O‘rta maxsus ta’lim vazirligi o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi markazi personalni boshqarish kasb-hunar kollejlari uchun o‘quv qo‘llanma Qayta ishlangan uchinchi nashr Toshkent «iqtisod-moliya»

Kadrlar tayyorlash Milliy dasturini amalga oshirishning 
uch bosqichi belgilangan:
Birinchi bosqich — 1997–2001 yillarni qamrab olib, ushbu 
davrda mavjud kadrlar tayyorlash tizimining ijobiy salohiyatini 
saqlab qolish asosida mazkur tizimni isloh qilish va rivojlantirish 
uchun huquqiy, ilmiy-uslubiy, moliyaviy-moddiy shart-sharoitlar 
yaratildi.
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi kadrlar 
tayyorlash Milliy dasturi asosida 1998-yil 5-yanvarda «Uzluksiz 
ta’lim tizimini darsliklar va o‘quv adabiyotlari bilan ta’minlash 
to‘g‘risida»gi 4 – sonli hamda, «Uzluksiz ta’lim tizimi uchun 
davlat ta’lim standartlarini ishlab chiqish va joriy etish 
to‘g‘risida»gi 5-sonli, 1998-yil 28-yanvarda «Ta’lim xizmatlari 
ko‘rsatish bozorini shakllantirish va kadrlar tayyorlash sohasida 
marketingni jadallashtirish to‘g‘risida»gi 48-sonli, 1998-yil 
24-fevralda «Akademik litseylar va kasb-hunar kollejlarini 

---

132
tashkil etish va ularning faoliyatini boshqarish to‘g‘risida»gi 
77-sonli, 1998-yil 13-mayda «O‘zbekiston Respublikasida 
o‘rta-maxsus, kasb-hunar ta’limini tashkil etish chora-tadbirlari 
to‘g‘risida»gi 204-sonli qarorlari qabul qilindi. Qisqa vaqt ichida 
kadrlar tayyorlash Milliy dasturi ijrosini ta’minlash bo‘yicha 
respublika hukumatining bir nechta qarorlari qabul qilinganligi 
ushbu masalaga davlat e’tiborining yaqqol dalolatidir.
O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va 
o‘rta maxsus ta’lim vazirligi uzluksiz ta’lim tizimi turlarida 
qo‘llaniladigan o‘quv-uslubiy adabiyotlar majmui va boshqa 
o‘quv vositalariga qo‘yiladigan talablarni ishlab chiqdilar. O‘quv 
dasturlari darsliklar va o‘quv qo‘llanmalarini tanlov asosida 
yaratish, muhokamadan o‘tkazish va nashr etish tartibi joriy 
etildi.
Uzluksiz ta’lim mazmuni va sifatiga qo‘yiladigan talablarni 
belgilaydigan davlat ta’lim standartlari, kasb-hunar ta’lim turlari 
bo‘yicha yo‘nalishlar mutaxassisliklar va kasblar klassifikatori 
hamda o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’lim va oliy mutaxassislarning 
malaka tavsiflari ishlab chiqildi.
Xususan, oliy ta’lim bakalavriat yo‘nalishlari va magistratura 
mutaxassisliklar klassifikatori O‘zbekiston Respublikasining 
Axborotlarni kodlash va tasniflash yagona tizimining tarkibiy 
qismi hisoblanadi. U YUNESKO tomonidan 1997-yil mart 
oyida qabul qilingan ta’limning xalqaro standart klassifikatsiyasi 
tamoyillari asosida tuzilgan.
Oliy ta’lim bakalavriat yo‘nalishlari va magistratura 
mutaxassislari klassifikatori O‘zbekiston Respublikasi 
iqtisodiyot tarmoqlarini boshqarishning barcha bosqichlarida, 
shuningdek, mamlakatimizning davlat va nodavlat oliy 
ta’lim muassasalarini qamrab oluvchi xalqaro munosabatlari 
amaliyotida, axborotlarni avtomatlashtirilgan qayta ishlash va 
ayirboshlash jarayonida:

---

133
— 
o‘qishga qabul qilish va mutaxassislar tayyorlashni bosh-
qarish;
— 
mutaxassislar tayyorlash va ularni ishga joylashtirishning 
statistik hisoboti;
— 
O‘zbekiston Respublikasi va boshqa davlatlar ta’lim 
statistikasini taqqoslash;
— 
O‘zbekiston Respublikasi ta’lim tizimining xalqaro ta’lim 
tuzilmasi uyg‘unlashuvi vazifalarini hal qilishda foydalanishga 
mo‘ljallangan.
Klassifikator — oliy ma’lumotli kadrlar tayyorlash 
yo‘nalishlari va mutaxassisliklarining tizimlashtirilgan ro‘yxati 
hisoblanadi. Unda sakkizta bilim sohasi nazarda tutilgan:
1. Ta’lim.
2. Gumanitar fanlar va san’at.
3. Ijtimoiy fanlar, biznes va huquq.
4. Fanlar.
5. Muhandislik, ishlov berish va qurilish sohalari.
6. Qishloq xo‘jaligi.
7. Sog‘liqni saqlash va ijtimoiy ta’minot.
8. Xizmatlar.
Kadrlar tayyorlash Milliy dasturi bugungi kunda xalqaro 
hamjamiyat tomonidan asosli ravishda uzluksiz ta’limning 
«O‘zbek modeli», deb e’tirof etilmoqda. Xalqning boy 
intellektual merosi va umumbashariy qadriyatlari, zamonaviy 
madaniyati, iqtisodiyoti, fan, texnika va texnologiyalarining 
yutuqlari asosida kadrlar tayyorlashning mukammal tizimini 
yaratishga yo‘naltirilgan uzluksiz ta’limning mazkur modeli 
O‘zbekiston taraqqiyotini ta’minlashning muhim omili vazifasini 
muvaffaqiyatli o‘tamoqda.