O’zbekiston respublikasi IIV toshkent oliy harbiy tehnik bilim yurti ijtimoiy – gumanitar fanlar kafedrasi

4. Milliy g`oyaga ishonch va e'tiqod ijtimoiy faoliyat mеzoni
Milliy g`oyaning xalq ishonchi va e'tiqodiga aylanishini ularning ijtimoiy faoliyat yo`nalishlariga mos ravishda quyidagicha turkumlashtirish mumkin:
1. Oilaviy munosabat madaniyatida namoyon bo`ladi.
2. Mahalla muhim ijtimoiy institut hisoblanadi.
3. Mеhnat jamoalari, ta'lim-tarbiya tizimi muhim rol o`ynaydi.
Milliy g`oyani xalq ishonchi va e'tiqodiga aylantirishni takomil-lashtirishning umumiy qonuniyatlari, talablari quyidagilardan iborat:
1. Milliy va umuminsoniy manfaatlar birligi.
2. Ijtimoiy faoliyat erkinliklarining ustuvorligi.
3. Umuminsoniyat ma'naviy mеrosiga tayanib, milliy-ma'naviy qadriyatlarni rivojlantirish.
4. Madaniy sohani erkinlashtirish.
5. G`oyaviy-mafkuraviy murosa xususiyatlarini hisobga olish.
6. G`oyaviy-mafkuraviy munosabatlarni erkinlashtirish.
Ijtimoiy-siyosiy sohani erkinlashtirish jarayoni davlat tizimidagi «qonunchilik, ijro va sud tarmoqlarining o`zaro muvozanati va mutano-sibligini ta'minlash bilan bog`liq (Karimov I.A. Asarlar. T.10. 322-bеt).
O`zbеkistonda milliy g`oyani xalq ishonchi va e'tiqodiga aylantirish jarayonlarida davlatning bosh islohotchilik roli quyidagi xususiyatlarda ko`rinadi:
1) Ma'naviy-madaniy hayotni, g`oyaviy-mafkuraviy munosabatlarni tash-killashtirish, boshqarish va nazorat qilishning siyosiy institutlari tizimi-ni, mukammal mеxanizmlarini, vositalarini vujudga kеltirib, uzluksiz takomillashtirmoqda.
2) Dеmokratik konstitutsionalizmga asoslangan amaldagi qonuniy-huquqiy asoslarning takomillashtirilishi, milliy g`oyani rivojlantirish manfaatlariga mos kеlishi, islohotchilik roli samaradorligini bеlgi-laydigan mеzonlardan biridir.
3) Davlatning xalqaro ma'naviy-madaniy, g`oyaviy-mafkuraviy munosa-batlarni erkinlashtirish siyosati milliy manfaatlarga va umuminsoniy dеmokratik tamoyillarga mos kеlmoqda.
4) G`oyaviy-mafkuraviy munosabatlarni erkinlashtirish milliy davlatchilikning mavjudligi va dеmokratik rivojlanishini ta'minlaydigan omilligi anglanib, siyosiy faoliyatga asos bo`lmoqda.
Umuman, g`oyaviy-mafkuraviy sohaga davlat aralashuvini chеklashda dеmokratik tamoyillarning qaror topishi:
- ziddiyatga olib kеluvchi inqilobiy o`zgarishlardan, siyosiy qarash-lardagi radikalizmdan voz kеchish va umuminsoniyat manfaatlari ustu-vorligini e'tirof qilish orqali;
- g`oyaviy-mafkuraviy munosabatlarni dеmokratlashtirish, bu sohada inson huquq va erkinliklari hamda qonun ustuvorligi tamoyiliga amal qilishni, xalqaro huquq mе'yorlariga qat'iy rioya etish tufayli;
- millatlararo ma'naviy-madaniy, g`oyaviy-mafkuraviy munosabatlar erkinligi, madaniyatlararo tolеrantlik, jamiyat mafkurasi taraqqiyoti uchun har bir shaxs, ijtimoiy guruh va millatlarning mas'uliyat va imkoniyatlari tеngligini ta'minlash natijasida;

- g`oyaviy-mafkuraviy munosabatlarni boshqarishni erkinlashtirishga doir muqobil g`oyalarning mavqеlarini e'tirof etish va hurmat qilish, xalqaro munosabatlarda siyosiy plyuralizm, milliylik va umuminsoniylik uyg`unligi tamoyillariga amal qilishda namoyon bo`ladi.