O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi abdulla qodiriy nomidagi jizzax davlat pedagogika universiteti sirtqi bo’limi (5 yillik)

III - BOB. “YUNONISTONDA KULChILIKNING RIVOJLANIShI VA AFINANING YuKSALIShI” MAVZUSINI URGANISh.


3.1. Kadimgi dunyo tarixining kiskacha mazmuni, O’quvchilarda tarixiy tasavvur va tushunchalar xosil kilish.
A) kadimgi dunyo tarixining kiskacha mazmuni.
Kadimgi dunyo tarixi fani uz harakterы jixatidan xilma-xil bo’lgan materiallarni uz ichiga olgan. Bir million yildan kuprok davom etgan ibtidoiy jamiyat tarixi xakidagi bilimlar, asosan, ashyoviy manbalardan va tarixiy etnografiyadan olinadi. Quldorlik jamiyati 4 ming yilga yakin yashagan, lekin bu davrning boshlanishiga doir yozuv manbalari juda oz va mazmuni tulik emas, keyinchalik ularning soni ortib, mazmuni tularok bulib boradi.
“Kadimgi Yunoniston” tarixi mavzusiga D.T.S.da 7 soat ajratilgan. Bu xol, Shark mamlakatlari tarixiga Karaganda, Yunoniston tarixi buyicha kuprok dalillardan foydalanish, xujjatlar va obrazli tafsilotlardan foydalangan xolda bu dalillardan ayrimlarini nisbatan kengrok yoritish imkonini beradi. Yunoniston tarixining eng muxim dalillari - doriylar kelib urnashgan vaktdan to Rim istilosiga kadar, ya’ni mil.avv. II ming yillik oxirlaridan to mil.avv II asrgacha utgan davrdagi dalillar xronologik tartibda bayon kilinadi. Shular xakida bayon kilishdan oldin Mikena madaniyati yodgorliklari topilmalari xakida kiskacha ma’lumot beriladi.
“Eng kadimgi zamonlarda Yunoniston” bobida Yunonistonda mil.avv. XI-IX asrlarda ibtidoiy jamoa tuzumining yemirila borishi va ijtimoiy sinflarining maydonga kela borishi yoritiladi. Bu davrni urganishda kadimgi yunon dostonlari “Iliada” va “Odissiya” xamda ma’lum darajada kadimgi yunon afsonalari goyat kimmatli manbalar xisoblanadi.
“Yunonistonda kulchilik, Afinaning yuksalishi” mavzusining mazmuni asosan Afina tarixi orkali ochib beriladi,chunki Afinada bu jarayonlar klassik formada yuz bergan va butun Yunoniston uchun umumiy bo’lgan kupgina xususiyatlar namoyon bo’lgandir. Afina tarixi mil. avv.VIII-VI asrlardagi Sparta jamiyati harakteristikasi bilan tuldiriladi.
Ikki eng muxim yunon shahar-davlatlari tarixi orkali O’quvchilarda mil.avv. VIII-VI arlardagi butun Yunoniston uchun tipik bo’lgan xodisalar: xujalik, axolining axvoli, kushin, siyosiy xokimiyatning tashkil etilishi, keskin siyosiy-ijtimoiy kurash xakida tasavvurlar xosil buladi. Ana shu tasavvurlar asosida usha davrdagi Yunonistonning uziga va yunon koloniyalariga umumlashtirilgan harakteristikalar beriladi.