O‘zbekiston respublikasi oliy va о‘rta maxsus ta’lim vazirligi chirchiq davlat pedagogika universiteti

1.1.«O’qish darslarida «ma’naviy -qalb quyoshi»mavzusini o’rganish
Millatning kamolotga erishishi, taraqqiy etishi ham bevosita milliy ma'naviyatga asoslanadi. Demak, ma'naviyat milliy taraqqiyotning harakatlantiruvchi kuchi, aqliy-intellektual, hissiy-emotsional irodaviy salohiyatidir.
Ma'naviyatni yuksaltirish, boyitish- milliy mustaqilliknni mustahkamlashning muhim shartidir. Bu masalaga muayyan guruhning, sinfning manfaatlaridan, dunyoqarashidan va mafkurasidan kelib chiqib yondashish mumkin emas.
Shu bois davlatimizning ta'lim-tarbiya va madaniy-ma'rifiy siyosati asosida har bir fuqaroda yuksak ma'naviy ehtiyojlarni shakllantirish va o’stirish muhim ustuvor ahamiyat kasb etmoqda.
Ma'naviyat va milliy taraqqiyot masalasini bir butun holda o’rganish o’zligimizni anglab olishga, milliy qadriyatlarimizni umuminsoniy qadriyatlar bilan uyg’unlashtirishga yordam beradi.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining “Barkamol avlod yili”“ Davlat dasturi to‘g‘risida” 2010-yil 27-yanvardagi PQ-1271-son ijrosini ta’minlash hamda Davlat dasturida belgilangan 2010—2015-yillarda bolalar va o‘smirlarni ulug‘ ajdodlarimiz ma’naviy merosi, umuminsoniy qadriyatlar asosida ma’naviy kamol toptirish, ular orasida sog‘lom turmush tarzini keng targ‘ib etish, yosh avlodni “ommaviy madaniyat” ta’siridan muhofaza qilish, ularni vatanparvarlik ruhida tarbiyalash, ijodiy - intellektual salohiyatlarini ro‘yobga chiqarishga yo‘naltirilgan adabiyotlar va boshqa noshirlik mahsulotlarini nashr etish maqsadida Vazirlar Mahkamasi qaror qiladi:
1. 2010 — 2015-yillarda bolalar va o‘smirlarni ma’naviy kamol toptirishga yo‘naltirilgan jahon va o‘zbek adabiyoti klassiklarining asarlari, o‘zbek xalqining buyuk mutafakkirlari, ajdodlarimizning ma’naviy jasorati, qahramonliklari to‘g‘risidagi noshirlik mahsulotlarini lotin yozuviga asoslangan o‘zbek alifbosida kitob va elektron shakllarda nashr etish dasturi (keyingi o‘rinlarda Dastur deb yuritiladi) 1-ilovaga (https://lex.uz/uz/docs/-1618338#-1618386) muvofiq tasdiqlansin.
2. Dastur ijrosini muvofiqlashtirish bo‘yicha Ishchi guruh 2-ilovaga* asosan tarkibda tashkil etilsin va unga quyidagi vazifalar yuklansin:
* 2-ilova berilmaydi
Dastur bajarilishining doimiy monitoringini olib borish, noshirlar va matbaa korxonalarining ushbu yo‘nalishdagi faoliyatini muvofiqlashtirish;
kitobxonlar, ota-onalar, noshirlar va ta’lim muassasalari mutaxassislarining taklif-mulohazalarini umumlashtirish, kitob mahsulotlari milliy bozori ehtiyojlarini muntazam o‘rganib, zarur hollarda Dasturga o‘zgartirish va qo‘shimchalar kiritish.
3. O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi hamda nashriyotlarning Dasturga kiritilgan kitoblarni noshirlar va homiylar mablag‘lari hisobidan nashr etish to‘g‘risidagi takliflari ma’qullansin.
4. O‘zbekiston Respublikasi Xalq ta’limi vazirligi, Oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi, Madaniyat va sport ishlari vazirligi, Aloqa va axborotlashtirish agentligi hamda boshqa vazirliklar, idoralar, xo‘jalik boshqaruvi organlari o‘z tasarruflaridagi ta’lim, ma’naviy-ma’rifiy, ilmiy-madaniy muassasalar hamda axborot-kutubxona, axborot-resurs markazlarining mavjud fondlarini ushbu Dasturga kiritilgan kitoblar bilan to‘ldirib borish rejalarini bir oy muddatda ishlab chiqsinlar.
5. O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi, O‘zbekiston Milliy axborot agentligi, “Kamolot” yoshlar ijtimoiy harakati, Respublika Ma’naviyat targ‘ibot markazi, Xotin-qizlar qo‘mitasi, “Nuroniy” va “Mahalla” jamg‘armalari, Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahar hokimliklari Dastur doirasida nashr etiladigan noshirlik mahsulotlarini mahalliy o‘zini-o‘zi boshqarish organlari, ommaviy axborot vositalari orqali aholi o‘rtasida keng targ‘ib qilishni, joylarda kitob savdosi tashkilotlari bilan hamkorlikda kitob savdosining keng ko‘lamda tashkil etilishini ta’minlasinlar.
6. Mazkur qarorning bajarilishini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vazirining o‘rinbosari A.N. Aripov zimmasiga yuklansin.
O'zbekiston Respublikasining Davlat bayrog'i O'zbekiston Davlat bayrog'i va uning ramzi bugungi O‘zbekiston sarhadida qadimda mavjud boigan davlatlar bilan tarixan bog'liqlikni anglatadi hamda respublikaning milliy-madaniy an'analarini

o‘zida mujassamlashtiradi.

