O`zbekiston Davlat Jahon Tillari Universiteti Ilmiy ish asoslari fanidan 1-ma`ruza yuzasidan taqdimot

1. Tovushning paydo bo‘lish sabablari haqida.

2. Nutq tovushlarining paydo bo‘lish sabablari haqida.

3. Bo‘g‘iz va tilning anatomiyasi haqida.

4. Ayrim arab tovushlarining paydo bo‘lishidagi o‘ziga xos xususiyatlari haqida.

5. Bu tovushlarga o‘xshash nutq tovushlari haqida.

6. Bu tovushlarning nutqiy bo‘lmagan harakatlarda eshitilishi.

Tilshunoslik tarixida Mahmud Koshg‘ariy salmoqdi o‘rin egallaydi. U tilshunoslikning juda ko‘p sohalari bo‘yicha qalam tebratdi. Qiyosiy-tarixiy tilshunoslikning otasi, fonetist-fonolog, leksikolog, leksikograf, lingvogeograf, turkiy tillar sarf va nahv ilmining asoschisi sanaladi.

Tilshunoslik tarixida Mahmud Koshg‘ariy salmoqdi o‘rin egallaydi. U tilshunoslikning juda ko‘p sohalari bo‘yicha qalam tebratdi. Qiyosiy-tarixiy tilshunoslikning otasi, fonetist-fonolog, leksikolog, leksikograf, lingvogeograf, turkiy tillar sarf va nahv ilmining asoschisi sanaladi.

Mahmud Koshg‘ariy yaratgan «Devonu lug‘atit turk» asari faqat o‘sha davr uchungina katta voqea bo‘lib qolmay, bugungi turkologiya fani uchun ham o‘z qimmatini saqlab kelmoqda. U haqli ravishda turkologiya fanining asoschisi hisoblanadi.

Mahmud Koshg‘ariy «Devonu lug‘atit turk» asaridan tashqari, turkiy tillar sintaksisiga doir «Javohirun nahv fil lug‘atit turk» («Turkiy tillarning nahv (sintaksis) javohirlari») asarini ham yozganligi haqida ma’lumot beradi. Afsuski, bunday nodir asar bizgacha etib kelmagan yoki haligacha topilgani yo‘q.

Arab tilshunosligining rivojida arablardan tashqari boshqa xalqlar olimlarining hissasi katta ekanligi yuqorida bayon qilindi. Ana shunday olimlardan yana biri xorazmlik Mahmud Zamaxshariydir.

Arab tilshunosligining rivojida arablardan tashqari boshqa xalqlar olimlarining hissasi katta ekanligi yuqorida bayon qilindi. Ana shunday olimlardan yana biri xorazmlik Mahmud Zamaxshariydir.

Xorazm jahon fani va madaniyatiga bir qancha allomalarni etkazib berdi. Muhammad Muso al-Xorazmiy, Ibn Sino, Abu Rayhon al-Beruniy kabi olimlarning nomi dunyoga mashhurdir. Ana shular orasida filologiya sohasida katta mavqega ega bo‘lgan Mahmud Zamaxshariyning alohida o‘rni bor.