1-rasm.O’simliklarni Chidamlilik darajasi
Evolyutsiya davomida bunday noqulay omillar ta’siriga o’simliklar moslasha boradi.
O ’simlik to’qimalarida o’ziga xos fiziologik-biokimyoviy o’zgarishlar ro’y beradi, natijada o’simlik shu sharoitga moslasha boradi va kelajak avlodlarning nokulay sharoitga budgan chidamliligi orta boradi, ya‘ni o’zlarini ximoyalash kobiliyati paydo bo’lib, ular rivojlana boradi. O’simliklarning anik, bir yashash muxitiga moslashuvi — adaptatsiyalanish deyiladi. Bunday funktsiyalarning mavjudligi barcha fiziologik jarayonlar kabi zaruriy hisoblanadi.
2-rasm. Adaptatsiyalanish
Nokulay omillarning qisqa yoki uzoq muddatli ta‘siriga moslashmagan o’simliklarning metabolitik jarayonlari kuchli zararlanadi va ular nobud bulishlari mumkin.
ADABIYOTLAR SHARHI:
Bug’doyni qishlovga kirishdan oldin unda tuplanish bo’g’ini hosil qilishga erishish zarur. Olimlar V.I Vilyams, V.G.Pisarev fikricha tuplanish yaxshi bo’lganda o’suv davri davomida barglar yuzasi ko’p miqdorda organik moddalar ishlab chiqaradi va yon poyalar hosil bo’ladi. Don hosilining
30-50 % ni N.V.Darofeyevning fikricha kuzgi bug’doyni sovuqqa chidamliligi vegetasiya davridagi sharoit va yoshiga bog’liq.
Shakar miqdorini to’planishida havo harorati asosiy ro’l uynaydi. I.I.Tumanov (1971) aniqlashicha, agar kuzgi bug’doy tuplanish bo’g’inida shakarlik miqdori 20-25 % atrofida to’plangan bo’lsa, o’simlik 10-12º S sovuqqa chidaydi
ASOSIY QISM:
O’simliklarning unib chiqishiga ta’sir qiluvchi omillar.
O'simliklarning o'sishi dastlab urug'larning unib chiqishidan boshlanadi. Urug'da uch qism bor; qobiq, boshlang’ich murtak (barg, ildizcha, boshlang'ich poya) va endosperm. Urug'ning endosperm qismi zaxira moddalar to'planadigan joy. Urug’larning unishi
4 bosqichdan, ya'ni bo'kish, nish urish tuproqda geterotrof o'sish, o'sib chiqish va geterotrof oziqlanishga o'tish.
Do'stlaringiz bilan baham: |
