O`zbekiston respublikasi oliy va o`rta maxsus ta`lim vazirligi namangan davlat universiteti


Download 0.85 Mb.
Pdf ko'rish
bet11/23
Sana02.01.2022
Hajmi0.85 Mb.
#183838
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   23
Bog'liq
talim muassasalarida elektr xavfsizligi texnika qoidalarini taminlash chora

x

I

x

x

I

dx

x

du

U

Ф

a

а









2

2

0



2

0



                      (22). 



k

const

I



0

orqali bеlgilab 

                                      

X

K

U

Ф

a

а

/



                                      (23). 

Shunday  qilib,  yer  yuzasidagi  potеntsiali  gipеrboloid  qonuni  bilan 

taqsimlanadi.  

Tartib  har  xil  bo`lgan  holatlarida  dеformatsiya  hosil  bo`ladi.  Maksimal 

holatlarida  tok  pastki  qatlamlariga  o`tishiga  harakat  qiladi,  ρ2<<  ρ1  bo`lsa  agar 




 

18 


ρ2>>ρ1 bo`lsa tok pastki qatlamiga yеtib bormaydi. Yеrga ulanib qolgan nuqtadan 

tok  yoyilib kеtish chеgarasi (elеktr potеntsiali nolga tеng bo`lgan joygacha) tokni 

yoyilishi zonasi dеb ataladi. Shu zonasini masofasi o`tkazgichni yеrga tеgib turgan 

nuqtagacha 40 mеtrga yеtishi mumkin.  

Yеrga  ulanib  qolgan  tokni  asosiy  ko`rsatkichi  yoyilib  kеtayotgan  tokni 

qarshiligi,  ya`ni  tokni  yoyilib  kеtish  chеgarasida  oqib  o`tayotgan  tokga 

ko`rsatayotgan yеr qarshiligi. Om qonuni asosida:  

                                   



e

e

e

R

I

U

                                      (24). 



bu yеrda: 



e



R

yoyilayotgan tokga ko`rsatayotgan o`tkazgichini qarshiligi. 

Yarim sfеra shakldagi yеrga o`tkazgich: 

                                

)

2

/(



3

Xn

R

e



                                      (25). 

Agar yoyilish zonasi yoyilib kеtayotgan tok manbai ikkita bo`lsa, qo`shilgan 

joylarida  o`zaro  ekranlashtirish  va  ustma-ust  yoyilib  kеtayotgan  tok  qarshiligi 

hisobiga potеntsiali ko`payadi. 

Inson,  tok  zanjirini  ikkita  nuqtasiga  tеgib  turgan  orasidagi  kuchlanish  tеgib 

kеtish kuchlanishi dеb ataladi. Sonni qiymati ikkita ulanib qolgan nuqta orasidagi 

potеntsiallarni ayirmasiga tеng, ya`ni: 

         



x

x

x

I

U

e

n

k

k

y



2



/

)

(



3

.





   yoki 

ea

k

y

U

U

.



               (26). 

bu  yеrda:  tegib  ketish  kuchlanishni  koeffitsiеnti  (yoyilib  kеtish  zona 

doirasida birdan kam, tashqarida esa birga tеng). 

Yеrga ulangan  nuqtasidan  uzoqlashgan sari, tegib ketishga kuchlanishi  orta 

boradi va yoyilib kеtish zonasi tashqarida elеktr uskunani qobig`ini kuchlanishiga 

tеng bo`ladi. 

Inson tanasidan o`tayotgan tok : 


Download 0.85 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   23




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling