga olish uchun qabul qilingan hujjatlar sanasi bo'yicha tartiblashtirilib, quyidagi doimiy raqamli memorial order — jamlanma qaydnomalar bilan rasmiylashtiriladi: Download 2.16 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||