O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti moliya-iqtisod fakulteti

2-jadval 

O’zbekiston Respublikasida chet el investitsiyalarini tartibga solish va jalb etish 

bilan shug’ullanadigan rasmiy muassasalar

9

 

 

 

Vazirlar Mahkamasining tashqi 

iqtisodiy faoliyatni 

muvofiqlashtirish departamenti 

Quyidagi joriy jarayonlarni muvofiqlashtiradi: 

-investitsiya faoliyatini, birinchi navbatda chet el investitsiyalari bilan 

amalga    i ila iga  l yi ala  i  a lat t m  i a  q ’lla -quvvatlash 

  ’yi  a za u   u umat qa   la i i i  la    iqi  ;-davlat boshqaruvi 

idoralari, vazirliklar va idoralar ishini tashkil etish. 

1. 

 

Iqtisodiyot  vazirligi,  Moliya 

vazirligi  va  boshqa  tegishli 

vazirliklar  

Investitsiya siyosatini va dasturlarini ishlab chiqish 

2. 

 

Da lat mul i Q ’mita i 

Davlatga tegishli mulkni xususiylashtirish va tasarruf etish 

jarayonlarida chet el investitsiyalarini tartibga solish. 

3. 

 

Moliya Vazirligi 

Qarz siyosati va hukumat kafolatlarini berish. 

4. 

 

Adliya Vazirligi 

C et el i  e tit iyala i i  ti   i agi    x  ala  i   ’yxatga  li  . 

5. 

 

Tashqi ishlar vazirligi 

X  i iy i  e t  la ga  a O’z e i t   a i  lay tga  a  a iy 

fuqarolarga vizalar berish. 

6. 

 

Ichki ishlar vazirligi 

X  i iy i  e t  la  i  a O’z e i t   a i  lay tga  a  a iy 

fuqa  la  i tu a    yi   ’yi  a   ’yxatga  li  . 

7. 

 

Da lat   liq q ’mita i 

Chet el investitsiyalari ishtirokidagi korxonalarni soliqqa tortish va 

ula  i g    x  a  ila    g’liq fa liyati i ta ti ga   li   

8. 

 

Markaziy bank 

Konvertatsiya tartib-q i ala i i,   u i g e , u i g  ’t azili  i i, 

 alyuta ma lag’la i a  f y ala i   i ta ti ga   li  , qa z  iy  ati. 

9. 

 

Tashqi  iqtisodiy  faoliyat  milliy 

bank 

Ta  qi iqti   iy fa liyatga  a   xizmati   ’  ati    a l yi a i 

moliyalashni amalga oshirish. 

10. 

 

Tashqi iqtisodiy aloqalar, 

investitsiyalar va savdo 

vazirligi  

-Mamla at  a x  i  i  e t  la i i g i  e tit iya ta lifla i t ’g’ i i a 

ma’lum tla   a  i i shakllantirish; 

-x  i iy i  e t  la ga ax    t  a     qa xizmatla    ’  ati  ; 

-investitsiya loyihalarini amalga oshirishda mamlakat va xorij 

i  e t  la iga y   am   ’  ati  ; 

-chet el kapitali ishtirokida amalga oshiriladigan investitsiya 

loyihalarining bajarilishini kuzatish (monitoring); 

11. 

 

O’z e i  e t 

eksport-import 

milliy  ug’u ta   mpa iya i 

C et el i  e tit iyala i i i  e tit iya ta a  al  iligi a   ug’u tala   

12. 

 

«O’z e i  e tl yi a»    milliy 

injiniring kompaniyasi 

Dastlabki texnik-iqtisodiy asoslamani va investitsiya loyihalari 

texnik-iqtisodiy asoslamalarini tayyorlash 

13. 

 

Da lat 

mul i 

q ’mita i 

 uzu i agi  qimmatli  q g’ zla  

bozori 

faoliyatini 

muvofiqlashtirish  va  nazorat 

qilish   markazi  

Qimmatli q g’ zla    z  i i   a lla ti i  ,  i   la ti i  ,  az  at 

qilish va tartibga solish sohalarida davlat siyosatini amalga oshirish. 

