Ovozli va video fayllarga ishlov berish dasturlari

Hujjatlar, matn:
DOC – Microsoft Word da yaratilgan fayl. U matn, surat, jadval, grafika, diagrammalarni, sahifalarni formatlash va chop etish o‘lchamlarini o‘z ichiga oladi.
PDF – Portable Document Format. Adobe Acrobat dasturi hujjati (fayli). Fayllarni o‘zgarmas shaklga va formatga keltirgan holda taqdim etish uchun qo‘llaniladi. Bunda u qanday qurilmada ochilishining farqi yo‘q. Ya’ni, fayl qanday yaratilgan bo‘lsa, doimo shunday ko‘rinadi.
RTF - Rich Text Format. Microsoft tomonidan taklif etilgan. Belgilangan matnli fayllarni saqlash formati. RTF fayllar aksariyat zamonaviy muharrir-dasturlarda ochiladi. Ko‘pchilik matn muharrirlari RTF formatida import/eksportni amalga oshira oladi, shu sababli bu format faylni bir dasturdan ikkinchisiga o‘tkazishda ko‘p qo‘llaniladi.
TXT – standart matnli hujjat (fayl), u formatlanmagan matnga ega bo‘ladi va matnlarni qayta ishlovchi istalgan dasturda ochiladi (odatda «Bloknot» yordamida).
Ovoz:
MIDI – Musical Instrument Digital Interface. Buni ovozli fayl degandan ko‘ra, o‘rnatilgan sintezatorlarni boshqarish dasturi desak, to‘g‘riroq bo‘ladi. MIDI turli qurilmalarda o‘xshash ovozlar yaratish va qurilmalar o‘rtasida ma’lumotlar almashish imkonini beradi.
MP3 – buni tasvirli fayllarning formati – JPG ga o‘xshatsak bo‘ladi. MP3 da fayl 10-12 barobarga siqiladi, bunda sifat ham yo‘qoladi. MP3 formatidagi ovozli faylning sifati a’lo darajada bo‘lmaydi, lekin mutaxassis bo‘lmaganlar uchun unchalik sezilmaydi. Bu formatda siqish inson qulog‘iga eshitilmaydigan chastotalarni olib tashlash hisobiga amalga oshiriladi.
WAV – Microsoft firmasi fayllari. Ular Windows da qo‘llaniladi. Siqilmagan format. Bu format tovushni aniq yetkazadi, lekin diskda ko‘p joy egallaydi. Hajmi kattaligi tufayli, Internet orqali jo‘natishga noqulay.
WMA - Windows Media Audio. Microsoft tomonidan audioma’lumotni saqlash va translyatsiya qilish uchun yaratilgan fayllar formati. Bu formatda fayllar yaxshilab siqiladi.
Boshqalar:
EXE – DOS yoki Windows ilovasi (dasturi), ba’zan o‘zini o‘zi ochuvchi arxiv. Sichqoncha bir yoki ikk marta bosilganda ishga tushuvchi bajariladigan fayl.
HTM, HTML - Hyper Text Markup Language da yozilgan matn. Internet sahifalarini yaratish uchun qo‘llaniladi.
Bular eng ko‘p qo‘llaniladigan fayl formatlari. Yana ko‘pgina formatlar ham bor, ularni tor soha mutaxassislari ishlatadilar.