O’tkazgich qarshuliklarni o’lchash (Uitston ko’prigi vositasida) Kerakli asboblar


Download 63.12 Kb.
bet2/3
Sana05.01.2023
Hajmi63.12 Kb.
#1079242
1   2   3
Bog'liq
3-ish

To’liq zanjir uchun Om qonuni. Yopiq zanjirdan o’tayotgan tokning kuchi manbaning elektr yurituvchi kuchi (EYuK.) ga to’g’ri, zanjirning to’la qarshiligiga teskari proporsionaldir

(4)

Qurilmaning tuzilishi va o’lchach usuli
Biror Rx qarshilirning qiymati R0 ma’lum qarshilikning qiymati bilan taqqoslab topishda qo’llaniladigan sxema Uitston ko’pirigi deb ataladi. Uitston ko’pirigidagi E manbaga ulangan zanjirdan o’tuvchi I tok kuchi A tugunda tarmoqlanadi.
Zanjirning ACBA qicmi ketma-ket ulangandan Rxnoma’lum va R0aniq ikkita qarshilik va tarang tortilgan AB simdan iboratdir. Bu qarshiliklarning uchlari ulangan C nuqtaga o’lchov asbobi G-galvanometr ulanib, ikkinchi uchi esa D sirpanuvchi kontaktga ulangan. Bu kontakt AB sim bo’lab siljiy oladi va shu tarzda AD va DB qisimlarning R1 hamda R2 qarshiliklar yoki l1 hamda l2 uzunliklar nisbatini o’zgartira oladi. Bu holat uchun tokning yonalishi 1- rasmda ko’satilgabidek tanlab olinsa, Kirgofning 1- qonuniga binoan:
Zanjir tugunida ucrashgan toklarning algebraic yig’indisi nolga tengdir:

quyidagi tenglamalarni yozish mumkin. A, C, D tugunlar:
(5)
Sxemadagi ACDA, CBDC va ABEA berk konturlar Kirgofning II- qonuni ga binoan har bir yopiq ko’ntur uchun quyidagi tenglamalarni yozish mumkin:
(6)
Galvanоmetrdan o’tuvchi tok nolga (Ig =0) teng bo’lganda (5) va (6) tenglamalar quyidagi ko’rinishga keladi
(7)
bundan,
(8)
Bu yerga bir jinsli AB sim qismlar qarshiliklarning nisbati, uzunliklari nisbati
kabilar, ya’ni:
Rx = R0 (9)
(9) formulada yelkalar hisbati birga yaqin bo’lganda Rx – ning o’lchash aniqligi katta bo’ladi. Shuning uchun ham Uitston ko’hiridan Rx no’malum qarshilikni o’lchashda R0 ma’lum qarshilik no’malum qarshilikdan ko’p farq qilmasligi maqsadga muvofiqdir.

1-rasm.



Download 63.12 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling