Oʻrta maxsus ta’lim vazirligi fargʻona davlat universiteti Matematika-informatikafakulteti Matematika kafedrasi

А(х-1)+В(у-1)+С(z-1)=0 (****)
bo’ladi. Tekislik М₂(0;1;-1) nuqtadan o’tishi va berilgan х+у+z=0 tekislikka perpendikulyarlik sharti (7.16) ga binoan
yoki ; ga ega bo’lamiz. Sistemaning birinchi tenglamasini А=2С ko’rinishda yozib uni C ga bo’lsak bo’ladi. Sistemaning ikkinchi tenglamasini C ga bo’lsak

hosilbo’ladi. Tekisliktenglamasini C ga bo’lib va o’rniga ularning topilgan qiymatlarini qo’ysak izlanayotgan tenglama hosil bo’ladi:
.
11–misol. , va tekisliklarning kesishishi nuqtasi topilsin.

Yechish.

sistemani yechib tekisliklarning kesishish nuqtasining koordinatalari x=2, y=3, z=-1 larni topamiz. Demak tekisliklar M(2;3;-1) nuqtada kesishar ekan.
12–misol. nuqtadan tekislikgacha masofa topilsin.
Yechish. (10) formulaga А=7, В=-6, С=-6, D=42, х₁=2, у₁=3, z₁=-1 qiymatlarni qo’ysak izlanaetgan masofa

kelib chiqadi.

XULOSA
Ushbu kurs ishida ta’lim jarayonini tashkil etishda tekislikning turli tenglamalari haqida fikr yuritildi. Hozirgi paytda maktablarda geometriyani o’qitishning asosiy vazifasi o’quvchilarni har tomonlama yetuk insonlar qilib tarbiyalash hisoblanadi. Bunda ularda geometriya bo’yicha bilimlar berish bilan birga ularga o’rganilayotgan bilimlarni asosli va puxta bo’lishini ta’minlash, ularni qo’llay olish ko’nikma va malakalarini shakllantirish muhim ahamiyatga ega. Ayniqsa, o’quvchilarda geometrik dunyoqarashni shakllantirish matematik ta’limning asosiy vazifalaridan biri. Shu nuqtai nazardan bo’lajak pedagoglarga oliy ta’limda geometriyadan chuqur bilimlar berish ahamiyatlidir.

Ayniqsa, geometriyaning tekislikning turli tenglamalarini chuqur o’rgatish masalasi ko’ndalang qo’yilishi kerak. Matematikadan bilimlarning uzilish nuqtalari aynan shu mavzularda bo’lib qolayapti.
Fazoda ikki nuqta berilgan bo’lsin. Bu nuqtalardan bir xil masofada turgan nuqtalar to’plami (nuqtalarning geometrik o’rni) tekislik deb qaraladi.
Kesishmaydigan tekisliklar parallel tekisliklar deb ataladi. Paralel tekisliklar haqida xonaning poli va shifti, qarama-qarshi devorlari tasavvur berishi mumkin.

FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

1. T.Jo’raev va boshqalar “Oliy matematika asoslari” , 1-qism, T.1995 “O’zbekiston”
2. Yo.Soatov “Oliy matematika” 1-jild, T.1992 “O’qituvchi”
3. V.Ye.Shneyder “Oliy matematika qisqa kurs, 1-qism, T.1987 “O’qituvchi”
4. X.Latipov, Sh.Tojiev “Analitik geometriya va chiziqli algebra”, T.1995 “O’zbekiston”
5. T.Shodiev “Analitik geometriya va chiziqli algebra”, T.1984 “O’qituvchi”
6. B.A.Abdalimov “Oliy matematika” T.1994 “O’qituvchi”
7. Soatov Yo.U. Oliy matematika. 1-2 qismlar. T.: 1992, 1994.
8. Jo’raev T.J., Sa‘dullaev A. va boshqalar. Oliy matematika asoslari. 1-2 qismlar. T.: 1995, 1998.
9. Azlarov T.A., Mansurov X. Matematik analiz. 1-2 qismlar. T.: 1989, 1994.
10. Tojiev Sh.I. Oliy matematika asoslaridan masalalar yechish. T.: 2002.

Internet saytlari:

1. 
   htt://www.school. edu. ru.
   
2. 
   htt://www.aim.uz
   
3. 
   htt://www.bilimdon.uz
   
4. 
   htt://www.edunet.uz
   
5. 
   htt://www.gov.uz
   
6. 
   htt://www.ziyonet.uz