O„zbek tilini o„qitish metodikasi (kognitiv-pragmatik yondashuv asosida)
Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar
Download 1.17 Mb.
|
O„zbekiston respublikasi oliy-fayllar.org
Mavzu yuzasidan savol va topshiriqlar:M.Qoshg„ariyning qaysi ma‟lumotlari asosida, biz bemalol, X-XI asrlarda ta‟lim o„choqlarida islomiy-mafkuraviy yo„nalishdagi turkiy tildagi ta‟lim an‟anasi so„nmaganligini ayta olamiz? Temuriylar davriga kelib ta‟lim-tarbiya tizimining asosiy mafkurasi islomiy, tili arabiy va forsiy bo„lganligidan dalolat beruvchi qanday dalillar mavjud? Mir Alisher Navoiy o„z davri maktablarini, undagi mashg„ulot mavzularini (saboqlarni) qanday eslaydi? Sayfi Saroyining “Gulistoni bit turkey” asari, o„sha davrda maktab dasturining asosiy tarkibiy qismi bo„lgan Sa‟diy “Guliston”ining turkiy tildagi bayon-sharhi nimadan dalolat beradi? 59 Иноғомова Р. Феъл замонларини ўрганишда ўқувчиларнинг нутқи устида ишлаш. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1974.; Коэнов Ш. Ўзбек мактабларининг бошланғич синфларида ўқувчиларни баѐн ѐзишга ўргатиш. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1973.; Шукруллаев Н. Ўзбек мактабларининг 8-синфларида қўшма гап синтаксисини ўқитишда ўқувчилар нутқини ривожлантириш. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1975. vab. 60 Розиқов О. Ўзбек мактабларининг бошланғич синфларида ўқувчиларнинг мустақил ишлари. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1967.– 32 б.; Шукруллаев Н. Ўзбек мактабларининг 8-синфларида қўшма гап синтаксисини ўқитишда ўқувчилар нутқини ривожлантириш. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1975.; Ғуломов А. Ўзбек мактабларининг 4-синфларда она тили дарсларида ўқувчиларнинг мустақил ишлари. Пед. фанлари номзоди дисс. автореф. – Т.: 1975. 53 Abulg„ozi Bahodirxonning “turklarg‗a turkona aytmoq kerak” deb hisoblashining boisi nimada? Nima uchun X-XIX asrlarda ta‟lim maqsadida turg„unlik hukm surgan? Abdulla Avloniyning “Tarbiya biz uchun yo hayot yo mamot, yo najot yo halokat, yo saodat yo falokat masalasidir” degan jumlalari hozirda ham ahamiyatlimi? Fitrat nimani “ko„p yengil, ammo ijrosi mumkin emas orzulardandur” deb baholaydi? Nega? Nima uchun jadidlarda ta‟limning mafkura jihatdan islomiy bo„lishi zarur shartlardan biri edi? Jadidlar davrida ona tili ta‟limi oldida qanday maqsad qo„yilgan edi? Ta‟lim muassasalarida ona tilini maxsus o„quv predmeti sifatida o„qitish zarurati nimalarda yaqqol sezildi? Ona tili ta‟imida adabiy til me‟yorlarni singdirish davri haqida gapiring. Ona tili ta‟imida nutq (og„zaki va yozma)ni rivojlantirish davri o„zini oqladimi? Nega? Davr talablari asosida ijtimoiy buyurtma sifatida belgilish va jamiyatning taraqqiyot boshqichi xususiyatlari bilan bog„liq ravishda o‗zgaruvchanlik ta‟limning xususiy maqsadiga xosmi yoki ta‟limning umumiy maqsadiga oidmi? “Grammatizm” va “akademizm” deganda nimani tushunasiz? Qaysi usullar G„arbiy Yevropa davlatlarining XIX-XX asrlardagi tajribasida o„zini oqlagan, sinalgan usul edi? Ta‟limning xususiy maqsadi qanday va kim tomonidan belgilanadi? Ona tilining grammatik qurilishini o„quvchilarga singdirish orqali nima maqsad amalga oshirilar edi? 1989-yildan boshlab “Ona tili” nomi ostida chiqa boshlagan darsliklar nima uchun mazmun-mohiyati bilan 40-yillar grammatizmini saqlagan va hatto chuqurlashtirgan? Buning mafkuraga nima daxli bor? Til va uning taraqqiyoti, til ta‟limi masalalari mafkura bilan bog„lanadimi? Nega? Download 1.17 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|