O’zbekistоn respublikаsi oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligi I. Mislibаyev, F. Umarov yer osti konchilik ishlari texnologiyasi
-§. Gorizontal qatlamlarni uzun stolbalar bilan qazish tizimlari
Download 7 Mb. Pdf ko'rish
|
Дарслик Мислибаев
|
7.4.3-§. Gorizontal qatlamlarni uzun stolbalar bilan qazish tizimlari
Bu tizimlar stolbalarni tayyorlash va qazib olish ishlarini o`ziga xos tartibi bilan boshqalardan farq qiladi. Tayyorlangan stolbalar bitta-bitta oralatib, shaxmat tartibida qaziladi va natijada qazib olingan bo`shliqda doimo bitta qazilmagan stolba mavjud bo`1adi (7.4-rasm). Bu stolbani qazishga tayyorlash qazib olingan stolbalar ship jinslarining qulab tushishi tugab, ma`lum vaqt o`tgandan so`ng (kamida 6 oy, ko`pi bilan 1,5—2 yil) qazilgan bo`shliq qulab tushgan jinslar orasidan lahimlar o`tkazish orqali amalga oshiriladi. Ayrim hollarda (atrof jinslarining suvdorlik darajasi yuqori bolganida) lahimi qazilgan bo`shliq tomonida yoki tor bolgan 215 (odatdagi 8-10 m o`rniga 1-3 m) saqlovchi butunlik qoldirib o`tkaziladi. Natijada saqlovchi butunliklarda yo`qotiladigan ko`mir miqdori ancha kamayadi va tayyorlangan zaxirani qazib olish ga qulay sharoit yaratiladi. 7.4-rasm. Gorizontal qatlamni stolbali tayyorlash tizimi. 1- konveyerli shtrek; 2 - shamollatuvchi shtrek; 3 - qulatilgan kesuvchi pech; 4 - polli shtreklar. Ushbu qazish tizimi qo`llanganda kon ishlarini konsentratsiyalash imkoniyati yuqori bo`ladi. Bu qazish tizimi, asosan, qalinligi 1,4-3,5 m murakkab gipsometriyaga ega bo`lgan gorizontal ko`mir qatlamlarini qazishda qollaniladi. Kon-tayyorlov ishlari hajmining katta bolishi, uskunalarning tez-tez qayta montaj qilinishi, lahimlarni shamollatish sxemasining murakkabligi tizimning kamchiliklari bolib, uning qollanish doirasini chegaralovchi omillar sirasiga kiradi. Misol: tsienti f=6, qavatning balandligi het=40 m, blokning uzunligi Lbl=55 m. Rudada foydali komponent tarkibi Ar=2,6%, qoplovchi tog‘ jinsida Ap=1%, rudaning ajratiladigan qatlami balandligi - h=2 m. Tozalash ishlaridagi rudaning yo‘qotishlari P=3%, sifatsizlanish: kamerani qazib olishda Rk=3%, butunliklarni qazib olishda |
