O’zbekiston respublikasi axborot texnologiyalari va komunikatsiyalarini rivojlantirish vazirligi muxammad al-xorazmiy nomidagi toshkent axborot texnologiyalari universiteti

2-rasm. BC547A tranzistorinining l_B = f(U_BE) kirish xarakteristikalarini oilasi grafigi

UE sxemasiga asosan BC547A tranzistorinining chiqish xarakteristikalari, ya’ni lB = const bo’lganida l_k = f(U_kE) bog’liqlik oilasi grafigini tuzish.

Tranzistor parametrlarini aniqlash uchun 2-sxema yig’iladi (3-rasm).



3-rasm. Tranzistorning chiqish xarakteristikalari oilasini aniqlash.

Baza tokining I_B = 25 mkA; I_B = 50 mkA; I_B = 75 mkA; I_B = 100 mkA; I_B = 125 mkA; I_B = 150 mkA qiymatlarida tranzistorning kollektor toki Ik va kollektor va emitter orasidagi kuchlanish Uke olingan qiymatlarini 2-jadvalga kiritamiz. Bu qiymatlar asosida BC547A tranzistorning chiqish xarakteristikalari oilasi I_B= const bo'lganda I_k = f(Uke) grafigi tuziladi.

BC547A tranzistorinining chiqish xarakteristikalari oilasi

I_k = f(U_kэ)

2-jadval

UКЭ	IБ=25 мкАбўлганда IК	IБ=50мкА бўлганда IК	IБ=75 мкА бўлганда IК	IБ=100мкА бўлганда IК	IБ=125 мкА бўлганда IК	IБ=150мкА бўлганда IК
0	-0.019381	-0.047419	-0.079001	-0.112878	-0,148436	-0,185296
0,5	2,628	5,441	8,312	10,912	13,3	15,5
1,0	2,631	5,458	8,337	10,948	13,34	15,54
2,0	2,637	5,490	8,387	11,012	13,43	15,64
3,0	2,642	5,523	8,438	11,089	13,5	15,74
4,0	2,653	5,556	8,489	11,159	13,58	15,83
5,0	2,679	5,590	8,542	11,225	13,67	15,93
6,0	2,694	5,620	8,590	11,289	13,78	16,02
7,0	2,704	5,656	8,642	11,35	13,83	16,12
8,0	2,720	5,69	8,693	11,42	13,91	16,21
9,0	2,734	5,72	8,75	11,479	13,98	16,3
10	2,750	5,762	8,79	11,552	14,1	16,4
15	2,769	5,939	9,05	11,884	14,51	16,8
20	2,790	6,096	9,31	12,218	14,91	17,4

BC547A tranzistorinining chiqish xarakteristikalari oilasi I_k = f(U_kэ) grafigini tuzamiz. (4-rasm).


4-rasm. BC547A tranzistorinining chiqish xarakteristikalari oilasi I_k =f(U_kэ) grafigi

1.2. BC547A tranzistorinining umumiy emitter sxemasi uchun olingan Voltamper xarakteristikasidan grafik usulda h- parametrini aniqlash

BC547A tranzistorinining kirish xarakterisitikalari oilasi I_k =f(U_kэ) dan, h_11E ni aniqlaymiz. Tranzistorining kirish xarakteristikalari oilasi I_k =f(U_kэ) dan, h_11E ni aniqlaymiz. Tranzistorning static rejimini aniqlovchi U_kэ = 10V ga mos keluvchi berilgan baza sokin toki l_BP = 50 mkA qiymati yordamida “A” ishchi nuqtani aniqlaymiz.

“A” nuqtaning koordinatalari: I_бп=50 мкА, U_бэп=716 мВ.

“A” ishchi nuqta yaqinida bir xil masofada ikkita yordamchi nuqta aniqlab olamiz va oraliq baza toki ΔI_б va oraliq kuchlanish ΔI_б qiymatini aniqlab, quyidagi ifoda yordamida deffirinsial qarshiligini topamiz.

5-rasmdan I_б1=25 мкА, I_б2=75 мкА, U_бэ1=686 мВ, U_бэ2=733мВ qiymatlarni olamiz. U xolda h_11E quyidagicha aniqlanadi.

5-rasm. h_11E parametrini grafik usulda aniqlash.

BC547A tranzistorining kirish xarakteristikalari oilasi

I_B = f(U_BE) dan, h12e ni aniqlaymiz. Buning uchun Uke=0V xolatida olingan xarakteristikani kesishuvchi “A” nuqtadan gorizantal chiziq o'tkaz IBolamiz. BC547A tranzistorining emitter va kollektor orasida kuchlanish orttirmasi quyidagi ifoda yordamida aniqlanadi:

ΔU_KE= U_KE2 – U_KE1=10V – 0V=10V

ΔUke qiymatiga asosan tranzistorning emitter va bazasi orasidagi kuchlanishi orttirmasini aniqlaymiz:

ΔUbe= U_bep4 – Ube3=716mV – 495mV=221mV