O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi buxoro oziq-ovqat va engil sanoat texnologiyasi instituti asrayev Z. R., Sariyev R. B. «Ehm ning tashqi qurilmalari»

SHAXSIY KOMP’YUTER KURILMALARI.

Zamonaviy komp’yuterlar sinfi.
Komp’yuterlarni xotirasining hajmi, bir sekundda bajaradigan amallar tezligi, ma`lumotlarning razryad to`rida (yacheykalarda) tasvirlanishiga qarab, besh guruhga bo`lish mumkin:

- super komp’yuterlar (Super Computer);

• 
  
  katta komp’yuterlar (Manframe Computer);
  

  • mini komp’yuterlar (Minicomputer);

• 
  
  Shaxsiy komp’yuterlar (PC-Personal Computer);
  

  • bloknot(noutbook) komp’yuterlar.

Super komp’yuterlar-(TOR 500 komp’yuterlar)- juda katta tezlikni talab qiladigan va katta hajmdagi masalalarni echish uchun mo`ljallangan bo`ladi. Bunday masalalar sifatida ob-havoni global prognoziga oid masalalarni, uch o`lchovli fazoda turli oqimlarning kechishini o`rganish masalalari, global informatsion sistemalar va hokazolarni keltirish mumkin. Bu komp’yuterlar bir sekundda 10 trilliardlab amal bajaradi. Superkomp’yuterlar bahsida AQSH energetika vazirligining Sandia laboratoriyasida o`rnatilgan 9472 protsessorli Intel ASCI Red komp’yuter sistemasi karvonboshlik qilmoqda. U komp’yuterlar tezligini o`lchovchi- Linpacr parallel testida 1 TFLOPS (1 TFLOPS-1000 GFLOPS teng, 1GFLOPS esa 1000000 FLOPS, 1FLOPS-sekundiga 1000 amalga teng). Xususan, bu komp’yuter yadro sinovlarini va eskirayotgan yadro qurollarini modellashtirishda qo`llaniladi. e`tiborlisi shuki, Tokio universiteti dunyoda to`rtinchi o`rinda turadigan, sekundiga 873GFLOPS amal bajaradigan, 128 protsessorli SGI ASCI Blue komp’yuteriga ega. Quyidagi jadvalda Top komp’yuterlar haqida ma`lumot keltirilgan
Shuni qayd qilish lozimki, superkomp’yuterlarning ma`lum yo`nalish masalalarini echishga qaratilgan turlari ham mavjud.


Katta komp’yuterlar (Manframe Computer)- fan va texnikaning turli sohalariga oid masalalarni echishga mo`ljallangan. Ularning amal bajarish tezligi va xotira hajmi superkomp’yuterlarnikiga qaraganda bir-ikki pog’ona past. Bularga misol sifatida AQSHning CRAY (krey), IBM 390, 4300, IBM ES / 9000,
Frantsiyaning Borrous 6000, YAponiyaning M1800 rusumli komp’yuterini va boshqalarni misol qilib keltirish mumkin.