Oshirgan ijtimoiy, siyosiyiqtisodiy tadbirlarining


partiyasining X syezdi chaqirilib, uning qarorlarida


Download 135.18 Kb.
Pdf ko'rish
bet2/2
Sana07.03.2023
Hajmi135.18 Kb.
#1243847
1   2
Bog'liq
13- mavzu-1


partiyasining X syezdi chaqirilib, uning qarorlarida 
jamiyatda sotsialistik mafkuraning tazyiqini, 
respublika mehnatkashlarini kommunistik ruhda 
tarbiyalash usullarini kuchaytirish, milliy va diniy 
qadriyatlarga, dinga qarshi kurashish vazifalari 
qo‘yildi. 
Mazkur radiostansiya orqali berilayotgan birinchi 
dasturni Respublika radiotarqatish korxonasi 
tomonidan Oʻzbekiston hududiga (Buxorogacha) 
va chegaradosh respublikalarga ham tarqatish 
imkoniyatlari yaratildi. 
1949-yil 25-iyunda O‘z KP MQ ning “O‘zbekiston 
Sovet yozuvchilar soyuzining ishi to‘g‘risida”gi 
qarori qabul qilinib, unda ko‘pgina yozuvchilar, 
olimlar, partiya va davlat arboblari, madaniyat 
xodimlari millatchilikda ayblandi. Oybek, Abdulla 
Qahhor, Mamarasul Boboyev, Mirtemir, 
Shayxzoda kabi yozuvchilar tazyiqqa uchradi. 
1951-yili avgustda bir guruh atoqli ijodkor ziyolilar 
“millatchilar”, deb matbuotda nohaq tanqid 
qilindi. Keyinchalik yozuvchilardanShayxzoda, 
Shukrullo, Shuhrat, Said Ahmad va boshqalar 
uzoq muddatga ozodlikdan mahrum etildi. 
Dastlab, 1954- yilda respublikada Aloqa vazirligi 
tuzildi. Hamda ushbu vazirlik buyrugʻiga asosan 
1955- yil iyunida Toshkent elektrtexnika aloqa 
instituti tuzildi. Institut yagona Telegraf-telefon 
fakultetidan iborat boʻlib, undan 155 talaba 
tahsil olgan. 
Ularga qo‘yilgan ayblovlar ta‘sirida 
“millatchilik”da ayblangan yozuvchilar asarlarini 
chop etgan “Sharq yulduzi” jurnali ham qattiq 
tanqid ostiga olindi va unda ishlaydigan 
xodimlarning ko‘pchiligi ham “millatchi” aybi 
bilan qamoq jazosiga hukm qilindi. Hatto, musiqa 
san’atining ahvoli va uni yanada rivojlantirishning 
tadbirlari to‘g‘risidagi qaror asosida buyuk shoir 
Alisher Navoiyning “Farhod va Shirin”, “Layli va 
Majnun” dostonlari, “Tohir va Zuhra”, “Alpomish” 
xalq dostonlarining afsonaviy folklor sujetlariga 
asoslangan opera, balet va musiqali drama 
spektakllarini yaratish va sahnalarda ko‘rsatish 
“zararli” ish deb baholandi. 
Keyingi yillarda institutda aloqa tzimi taraqqiyot 
darajasidan kelib chiqqan holda yangi fakultet va 
kafedralar tashkil etildi. Jumladan, 1957- yilda 
radioaloqa va radio uzatish fakulteti hamda 
avtomatik elektraloqa, elektrotexnika nazariy 
asoslari, aloqa liniyalari kafedralari tashkil etildi. 
1958- yilda institutda Koʻp kanalli elektraloqa va 
1960- yilda Radio qurilmalar kafedralari tashkil 
etildi. 
1952-yil 21-22-fevralida bo‘lib o‘tgan O‘z KP MQ 
ning plenumi va uning qabul qilgan qarorlar 
yozuvchi va shoirlardan boshqa soha vakillarining 
ham tazyiqqa uchrashiga yo‘l ochdi. Jumladan, 
faylasuf V.Zohidov “Burjua millatchisi”, 
iqtisodiyotchi A.Aminov “burjua millatchilari bilan 
aloqa qiluvchi”lar sifatida ayblandi. 
Koʻp yillar davomida Toshkent elektrotexnika 
aloqa instituti Oʻrta Osiyodagi oliy ma’lumotli 
mutaxassislar tayyorlovchi yetakchi markazga 
aylandi. Unda oʻz davrining yetakchi professor-
oʻqituvchilari va olimlari ilmiypedagogik faoliyat 
olib bordilar. Hozirgi kunda universitetda faoliyat 


Ayblanuvchilar orasida “panturkizmni targ‘ib 
etuvchi” aybi bilan qoralangan tarixchi olim 
Boboxo‘jayev ham bor edi. Umumiy holatda XX 
asrning 50-yillari boshlarida yana 60 tacha 
O‘zbekistonning eng ko‘zga ko‘ringan qobiliyatli 
olim va yozuvchi, san’at arboblari qatag‘on 
qilindi. 
yurituvchi aksariyat tajribalari ustozlarimiz ham 
ushbu ilm maskanini tamomlaganlar. 
Biroq puxta oʻylab korilmagan qarorlar, ularni joriy 
qilishdagi jiddiy nuqsonlar, ma’muriy siquvning 
davom etishi, “qayta qurish”ning puxta ishlab 
chiqilgan konsepsiyasining yoʻqligi, xoʻja-koʻrsinga olib 
borilayotgan tadbirlar, markaz tomonidan oʻylab 
topilgan “paxta ishi” tufayli yuz berayotgan 
qonunbuzarliklar respublikaning ijtimoiy-siyosiy 
ahvolini yanada murakkablashtirdi. Ziddiyatli “qayta 
qurish” siyosati oqibatda republikalar orasida 
iqtisodiy aloqalarning buzilishiga olib keldi, 
Oʻzbekiston iqtisodiyotidagi tangchilik holati 
chuqurlashib bordi, sanoat ishlab chiqarishining va 
qishloq xoʻjaligi samaradorligi pasayib bordi.
1989- yil 23- iyun oyida Oʻzbekiston MQ ning birinchi 
kotibi lavozimiga I.A.Karimov saylandi. Uning tashabbusi 
bilan 1989- yil avgust oyida qishloq aholisiga 90,7 ming 
gektar yer ajratildi, shu bilan 1,5 mln. koʻproq oilaning 
tomorqa uchastkalari kengaytirildi, 580 ming oila unga 
ega boʻldi. Oʻz mustaqilligiga intilayotgan Oʻzbekistonning 
keyingi qadami 1989- yil 21- oktyabrda Oʻzbekiston Oliy 
Kengashning XI sessiyasida “Davlat tili toʻgʻrisida”gi 
qonunning qabul qilinishi edi. Partiya yakka hukmdorligini 
bartaraf etish va hokimiyatni xalq deputatlariga qaytarib 
berish uchun 1990- yil24- martda XII chaqiriq Oʻzbekiston 
SSR Oliy Kengashning I sessiyasida boshqaruv tizimini 
tubdan isloh qilish, prezidentlik lavozimini joriy qilish 
togʻrisidagi qaror qabul qilindi va I.A. Karimov ittifoqdagi 
respublikalar orasida birinchi boʻlib Prezident boʻlib 
saylandi

Download 135.18 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling