O’zbekiston respublikasi oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi islom karimov nomli toshkent davlat texnika universiteti

1-rasm. Dinamik koeffisientning ekpektr chiziqlari to’plami



1- yupqa devorli va minorali temirbeton inshootlar uchun; 2 - betonli gidrotexnika inshootlari uchun; 3 – gruntli to’g’onlar ichun; 4 - yer osti inshootlari uchun.

1-rasmda sek holat uchun dinamik koeffisentning spektor chiziqlari tasvirlangan.

Gidrotexnika inshootlari xavfsizligi sohasidagi davlat siyosati asosiy yo‘nalishlari belgilanmoqda hamda Vazirlar Mahkamasi va mahalliy hokimiyat organlarining vakolatlari kengaytirilmoqda. Maxsus vakolatli davlat organining gidrotexnika inshootlari xavfsizligiga oid faoliyat sohasidagi asosiy vakolatlari belgilab berilmoqda va vazifalari kengaytirilmoqda.
Qonun loyihasida gidrotexnika inshootlari xavfsizligini ta’minlash yuzasidan loyihachi, buyurtmachi va pudratchi tashkilotlarning majburiyatlari, shuningdek, gidrotexnika inshootida sodir bo‘lgan avariya natijasida yetkazilgan zararni qoplash kabi yangi moddalar kiritilmoqda. Bildirilishicha, qonun qabul qilinishi suv xo‘jaligi obektlarining texnik holati va xavfsizligini o‘z vaqtida ta’minlash, gidrotexnika inshootlarini loyihalashtirish, qurish, foydalanishga topshirish, ulardan samarali foydalanish va rekonstruksiya qilish, tiklash, konservatsiyalash, tugatishda xavfsizlikni ta’minlashga xizmat qiladi.
«Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi to‘g‘risida»gi qonun loyihasi e'lon qilindi.
Qonunning maqsadi gidrotexnika inshootlarini loyihalashtirish, qurish, foydalanishga topshirish, ulardan foydalanish, ularni rekonstruksiya qilish, tiklash, konservatsiyalash va tugatishda xavfsizlikni ta'minlash bo‘yicha faoliyatni amalga oshirishda yuzaga keladigan munosabatlarni tartibga solishdir.
Normativ-huquqiy hujjatlar loyihalari muhokamasi portalida “Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi to‘g‘risida”gi qonun loyihasi e'lon qilindi.
Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi ustidan davlat nazorati maxsus vakolatli organ tomonidan amalga oshiriladi, u:
Gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi qoidalari va mezonlarini ishlab chiqishni va tasdiqlashni tashkil etadi;
gidrotexnika inshootining xavfsizligi deklaratsiyasini tasdiqlaydi va xavfsizlik deklaratsiyalarining mazmuniga va ularni tayyorlash uslubiga qo‘shimcha talablarni belgilaydi;
manfaatdor vazirliklar va idoralar bilan birgalikda gidrotexnika inshootlari texnik holatining puxtaligini va ular ishining xavfsizligini ekspertizadan o‘tkazadi;
gidrotexnika inshootlarini joylashtirish, gidrotexnika inshootlarini loyihalashtirish topshiriqlarini, ularni qurish va rekonstruksiya qilish loyihalarini kelishib olishda, gidrotexnika inshootlarining qurilishi sifatini nazorat qilishda, ularni foydalanishga qabul qilishda, shuningdek, gidrotexnika inshootlaridan foydalanish qoidalarini kelishib olishda qatnashadi;
gidrotexnika inshootlarining holatini hamda ular holatining gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi deklaratsiyalariga muvofiqligini tekshirishni tashkil etadi;
gidrotexnika inshootlarining xavfsizligini ta'minlash to‘g‘risida ko‘rsatmalar beradi, shuningdek gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi normalari va qoidalari qo‘pol ravishda buzilgan hollarda xavflilik darajasi yuqori bo‘lgan obektlar jumlasiga kiruvchi gidrotexnika inshootlarini loyihalash, qurish va ulardan foydalanish faoliyatini to‘xtatib turish va tugatish haqida takliflar kiritadi;
gidrotexnika inshootlari hududlaridan, daryolar o‘zanlari va to‘g‘onning ularga tutash bo‘lgan quyi hamda yuqori hududlaridan xo‘jalik faoliyati yoki boshqa faoliyatni amalga oshirish uchun foydalanishga (suvni muhofaza qilish zonalarida yer uchastkalari berish bundan mustasno) yoki boshqa faoliyat uchun gidrotexnika inshootlarida avariya xavfini oshirmagan hollarda foydalanishga rozilik beradi;
gidrotexnika inshootlariga kirish, gidrotexnika inshootlarining xavfsizligi bo‘yicha hujjatlar va materiallar bilan tanishish;
gidrotexnika inshootlarini loyihalash, qurish, foydalanish va xavfsizlik nazorati bilan bog‘liq mutaxassislar va mansabdor shaxslarning malakasini oshirishga yordam ko‘rsatadi;
Daryolarning o‘zanlarida va to‘g‘onning ularga tutash quyi va yuqori hududlarida suv xo‘jaligi obektlaridan foydalanishni amalga oshiruvchi yoxud xo‘jalik faoliyati yoki boshqa faoliyat yurituvchi tashkilotlarning faoliyatini, agar bunday faoliyat gidrotexnika inshootlarining xavfsizligiga yomon ta'sir ko‘rsatishi mumkin bo‘lsa, taqiqlaydi yoki cheklab qo‘yadi. Tadbirkorlik sub'yektlarining faoliyatini taqiqlash va cheklash sud tartibida amalga oshiriladi, bundan favqulodda vaziyatlar, epidemiyalar hamda aholining hayoti va salomatligi uchun boshqa real xavf yuzaga kelishining oldini olish bilan bog‘liq holda faoliyatni o‘n ish kunidan ko‘p bo‘lmagan muddatga cheklash hollari mustasno;
gidrotexnika inshootlarining muhofaza qilinishini tashkil etish ustidan nazoratni amalga oshiradi;
qonun hujjatlariga muvofiq boshqa vakolatlarni amalga oshiradi.
Maxsus vakolatli organning gidrotexnika inshootlarining xavfsizligini ta'minlash to‘g‘risidagi ko‘rsatmalari foydalanuvchi tashkilotlar ijro etishi uchun majburiydir.