Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

 
4.3. SWOT- Taxlil orqali kompaniya holatini baxolash. 
Korxona faoliyati shart-sharoitini baholashning bir nechta usuli mavjud. Eng 
tarqalgan va tanilganlardan bo’lib SWOT-tahlil (SWOTdan olingan: kuch (strenght), 

---

60 
zaif tomon (wrekness), imkoniyatlar (opportunities), havf-xatarlar (threats)) va 
STEP-tahlil (step dan olingan: ijtimoiy (social), texnik (technical), iqtisodiy 
(economic), siyosiy (political) omillar) hisoblanadi. SVOT-tahlil asosida tashqi muhit 
tahlilini o’tkazish uslubini qisqa ko’rib chiqamiz. 
SVOT-tahlil ikki qismdan iborat: 
1) korxona uchun hozir va kelajakda vujudga kelishi mumkin bo’lgan tashqi 
imkoniyatlar va xavflar o’rganiladi; 
2) korxonaning kuchli va zaif tomonlari o’rganiladi. Bunda korxona potentsial 
baholanadi. 
Korxonaning kuchli (yuqori malaka, kompetentlik, mos texnalogiya, 
xaridorlarda yaxshi obro’ga ega bo’lishi, xarajatlar, raqobat sohasidagi ustunlik, 
adekvat moliyaviy resurslar va h.k.) va zaif (aniq strategik yo’nalishlarning yo’qligi, 
eskirgan uskunalar, tor ishlab chiqarish assortimenti, past marketing imkoniyatlari, 
bozor va raqiblar xaqida tasavvurga ega bo’lmaslik va h.k.) tomonlari, shuningdek 
imkoniyatlari (yangi bozorlarga chiqish, ishlab chiqarishni kengaytirish, investitsion 
fondlarning qiziqishi, iste’mol bozorining tyinmaganligi va h.k.) va havf-hatarlari 
(yangi raqiblarning paydo bo’lishi, o’rinbosar mahsulot sotuvining o’sishi, 
xukumatning noqulay siyosati, xaridorlar ehtiyojlari va didlarining o’zgarishi, 
noqulay demografik, iqtisodiy, ijtimoiy va boshqa o’zgarishlar va h.k.) ning aniq 
ro’yxati tuzilganidan so’ng ular o’rtasidagi aloqalarni o’rnatish uchun SVOT 
matritsasi tuziladi (z-rasm). 
4.2.rasm.Omillarning o’rtasidagi aloqalarni o’rnatish uchun tuzilgan