Mamla at  a x  i iy emite tla  i g qimmatli q g’ zla i i   ti   li   

orqali majmua investitsiyalarini amalga oshirish. 

                                                           

9

 Investitsiyalarni tashkil etish v a m liyala  ti i   ( ’qu  q ’lla ma) - Imomov Hamdullo Hamdamovich Toshkent 

2011 

---

24 

 

 

Investitsiya  jarayoni  –  pul  ta lif  qilu   ila   ( aqti   a    ’    ma lag’la ga 

ega    ’lga la )   i  pul  tala   qilay tga la   (ula ga  e tiy     ezay tga la )   ila  

uchrashtirish  mexanizmidir.  Ikkala  tomon  odatda  moliyaviy  institutlarda  yoki 

moliyaviy  bozorda  uchrashadilar.  Ayrim  vaqtda,  xususan  mulkiy  qiymatlar 

(ma ala ,    ’  ma   mul )   ila    itim  imz la ga  a    tu   i   a  xa i   la  

bevosita muomalaga kirishadilar. Moliyaviy institutlar – masalan, banklar va ssuda 

omonat  assotsiatsiyalari  –  odatda  omonatlarni  qabul  qiladilar  va  keyin  pulni 

  e itga   e a ila   y  i      qa  pul   ila   ma lag’la  i  i  e tit iyalay ila . 

Moliyaviy  bozorlar  –  moliyaviy  resurslarni  taklif  qiluvchilarni  va  ularga  ehtiyoj 

 ezay tga la    at a f     i  ala iga  ’x  a      ita  ila  y   ami a  itim tuzi   

uchun  birlashtirish  mexanizmi  hisoblanadi.  Aktsiyalar  bozori,  obligatsiyalar 

bozori, auktsionlar bozori kabi  moliyaviy  bozorlarning qator turlari bor. Ularning 

umumiy  xususiyati  moliyaviy  vositani  bahosi  turli  holatlarda  talab  va  taklifni 

muvozanat  nuqtasini  topishlikdadir.  Daromadlilik,  tavakkalchilik,  inflyatsiyalar, 

 u y  agi tu li  aziyatla   aqi a ya gi ax    tla  i e’l   qili i  i tufayli tala   a 

ta lif   i  ati i g   ’zgarishi  yangi  muvozanatni  yoki  yangi  bozor  bahosini 

 ’  atili  iga  li   ela i. 

1-rasmda  investitsiya  jarayonining  aks  ettirilishi  keltirilgan.  Chizmadan 

  ’ i i  i  a  pul   e u  la i i  ta lif  qilay tga     ax la   u ga  e tiy   

sezayotganlarga  moliyaviy  institutla ,  m liya iy    z  la     qali  y  i  t ’g’ i a -

t ’g’ i  e i  i mum i . M liya iy i  titutla  m liya iy   z   a tala  t m  i a  a 

taklif  tomonida  turib  ishtirok  etishi  mumkin.  Moliyaviy  bozorni  qisqa  muddatli 

sektori pul bozori deb ataladi, uzoq muddatlisi esa kapital bozori deb atalib, unda 

f     i  a i  ’  i  alm qli i .  

Ayrim  vaqtda  ijroiya  hokimiyati  idoralari  pulni  taklif  qiluvchilar  tomonida 

qat a  a ila .  Ma ala ,    a a  a  ma’lum   aqtga   eli   qa  ay i   pul   umma i 

  ’  a   q l a,  u i     iy   i     raqamida  ushlab  turmasdan,  shahar  hokimiyati 

ma lag’ i qi qa  mu  atli  m liya iy    z  ga qu  lla ga q ’yi    a  ma    li  la i 

mumkin. 

---

25 

 

Quyidagi rasmda investitsiya jarayoni ishtirokchilarini ko’rishimiz mumkin.