Otkir hoshimov

76
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

o ‘zini bitta narsa bilan yupatardi. H ozir ham shuni aytdi:
— M enga haqiqiy tom oshabinlar kerak. S an'atni 
tushunadigan to m csh ab in lar kerak.
Z ufar Xodiyevich yana kuldi. A m m o bu kulgi alamli 
bir nidoga o ‘xshar edi.
— Eng baland qarsak chaladigan, polni tepkilab 
olqishlaydigan, gul tutadigan tom oshabinlarm i?
— Balki shunaqadir, — dedi A lim ardon xotiijam
gapirishga urinib.
— X uddi shuriaqa, eng qattiq qarsak chaladigan 
to m o sh a b in la r sizni eng 
avval u n u ta d i. 
H aqiqiy 
tom oshabinlar haqiqiy san ’atni olqishlaydi.
“ Bo‘lm asa m eniki qanaqa sa n ’at ekan? Bo‘Imasa 
nim a qilib teatr m eni bog‘lab olgan?” — deb o ‘yladi 
A lim ardon g‘ijinib. Lekin o ‘zini bosib oldi-yu, kuldi:
— M utal Q odirovning sa n ’atinimi?!
Z u fa r X odiyevich  rn id a n tu rd i-d a , uvushgan 
oyoqlarini uqalay-uqalay yana sigaret tutatdi.
— Sizning s a n ’atingiz ham yaxshi san ’at edi. Ajoyib 
edi! 0 ‘zingiz uni tarbiyalay olm adingiz. Aynib ketdingiz. 
Q o ‘shiqlaringizning ham m asi bir-biriga o ‘xshaydigan 
b o ‘lib qoldi. — U birdan gapidan to ‘xtadi-da, shiddat 
bilan A lim ardonning ustiga egildi. — Siz iste’dodingizni 
chakana pullaydigan b o ‘lib qoldingiz. Yengil-yelpi m aq- 
tovlar ovozingizni b o ‘g‘ib q o ‘ydi.
A lim ardon ijirg‘anib yuzini o ‘girdi.
— B o ‘lm asa nim a qilib ushlab turibsiz m eni? 
N im aga?
— Kechagi qilig‘ingiz uchun sizni allaqachon teatr- 
dan haydash kerak edi. M en achinganim dan gapiryap- 
m an. Rahbar sifatida em as, d o ‘st sifatida aytyapm an...
— R ahm at, — dedi A lim ardon o ‘rnidan turarkan. — 
M en hech kim ning shafqatiga zo r em asm an...
U y o ‘l-y o ‘lakay alam idan bir og‘iz ham gapirm adi. 
Uyga qaytdi-yu, to*ppa-to‘g‘ri ish kabinetiga kirib ketdi. 
“ C huchvarani xom sanabsan! — deb o ‘yladi u Zufar 
X odiyevichning gaplaridan b o ‘g‘ilib. — Hali shunaqa 
q o‘shiqlar yozayki, o ‘zing ham , o ‘sha erkatoying M utal 
ham yoqa ushlab qollaring... Shundoq ashulalar aytayki, 
zallaringning tom i k chib ketsin!”
U shu kuniyoq yangi kuy topishga kirishdi. Ajab 
harch an d urinsa ham ko‘nglida na bir nurli tuyg‘ular, na
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

ilhom baxsh ohanglar topilm adi. Oxiri charchadi “ Boshi 
kesilgan tovuqday pitirlab, nim a qilam an, — deb yupat- 
di u o ‘z in i-o ‘zi. — Shuncha q o‘shiqlar ham yetadi. A w al 
boriga k o‘nib turishsin...” — Divanga yonboshladi-da, 
xotiijam jilm ayib q o ‘ydi. Shu topda ham m a narsa bari 
bir edi unga.
* * *
Shavkatjon talpinchoq b o ‘lib qoldi. U uy bur- 
chagidagi belanchakda m aykachan yotar, hadeb qiyqirib 
kular edi.
A lim ardon barm og‘i bilan uning jajji q o m in i qitiqlar, 
Shavkat d m boq o yo q -q o ‘llarini baravar silkitib iljayar, 
hali tishi chiqm agan og‘zini ochib qiyqirgancha dadasi- 
ga talpinardi.
— M uqad! Q ara, qaragin! Oyog‘ini velosiped qilyap- 
ti! — A lim ardon devorga osig‘liq gilam ni tozalayotgan 
xotiniga qichqirdi. — K o ‘rsang-chi, buningni!
M uqaddam qoMidagi h o ‘l lattani tashlab keldi. 
Shavkat onasini tanidi: yanayam qattiqroq qiyqirib, 
q o lch a larin i silkita boshladi.
— Voy sen-ey! — A lim ardon yana barm og‘i bilan 
uning qornini qitiqladi. — Kulishini qara, kulishini!
— Q o ‘ying! — M uqaddam uning q o iin i surib tashla- 
di. — Bolani qiynamang!
Ikkovlari bir-birlariga qarab jilm ayib q o ‘yishdi.
Eshik q o ‘ng ‘irog‘i jiringladi. M uqaddam yo ‘lakka 
yugurdi. OyogMga duch kelgan kalishni ilib, hovliga 
tushdi. Yerlar selgib qolgan, am m o hali havoda erigan 
qor isi gurkirardi. U sem entlangan yo‘lakdan halqob 
suvlam i bosib o ‘tib, darvoza eshigini ochdi.
— Voy, Lobar!
U quvonchdan chehrasi yashnab ketgan dugonasini 
q uch o q lab oldi. L o bar y o m g ‘irp o ‘sh kiyib olgan, 
boshidagi hindiy ro‘m oli charaqlagan quyosh nurida 
yarqillab turardi.
M uqaddam uni semiz, d o ‘m boq qo ‘lidan ushlab 
ichkariga sudradi.
— Y o‘q, kirm aym an... Ering boMsa kirm aym an. — 
Lobar qaysarlik qilib eshik oldida turib oldi. U yanayam
toMishgan, oq sariq yuzi qizarib ketgan edi.
— Esing borm i, yursang-chi!