O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarkand davlat arxitektura qurilish instituti
Download 0.57 Mb. Pdf ko'rish
|
e965340bd423b40b0fc05f0a99a9c49f Yog’och va plastmassa konstruksiyalari (2)
Fermalar, ravok va ramalar tugunlarini birikib uchburchak xosil kiluvchi
elementlardan tashkil topadi. Tom yopmalari fermalarining belbog‘lari sikilib- egilishga ishlashi mumkin, panjara elementlari esa, fakat uk bo‘yicha ta’sir etuvchi zo‘riqishga ishlaydi. Tom fermalari shakliga ko‘ra uchburchak, kupburchak, yoysimon va shprengelli bo‘ladi (2.5-rasm). Tugunlararo masofa ulchamlarga kura oddiy (d≤3m) va yirik oralikli (d≥3m) fermalarga ajratiladi. Materialiga ko‘ra fermalar yog‘och chorkirralar, xodalar, elimlangan taxtalar, metall-yog‘och va plastmassadan tayyorlangan bulishi mumkin. Xozirgi vaktda elimlangan tekis konstruksiyalar katori kishlok xujalik qurilishlarida, oralii 12 m dan ortik bino va inshootlarda ustki belbolari taxtalardan elimlangan metall-yog‘och fermalar kullanilayapti. Bunday konstruksiyalarda chuzilishga ishlovchi asosiy elementlar, metalldan, sikiluvchi va sikilib-evchi va sikiilib-ean bajariladi, natijada yog‘och va metallning mustaxkamlik xususiyatlardan unumli foydalanilib, tugunlarda biriktirish osonlashadi. Salbiy muxitli bino va inshootlarda (mineral ug‘it omborlari, chorvachilik binolari) barcha elementlari elimlangan yog‘ochdan, tugun birikmalari plastmassadan tashkil topgan fermalarni ishlatish maksadga muvofikdir. SHuningdek fanera va plastmassa kuvursimon elementlaridan tashkil topgan fermalarni qo‘llash xam mumkin. Fermalarning eng kam xarjlisi ustki belbog‘i taxtalardan elimlangan yoysimon fermalardir. 2.6-rasm. Elimlangan fermalar: a-uchburchakli xovonlari chorkirra, b-uchburchakli ustunlari chorkirra, v-segmentsimon, g-beshburchakli Bunday fermalar oraligi 12-36 m, balandligi esa oralikning 1/6 ga teng. Ustki belbog‘i aylana yoyi kurniishida bo‘lib, uzunligi 4-6 m teng qilib bir xil olinadi. Ustki belbog‘ning kurinishi yoyik, yukdan xosil bo‘lgan momentining epyurasi tasviriga mosligi sababli tugunlarga maxkamlashni osonlashtiradi. Ustki belbog‘ uzluksiz bo‘lsa, tugundagi bolt uning ikki yonidan turtib chikadi va unga xovonlar birikadi. Ostki belbog‘ bir juft metall burchakdan tayyorlanadi. Xovonlar chorkirra yoki taxtalardan elimlab tayyorlanadi va uchlariga metall koplama maxkamlanadi. Ulardagi teshikka ustki va ostki belbog‘larning tugun bolti kirgiziladi. Metall kismlarning ulchamlari kamaytirish maksadida bitta fermada ikki xildan ortik bulmagan metall koplama qo‘llash tavsiya etiladi: biri ustki belbog‘ tugunlari uchun, ikkinchisi ostki belbog‘ tugunlari uchun. N Download 0.57 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling