1. Yer harakatining geografik oqibatlarining asosiy sababi nima?
Yer harakatining geografik oqibatlarining asosiy sababi Yerning o'z o'qi atrofida aylanishi va Quyosh atrofida aylanishidir.
2. Erning aylanishi kecha va kunduz uzunligiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning o'z o'qi bo'ylab aylanishi yilning turli vaqtlarida kun va tun uzunligining o'zgarishiga olib keladi. Shimoliy yarimsharda yoz oylarida kunlar uzunroq va tunlar qisqaroq bo'lsa, qish oylarida kunlar qisqaradi va tunlar uzoqroq bo'ladi.
3. Yerning o'z o'qi bo'ylab egilishining ahamiyati nimada?
Yer o'qining egilishi sayyoradagi fasllarning o'zgarishi uchun javobgardir. Yer Quyosh atrofida aylanar ekan, sayyoramizning turli qismlari har xil miqdorda quyosh nuriga ta'sir qiladi, natijada to'rt fasl paydo bo'ladi.
4. Yerning Quyosh atrofida aylanishi iqlimga qanday ta'sir qiladi?
Yerning Quyosh atrofida aylanishi iqlimga ta'sir qiladi, bu sayyoraga keladigan quyosh radiatsiyasining miqdori va intensivligini aniqlaydi. Bu radiatsiya Yerning harorati, shamol shakllari va yog'ingarchilikni aniqlashda hal qiluvchi rol o'ynaydi.
5. Yer harakati okean oqimlariga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati okean oqimlarining yo'nalishi va tezligiga ta'sir qilish orqali okean oqimlariga ta'sir qiladi. Yerning aylanishi Koriolis effektini keltirib chiqaradi, bu esa okean oqimlarining Shimoliy yarim sharda soat yo'nalishi bo'yicha, janubiy yarimsharda esa soat miliga teskari yo'nalishda oqishiga olib keladi.
6. Yer harakatining sayyorada quruqlik va suv taqsimotiga ta'siri qanday?
Yerning harakati sayyorada quruqlik va suvning tarqalishida katta rol o'ynadi. Plitalar tektonikasi va materiklarning siljishi materiklar va okean havzalarining paydo bo'lishiga olib keldi, natijada hozirgi vaqtda sayyorada quruqlik va suv taqsimoti paydo bo'ldi.
7. Yer harakati tog'larning paydo bo'lishiga qanday ta'sir qiladi?
Yerning harakati tektonik plitalarning to'qnashuvini keltirib, tog'larning shakllanishiga ta'sir qiladi. Ikki plastinka to'qnashganda, to'qnashuv kuchi tog'larning paydo bo'lishiga olib keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |