O`zbekiston respublikasi aloqa, axborotlashtirish va telekommunikasiya texnologiyalari davlat qo`mitasi

Lokal tarmoqlarni internet orqali ulash 

Point-to-Point 

Tunneling 

Protocol 

(PPTP) 

texnologiyasi 

yangi 

texnologiyalardan  hisoblanadi.  Bu  texnologya  virtual  korporativ  tarmoqlarni 

internet  orqali  birlashtirishga  hizmat  qiladi.  PPTP  yerning  istalgan  qismidan 

internetga  ulangan  foydalanuvchilar  tarmoqga  kirishi  uchun    hizmat  qiladi. 

Umuman olganda bunday ulanish hafsiz hisoblanib ma‘lumotlarni raqamlash yo‘li 

bilan erishiladi [17].  

PPTP  quyidagi  tarmoqlarni  ko‘ra  oladi.PSTN  (Public  Switched  Telephone 

Network–kommutatsiyalanadigan  umumiy  telefon  tarmog‘i–standart  telefon 

servisi),  ISDN  (IntegratedServicesDigitalNetworkko‘p  hizmatli  raqamli  tarmoq) 

yoki X.25.  Ko‘p kanallarga ruhsat beruvchi global lokal tarmoq. Ko‘rinib turibdiki 

qimmat turadigan shaxarlar aro yoki davlatlar aro tarmoq tashkil qilgandan undan 

arzonroq bo‘lgan tarmoqlardan foydalangan maqul. 

PPTP  kanalini  himoyasi  uchun  Password  Authentication  Protocol,  hamda 

Challenge 

Handshake 

Authentication 

Protocol 

algoritm 

protokollaridan 

foydalaniladi. Shuning uchun tarmoq faqat TCP/IP tarmoqlaridagina ishlashi shart 

emas. 

Windows 

2008 

R2 

boshqa 

tarmoq 

operatsion 

tizimlari 

bilan 

(NovellNetWare,  IBMLANServer,  UNIX)    yaxshi  chiqisha  oladi.  Qiyin 

getereongen  har  hil  server  va  foydalanuvchi  operatsion  tizimlarini  birlashtiruvchi 

windows  2008  R2  hamma  tizimlarga  ochiq  ruhsat  bera  oaldi.  Bu  TOT  Novell 

tarmoqlarida  shlyuz  vazifasini  ham  bajara  oladi.  Windows  2008  Novell 

serverlariga  ham  murojat  qila  oladi,  buning  uchun  foydalanuvchi  tizimlarida 

hechqanday  o‘zgarishlar  amalga  oshirirish  shart  emas.  Shu  vaqtning  o‘zida 

FileandPrintServicesforNetWare  dasturi  yordamida  Windows  2008  NetWare 

ko‘rinishini ifodalay oladi. 

Microsoft  Back  Office  oilasi  orasiga  Microsoft  SNA  Server  kiradi,  u  bilan 

IBM  meynfremlariga  ruhsat  beriladi.  TCP/IPprotokoliWindows  2008  R2  asosiy 

---

38 

 

protokoli  hisoblanadi.  Shuning  uchun  UNIX  tizimlariga  moslashuv  umumiy 

protokollar  sababli  oson  kechadi.  Shu  bilan  birga  uchinchi  shaxslar  tomonidan 

taqdim  etiladigan  ancha  ko‘p  dasturlar  mavjud  b.b  ular  UNIX  hamda  Windows 

2008  R2  o‘zaro  a‘loqasini  yaxshilaydi.  Masalan  NFS  serverlar  va  NFS 

foydalanuvchilar. 

Windows  2008  R2  TOT  da  foydalanuvchi  operatsion  tizimlari  quyidagilar 

bo‘lishi mumkin: MS-DOS®, Windows® З.х (va undan yuqori), OS/2, MacOS (va 

udan  yuqori).  Operatsion  tizimning  foydalanuvchi  qismi  operatsion  tizmi  bilan 

birga  keladi.  Shuning  uchun  Microsoft  quyidagi  falsafani  olib  boradi:  ―Axborot 

barmoq  uchida‖.Bu  shuni  anglatadiki,  qiyin  getereogen  tizimda  hamma 

foydalanuvchilar  ochiq  erkin  ruhsat  ola  bilishi  kerak  ,  boshqa  tomondan  esa, 

barcha serverlar o‘z vositalarini taqdim eta olishi kerak.