Oʻzbekiston respublikasi oliy va oʻrta maxsus ta’lim vazirligi toshkent moliya instituti

SVOT matritsasi. 
Bo’limlar kesishish nuqtasida to’rtta maydon tashkil topadi: «kum» (kuch va 
imkoniyat); «kux» (kuch va havf); «zai» (zaif tomonlar va imkoniyat); «zax» (zaif 
tomonlar va havf). Ushbu maydonlarning har birida tekshiruvchi barcha mumkin 
bo’lgan juft kombinatsiyalarni ko’rib chiqib, harakat strategiyasini ishlab chiqishda 
hisobga olishi lozim bo’lganlarini ajratishi kerak. «Zai» maydonidagi juftliklar uchun 
vujudga kelgan imkoniyatlar hisobiga tashkilotdagi zaif tomonlarni engish 
strategiyasi tuzilishi lozim. Xuddi shunday: «kux» da tashkilot kuchini havfni 
bartaraf etish uchun ishlatish, «zax»da zaif tomondan qutilish va havfni oldini olish 

---

61 
strategiyasi, «kun» da kuchli tomonlarni tashqi muhitdangi imkoniyatlardan foyda 
olish uchun ishlatish strategiyasi. 
Tashqi va ichki muhit tahlili natijalarini hisobga olgan holda tashkilot maqsadi 
aniqlanadi. 
Kompaniyaning kuchli va zaif tomonlari . 
Kuch - bu shunday xususiyatki, kompaniyaga qo’shimcha imkoniyatlar beradi. 
Bu kuch maxoratda, sezilarli tajribada, qimmatli tashkiliy resurslarda yoki aniq 
imkoniyatlarda, firmaga bozorda ustunlik yaratib beruvchi yutuqlarda bo’lishi 
mumkin. Kuch shuningdek, bozorda raqobatchilikni kuchaytirish tajribasiga ega 
bo’lgan boshqa bir kompaniya bilan qo’shilishi yoki sherikchilik qilish yo’li bilan 
xam yaratilishi mumkin. 
Zaiflik - bu kompaniya faoliyati uchun zarur bulgan nimaningdir etishmasligi, 
kompaniya qila olmaydigan qandaydir ish yoki kompaniyani noqulay vaziyatga solib 
qo’yadigan sharoit. Kompaniyaning kuchli va zaif jixatlari aniqlangach, xar ikkala 
ro’yxat o’rganilishi va baxolanishi lozim. Buning uchun SWOT tizimi qo’llaniladi 
(taxlil, xarajatlar taxlili, imkoniyatlar va boshqalar taxlili) . Bunda kuch va zaiflik 
balansi tuziladi. Kompaniyaning eng muxim yutugi - bu raqiblariga nisbatan 
kompaniya yaxshi bajara oladigan ishdir.