O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va kommunikatsiyalarni rivojlantirish vazirligi muhammad al-xorazimiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti mustaqil ish

S –blok va shifrlash algoritmi

Yuqrida o‘rganilgan blokli shifrlash algoritmlarining eng asosiy farqlari raundlar iteratsiyasida qo‘llanilgan asosiy akslantirishlar tuzilishlarining (konstruksiyalarining) har-xilligidadir. Bu akslantirishlar, elektron elementlar bazasida qulay amalga oshirilishi, kriptobardoshlilik xususiyatlarni ta’minlashi va apparat-texnik qurilmalar modifikatsiyalari uchun qulay va samarali bo‘lishi lozim. E’tiboringizga havola etilayotgan algoritmda ma’lumot bloklari mos bitlarini raund kalitlari mos bitlariga mod 2 bo‘yicha – XOR amali bo‘yicha qo‘shish, hamda, bu algoritm muallifi tomonidan taklif etilgan 4 baytli (32-bitli) ma’lumot blokining xarakteristikasi 256 bo‘lgan chekli maydonda aniqlangan to‘g‘ri to‘rtburchakli matritsa orqali kengaytirish, baytlarni 256 baytli S–blokdan foydalanib almashtirish va kengaytirilgan blokni siqish jadvali asosida dastlabki
o‘lchamiga keltirish akslantirishlari qo‘llanilgan.
Algoritm sanab o‘tilgan akslantirishlar kombinatsiyasi asosida 64-bitli ma’lumotni 256-bitli kalit orqali sakkiz raundli iteratsiya bilan shifrlash jarayonini amalga oshiradi.

Shifrlash va deshifrlash jaryonlarini yoritish uchun quyidagi belgilashlar kiritiladi:

• 
  T₀  64-bitli ochiq ma’lumot bloki;
  
• 
  T_sh – 64-bitli shifrlangan ma’lumot bloki;
  

i
^- t ^{– 64-bitli ochiq ma’lumot blokining i - biti, bu erda i  1,...,64;
i  0,1,2,...,8} ;

• 
  L_i va R_i  64-bitliblokning mos ravishda 32-bitli chap va o‘ng qismlari
  

bo‘lib, bu erda ^{i  0,1,2,...,8} ;

- a₁ i, a₂ i,..., a₃₂ i
- ^{i } raund akslantirishining chap qismi, ya’ni

L_i =a₁ i, a₂ i,..., a₃₂ i ;
- b₁ i, b₂ i,..., b₃₂ i - ^{i } raund akslantirishining o‘ng qismi, ya’ni
R_i =b₁ i, b₂ i,..., b₃₂ i;

• 
  x_41  x₁ , x₂ , x₃ , x₄  matritsali akslantirishga kiruvchi 4-baytli (32-bitli)
  

vektor,bu erda x_i - baytlar qiymatlari ushbuoraliqdan olinadi 0  x_i  255, i  1,2,3,4;

• 
  A_n4  to‘g‘ri to‘rtburchakli matritsa (oldindan aniqlangan qoida bo‘yicha
  

kalit ketma-ketligidan generatsiya qilinib, maxfiy hisoblanadi yoki alohida
generatsiya qilinib, ochiq bo‘lishi ham mumkin), bunda n  2^m , ^{m  2,...,M, M  ,}

matritsa elementlari