O'zbekiston respublikasi oliy va o'rta maxsus ta'lim

DUNYO TAJRIBASINI O’RGANGAN HOLDA QUYOSH ENERGIYASIDAN FOYDALANISHNING SAMARALI YO’LLARINI ISHLAB CHIQISH VA ULARNING

TAHLILI

Taniberdiyev Sherali Xudoyberdiyevich, Ismoilov Arslon Isamiddin o`g`li, Toshtemirov Mirjalol Ergash o`g`li

Mirzo Ulug’bek nomidagi Samarqand davlat arxitektura-qurilish instituti

Ushbu maqolada rivojlangan mamlakatlarning quyosh energiyasidan samarali foydalanishni samarali o’rganib taxlil qilgan holda, mamlakatimiz hududida bundanda quyosh energiyasidan samarali foydalanish asosiy maqsad qilib olingan. Jahon tajribasini o’rganib mamlakatimizdagi yirik loyihalarni ular bilan hamkorlikda ishlash ko’zda tutilgan.

Kalit so’zlar: quyosh kollektori, passiv quyosh issiqlik ta'minoti, aktiv quyosh issiqlik ta'minoti, havo klapanlarini, issiqlik izolyatsiyasi.
В данной статье анализируется эффективное использование солнечной энергии в развитых странах, основ- ная цель - более эффективное использование солнечной энергии в нашей стране. Планируется изучить миро- вой опыт и поработать с ним над крупными проектами в нашей стране.
Ключевые слова: солнечный коллектор, пассивное солнечное теплоснабжение, активное солнечное теп- лоснабжение, воздушные клапаны, теплоизоляция.
This article analyzes the effective use of solar energy in developed countries, with the main goal being the more efficient use of solar energy in our country. It is planned to study the world experience and work with them on major projects in our country
Key words: solar collector, passive solar heat supply, active solar heat supply, air valves, thermal insulation.

Asosiy qism: Jahon tajribasi. Avstraliyada iste'mol qilinadigan jami energiyaning taxminan 20 foizi 100°C dan past haroratlarda suyuqlikka qo'yil- maydi. Bir kishiga mo'ljallangan uy-joylarning 80 foizini iliq suv bilan ta'minlash uchun, quyosh kollektori yuzasining 2 ... 3 m² va sig'imi 100 ... 150 litr bo'lgan suv idishi kerakligi aniqlandi. Maydoni 25 m² bo'lgan inshootlar va 1000 kishiga 1500 l suv etkazib beradigan qozon, 12 kishini iliq suv bilan ta'minlaydi.
Buyuk Britaniyada qishloq aholisining 40...50% quyosh energiyasidan foydalanish orqali issiqlik energiyasiga bo'lgan talabni qondiradi. Germa-
niyada Dyusseldorf yaqinidagi tadqiqot stantsiya- sida faol quyosh suv isitgichi sinovdan o'tkazildi, bu yiliga talab qilinadigan issiqlikning o'rtacha 60 foizini, yozda esa 80...90 foizini olish imkonini beradi. Germaniyada 4 kishilik oila 6...9 m² energiya tomi borligida o'zlarini issiqlik bilan to'liq ta'minlay oladi.Issiqxonalarni isitish va ularda sun'iy iqlim yaratish uchun eng ko'p ishlatiladigan quyosh issiqlik energiyasi; Ushbu yo'nalishda quyosh energiyasidan foydalanishning bir qancha usullari Shveytsariyada sinovdan o'tgan. Germa- niyada (Gannover) Texnologiya, bog'dorchilik va qishloq xo'jaligi instituti issiqxonaning yonida joylashgan yoki uning dizayni bo'yicha o'rnatilgan

Проблемы архитектуры и строительства 2022, №3