Osma konveyerlar

Laboratoriya №3
Vint (shnek)li konveyerlar,rolikli konveyerlar va osma konveyerlar tuzilishi va ish rejimini organish.
OSMA KONVEYERLAR
Osma konveyerlar ( 25 - rasm a va b ) bir relsli yo‘ldan iborat bo‘lib, ularning uchlari trassaning ma’lum bir yerida tutashadi. Katok (1) larda karetka harakat qiladi. Ularning ishlash prinsipi rasmda aniq va ravshan ko‘rinib turgani uchun biz bu yerda ular haqida izox berib o‘tirishni lozim deb topmadik.

25– rasm. Osma konveyer:

a – tortkili (tyagovыy), b – itariluvchi (tolkayushiy), v - yuk tashuvchi (gruzovedushiy)
a – ga tegishli: 1 – katok (katka) , 2 - osilgan moslama , 3 – plastinkali zanjir, 4 – maxsus aravacha(v ga tegishli )
b – ga tegishli: 1 – katok ,2 – osma moslama, 3 – zanjir , 4 – yuk tashuvchi aravacha, 5 va 6 – relsli yo‘l, 7 va 8 – kulachki.
Osma konveyerlarning relsli yo‘li(izi) odatda po‘lat prokatlardan tayyorlanadi (burchaklik, ko‘shtavr, shveller va boshqa) va ular pol satxidan 2-2,5 balandlikda joylashadi. Osma konveyerlar bino yopma – fermalarga yoki maxsus tayyorlangan ustunlarga maxkamlangan bo‘ladi.

2. 
   VINT (ShNEK)LI KONVEYERLAR
   

Vintli konveyer sxemasi 26- rasmda keltirilgan.

26– rasm. Vint (shnek) li konveyer:

1 – vint(shnek) , 2 – tarnov (nov), 3 – shnek vali uchun oraliq tayanch, 4-5 shnek vali uchun podshipniklar, 6 – yuklovchi lyuk, 7 – tozalash uchun yuk, 8, 9 – yuk tushadigan lyuklar, 10 – dvigatel, 11 – reduktor, 12,13 – muftalar.

U osti yarim silindrik shaklda bo‘lgan tarnov 2 dan iborat bo‘lib, vint ichida o‘rnatilgan podshipniklarda xarakat qiladi. Vintning xarakati elektrodvigatel 10, reduktor 11 orqali amalga oshadi. Tarnov ichida material siljishi vintlar burama (vitok)larning itarilishi natijasida vujudga keladi.

Tarnov butun uzunligi bo‘ylab qopqoq bilan qoplangan. Unda tashiladigan material uchun bir necha joyda LYUK (ochilib-yopiladigan joy) bor. Konveyerning ostki qismida xam bir necha yopib qo‘yiladigan lyuklar 8,9 mavjud bo‘lib, ular materialni chiqarib olish uchun ishlatiladi.
Vintli konveyerlarni kamchilik tomonlari:

• 
  elektr energiya ko‘p sarf bo‘ladi;
  
• 
  yuk, shnek buramalari orasida eziladi va maydalanib ketadi;
  
• 
  vint va tarnov o‘zi xam ishlash jarayonida vaqt o‘tishi bilan yediriladi;
  
• 
  yuk ko‘prok tushib qolganda vint(shnek) to‘xtab qoladi va xokazo.
  

Gorizontal va nishabrok joylashgan vintli konveyerlarning ish unumi (kg/soat) quyidagicha topiladi:
Q = 60 (12)
bu yerda : s – to‘ldirish koeffitsienti, u yog‘och qipig‘i va payraxalari uchun 0,4 ga teng;
g - yukning xajmiy og‘irligi, N / m³;
S – konveyerni qiyalik burchagiga ta’sir etuvchi koeffitsient. Masalan, u O⁰ da 1ga, 5⁰ da 0,9 ga, 15⁰ da 0,7 ga, 20⁰ da 0,6 ga teng;
D – vint (shnek) diametri, mm;
g – erkin tushish tezlanishi, 9,81 m/sek²;
S – vint qadami, mm;
n_b- vint aylanish chastotasi, min ^–1.

2.