O’zbek mumtoz va milliy uyg’onish adadiyoti tarixi

G’azali muvashshah - bayt yoki misralaridagi birinchi harflar olib tizilsa, ularning birikmasidan ma’lum bir ism yoki so’z hosil bo’ladigan g’azal. Bu usul g’azal, murabba’, muxammas va boshqa janrdagi shye’rlarda qo’llanishi mumkin.
G’azali mushoira - ikki yoki undan ortiq ijodkorning birgalikda yozgan g’azalidir. Mushoira arabcha shoirning o’zaro shye’riy suhbati dyemakdir.
G’azali zulqofiyatayn - baytlarida boshdan oyoq ikkitadan qofiya uchraydigan g’azal. Bunday g’azalning ilk namunasi Alishyer Navoiy ijodida uchraydi:
Ko’zing nye balo qaro bo’luptur,
Kim jong’a qaro balo bo’luptur.
G’azali zyebqofiya - g’azalning eng kam uchraydigan turi bo’lib, undagi hamma baytlar xuddi matla’ kabi (a-a, a-a, a-a, a-a, a-a va h.) qofiyalanadi.
G’azal-chiston - topishmoq mazmunidagi g’azal bo’lib, uning ilk namunasi Huvaydo ijodida (“zulfi ishq”) uchraydi.
Chiston - fors-tojikcha “chist” – nima, “on” – u ma’nosini bildiruvchi she’riy topishmoq. U lug’z deb ham ataladi. Chistonda biror predmet yoki hodisaning xarakter va belgilarini ta’rif-tavsif etish orqali o’quvchini o’sha predmet yoki hodisani topishga ishora qiladigan she’rdir.
FOYDALANILADIGAN ADABIYOTLAR RO'YXATI

1. O’zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoevning Oliy Majlisga murojaati G’G’ Xalq so’zi, 2017 yil 23 dekabr.

2. Mirziyoev Sh. M. Buyuk kelajagimizni mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz. – Toshkent: O’zbekiston, 2017. – 488 b.
3. O’zbekiston Yozuvchilar uyushmasi faoliyatini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida // O’zbekiston adabiyoti va san’ati, 2018 yil, № 6 aprel № 15 (4465).
Asosiy adabiyotlar:
1. Alisher Navoiy: qomusiy lug‘at. 1-2-jildlar G’Mas'ul muharrir Sh.Sirojiddinov. – T.: Sharq, 2016.

4. 
   Sirojiddinov 7Sh. O’zbek mumtoz adabiyotining falsafiy sarchashmalari. – T.: Yangi asr avlodi, 2011.
   
5. 
   Yusupova D. O’zbek mumtoz adabiyoti tarixi (Alisher Navoiy davri). O’quv qo’llanma. – T.: Akademnashr, 2016.
   
6. 
   Yusupova D. “Alisher Navoiy “Xamsasi”da ritm va mazmunning uyg‘unligi” T.: “MUMTOZ SO‘Z”, 2011.
   
7. 
   Ishoqov Yo. Navoiy poetikasi. – T.:Fan, 1983.
   
8. 
   To’xliev B. Badiiy asarlarni sharhlab o’rganish (Mumtoz adabiyot namunalari misolida). –T.:TDTU, 1913.