O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi m. E. Mamarajabov, sh sh. Adinayev, R. A. Razzokov

FLASh MX da oddiy harakatlarni hosil qilish
Flash da animatsiyalarni o`rganishni eng sodda harakatlarni ko`rishdan 
boshlaymiz.
1-misol. Dastlab biror chizilgan ob’ektni bir koordinatadan boshqa 
koordinataga harakat bilan o`tkazish jarayoni bilan tanishib chiqamiz: 
o 
File > Newbuyrug’ini berish bilan yangi ish maydoni hosil qilamiz.
o 
ish maydonidagi yagona qatlam (layer) ning birinchi kadrini sichqon 
chap tugmasi bilan bosib belgilaymiz.
o 
endi sichqonni Tools paneliga olib kelib chizish uchun mo`ljallangan 
ixtiyoriy uskunani tanlaymiz.
o 
sichqon yordamida ixtiyoriy rasm chizamiz.
o 
qatlamning kadri ustiga sichqon ko`rsatgichini qo`yib, o`ng tugmasini 
bosamiz. Hosil bo`lgan menyudan CreateMotionTweenbuyrug’ini beramiz.

---

321 
o 
sichqon ko`rsatkichini bir nechta kadrdan keyinga qo`yib Insert 
Keyframe buyrug’i beriladi. Xuddi shu Keyframe ni belgilagan holatda rasmni 
o`zini kerakli koordinataga o`tkazamiz. Buning uchun Properties menyusidan X va 
Y koordinatalarini o`zgartiramiz. 
o 
harakatni ko`rish uchunControl > Test Movie buyrug’i beriladi.
Natijada dastlabki nuqtada turgan rasm biroz vaqt ichida boshqa koordinataga 
o`tadi.
Flash da ob’ektni bir koordinatadan boshqasiga o`tkazish;
2-misol. 1-misolni biroz o`zgartirsak, shu ob’ektni kattalashganini 
kuzatishimiz mumkin: 
o yuqoridagi misolning 5 ta qadamini bajarib bo`lgach, rasmning koordinatasi 
uzgargan kadr ustiga sichqon tugmasini bosish bilan belgilaymiz.
o natijada rasm belgilanadi, rasmni kattalashtiramiz. Buning uchun 
Properties panelidan W:va H: qiymatlarini kattalashtiramiz.
o harakatni ko`rish uchunControl > Test Movie buyrug’i beriladi.
Natijada aylana harakatlanib boshqa koordinataga o`tish bilan kattalashib 
boradi.
3-misol. Navbatdagi misolda esa xuddi 1-misoldagi chizilgan shar boshqa 
koordinataga o`tishi bilan rangi o`zgarib boradi. Buning uchun quyidagi ketma-
ketlik bajariladi: 

---

322 
o 1-misoldagi birinchi 5 ta bandini bajarib bo`lgach, rasmning koordinatasi 
o`zgargan kadr ustiga sichqon tugmasini bosish bilan belgilaymiz.
o natijada rasm belgilanadi, keyin Properties panelidan Color ro`yxatidan 
Advanced buyrug’i beriladi.
o ekranda hosil bo`lgan Advanced Effect oynasidan o`zimizga kerakli rang 
ko`rsatgichlarini tanlab OK tugmasini bosamiz.
o harakatni ko`rish uchun Control > Test Movie buyrug’i beriladi.
4-misol. Endigi misolda ob’ektlarni harakatlanish bilan biror burchakka 
burilishi bilan tanishib chiqamiz. Buning uchun quyidagi ketma-ketlik bilan tanishib 
chiqamiz:
o 1-misoldagi birinchi 5 ta bandini bajarib bo`lgach, rasmning koordinatasi 
o`zgargan kadr ustiga sichqon tugmasini bosish bilan belgilaymiz.
o natijada rasm belgilanadi, Modify > Transform > Scale and Rotatebuyrug’i 
beriladi.
o ekranda hosil bo`lgan Scale and Rotate muloqot oynasida tegishli burchak 
qiymatini ko`rsatib, OK tugmasini bosamiz.
o ko`rsatilgan burchakka rasm buriladi