Bayroqdagi moviy rang tiriklik mazmuni aks etgan mangu
va obihayot ramzidir. Timsollar tilida bu — yaxshilikni, donishmandlikni, halollikni, shon-shuhrat va sadoqatni bildiradi. Amir Temur davlati bayrog'i ham moviy rangda edi. Bayroqdagi oq rang — muqaddas tinchlik ramzi boiib, u kun charog'onligi va koinot yoritgichlari bilan uygimlashib ketadi. Oq rang poklik, beg'uborlik, soflik, orzu va xayollar tozaligi, ichki go‘zallikka intilishning timsolidir. Yashil rang — tabiatning yangilanish ramzi. U ko‘pgina xalqlarda navqironlik, umid va shodumonlik timsoli hisoblanadi.
Qizil chiziqlar vujudimizda jo‘shib oqayotgan hayotiy qudrat,irmoqlaridir. Navqiron yarimoy tasviri bizning tarixiy an’analarim iz bilan bog‘liq. Ayni paytda, u qo'lgakiritilgan mustaqilligimiz ramzidir.
Yulduzlar barcha uchun ilohiy sanalgan. O'zbekiston Respublikasi Davlat bayrog'idagi 12 ta yulduz tasviri ham tarixiy an’analarimiz, qadimgi quyosh yilnomamizga bevosita aloqadordir. Bizning o'n ikki yulduzga bo'lgan e’tiborimiz O'zbekiston sarhadlaridagi qadimgi davlatlar ilmiy tafakkurida „nujum ilmi“ taraqqiy etganligi bilan ham izohlanadi. Davlat bayrog'imizdagi o‘n ikki yulduz tasvirini o ‘zbek xalqi madaniyatining qadimiyligi, uning komillikka, o‘z tuprog‘ida saodatga intilish ramzi sifatida tushunish lozim.
O‘zbekiston Respublikasining Davlat gerbi O'zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining X sessiyasida 1992-yil 2-iyul kuni tasdiqlangan. O‘zbekiston Respublikasining Davlat gerbi gullagan vodiy uzra charaqlab turgan quyosh tasviridan hamda o‘ng tomonida bug'doy boshoqlari, so'l tomonida ochilgan paxta chanoqlari surati tushirilgan chambardan iborat. Gerbning yuqori qismida Respublika jipsligining ramzi sifatida sakkiz qirrali yulduz ramzidir. tasvirlangan: sakkiz qirra ichida joylashgan yarimoy va yulduz musulmonlarning qutlug‘ Gerb markazida himmat, oliyjanoblik va fldoyilik timsoli bo'lgan afsonaviy Humo qushi qanotlarini yozib turibdi. Ushbu ramz va timsollar xalqimizning tinchlik, yaxshilik, baxt-saodat, farovonlik yo'lidagi orzuumidlarini ifodalaydi. Gerbning pastki qismidagi Respublika Davlat bayrog'ini ifodalovchi uch rangdagi chambar bandiga,,O‘zbekiston“ so'zi bitilgan. ,,Gerb“ so'zining tarixi haqida qisqacha m a’lumot: ,,Gerb“ so‘zi nemischa ,,erbo“ so‘zidan olingan bo'lib, shohlar va hukmdorlarga davlat, sarhad, hudud va boshqa naslga meros qoluvchi mulk belgisini anglatadi.
Bundan 2500 yil m uqaddam Erondan Oltoyga qadar cho'zilgan ulkan sarhadda hukm surgan Olg‘uzxon davrida ham turkcha ,,tanig'a“ so'zi aynan shu ma’noni bildirar edi. X I1asrning mashhur tarixchisi Rashididdin Hamadoniy „Tanlangan tarixlar“ kitobida shahodat berishicha, O'g'uzxon o ‘z molmulkini o'gillariga ulush sifatida kichik davlatlarga bo‘lib, in’oni etgan. Ushbu davlatlar hukmdorlari ham o'zlarining xonlik
tamg'alariga ega edi. O‘zbekiston Respublikasining Davlat madhiyasi 1992-yil 8-dekabr kuni O‘zbekiston Respublikasi Oliy Kengashining XI sessiyasida tasdiqlangan. Davlat madhiyasi O‘zbekiston Respublikasi davlat suverenitetining ramzi bo'lib, davlat madhiyasiga zo‘r ehtironi bilan qarash O‘zbekiston Respublikasida istiqomat qiluvchi har bir fuqaroning vatanparvarlik burchidir. Madhiya musiqa va she’r vositasida ifodalanadi hamda davlat organlari tom onidan o‘tkaziladigan tantanali marosimlar va boshqa tadbirlar vaqtida ijro etiladi.
Madhiya maxsus qonun bilan tasdiqlanadi. Madhiya — ,,madh“ (maqtov) so‘zidan kelib chiqqan. Madhiya — gimn o‘z mustaqilligiga ega bo‘lgan, rivojlangan bir mamlakatning alomati — ramzidir. Madhiya tarixi qadim zamonlarga borib taqaladi.