O’zbеkistоn dаvlаt jismоniy tаrbiya instituti

O’yinda qilinadigan harakatlarni muayyan  

me’yorda olib borish 

O’yinda  qilinadigan  harakatlarni  to’g’ri  belgilash  o’qituvchining  muhim  vazifasi  bo’lib 

hisoblanadi.O’yinni  o’tkazishga  kirishishdan  oldin  qilinadigan  ishning  xarakteri  va 

o’ynovchilarning  kayfiyatini  hisobga  olish  lozim.  Agar  o’yinchi  o’tkazishga  kirishishdan  oldin 

qilinadigan  ishning  xarakteri  va  o’ynovchilarning  kayfiyatini  hisobga  olish  lozim.  Agar  o’yin 

jismoniy  yoki  aqliy  jihatdan  ko’p  kuch  sarflashni  talab  etadigan  darslardan  keyin  (nazorat  ish 

yozish  darsi  yoki  boshqa  mashg’ulotlardan  so’ng)  o’tkaziladigan  bo’lsa,  o’ynovchilarni  kamroq 

yoki o’rtacharoq harakatlanishga majbur etadigan o’yinlarni tanlash kerak. 

Mashg’ulot  paytida  o’yinlarning  tezligi  –  umumiy  harakatchanligini  hisobga  olib,  ularni 

bir-biri  bilan  almashtirib  turish  lozim.  Masalan,  hamma  o’ynovchilar  bir  vaqtda  yuguradigan 

o’yindan  keyin  navbati  bilan  to’p  irg’itadigan  o’yinni  o’tkazish  foydalidir.  O’yin  sur’atini 

susaytirish, ya’ni o’yindagi harakat tezligini kamaytirish o’yinda qilinadigan harakatlarni muayyan 

me’yorda  olib  borish  usullaridan  biri  bo’lib  hisoblanadi.  O’yinda  bolalar  jismoniy  mashqlarni 

bajarish  paytida  juda  hayajonlanib  ketadilar.  Shuning  uchun  o’qituvchi  o’ynovchilarning 

kayfiyatiga  qarab  ish  tutmasligi  kerak.  U  o’quvchilarning  yosh  xususiyatlarini,  tayyorgarligi  va 

salomatligini  ham  hisobga  olishga  majburdir.  O’qituvchi  onaboshilarning  ahvoli  va  harakatini 

alohida kuzatib borishi zarur. Shifokorning har bir o’quvchiga oid ma’lumotlarini ham unutmaslik 

lozim.  Qilinadigan  harakatlarni  muayyan  me’yorda  olib  boorish  o’yin  o’tkaziladigan  turli 

sharoitlarni hisobga olib, o’yin o’tkazish metodikasi bilan belgilanadi.